از دهه ۱۹۶۰ محققان درخصوص احتمال پیداشدن منابع ارزشمند زیر اقیانوس سخن به میان آورده و حسابی هیجان‌زده شده بودند.
 حالا که ۶۰ سال از آن گمانه‌زنی‌ها گذشته است و معدن‌کاوی در اعماق دریاها و اقیانوس‌ها از رؤیایی شیرین به حقیقتی دلچسب تبدیل شده و در واقع گذار به انرژی پاک و اهداف بلندپروازانه آب‌وهوایی موجب علاقه فزاینده به ذخایر معدنی موجود در بستر دریا مانند مس، نیکل، آلومینیوم، منگنز، روی، لیتیوم و کبالت شده است.
 کبالت، مس و نیکل برای وسایل نقلیه الکتریکی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
 عناصر خاکی کمیاب برای فناوری‌های انرژی پاک بسیار مهم است و برای ساخت باتری‌ها تقاضای زیادی برای لیتیوم وجود دارد. نقشه‌برداران انتظار دارند که تناژ کلی این مواد در سراسر این منطقه قابل‌توجه و حتی در برخی موارد این میزان بیشتر از منابع استخراج‌شده در خشکی باشد.
 خیز نخست
 با این فرض که به نظر شما چه چیزی زیر سطح اقیانوس‌ها می‌تواند ارزشمند باشد؟ شاید رؤیایی شبیه یافتن طلا در کشتی‌های غرق‌شده، آرزوی یافتن مواد معدنی و فلزی موجب ایجاد یک جنبش و حرکت به‌سوی ساخت معدن‌کاوان زیردریایی شده است. اگرچه هم‌اکنون نیز معدن‌کاوی در عمق کم در اقیانوس‌های آرام و هند انجام می‌شود.
 دریچه‌های «سولفیدهای عظیم چندفلزی» که در اعماق آب‌های اطراف «پاپوآ گینه‌نو» یافت می‌شود، یکی از اهداف اصلی معدن‌کاوان زیردریایی به‌شمار می‌آید. این دریچه‌ها که حاوی فلزها و مواد معدنی ارزشمندی چون کبالت، مس، طلا و نقره هستند به‌واقع می‌توانند ارزش یک معدن طلا را داشته باشند.
روش کار
 روی زمین، کار معدن بیشتر به‌وسیله دستگاه‌ها و وسایل سرنشین‌دار انجام می‌شود؛ اما حتی با پیشرفته‌ترین فناوری جهان نیز بشر هنوز نتوانسته به‌صورت تجاری به اعماق زمین برود؛ بنابراین شرکت‌های بزرگ حفاری چگونه می‌خواهند به عمق ۵۰۰ تا ۵ هزارمتری زمین نفوذ کنند. ممکن است یکی از پاسخ‌ها این باشد که آن‌ها نیروی انسانی را روی آب نگه می‌دارند و دستگاه‌ها را به زیر آب می‌فرستند. برای معدن‌کاوی در اعماق اقیانوس‌ها نیاز به اخذ مجوز نهادها و سازمان‌های مربوطه است.
 ماشین‌های بزرگ کف دریا را می‌خراشند، گرهک‌ها را از روی زمین جمع‌آوری می‌کنند و به طور بالقوه با حذف زیستگاه و گونه‌ها و تغییر اکوسیستم، در مقیاس وسیع به عمق دریا آسیب می‌رسانند.
 این ماشین‌های سنگین، به‌اندازه کمباین‌های مزرعه هستند. در بستر دریا می‌خزند و سطح آن را زیرورو می‌کنند و گرهک‌ها را جمع‌آوری کرده و ابری از رسوبات را به بالا می‌فرستند. این گرهک‌ها به یک کشتی روی سطح آب پمپ می‌شوند و قبل از انتقال به ساحل در کشتی تمیز می‌شوند. ضایعات این رسوبات از طریق لوله به ستون آب تخلیه می‌شود. این توده‌های رسوبی می‌توانند نفس‌کشیدن یا غذاخوردن را برای حیوانات و گیاهان سخت کنند.
 اواخر ژوئیه (مرداد سال گذشته)، سازمان بین‌المللی بستر دریا اعلام کرد تا زمانی که مقررات معدن‌کاوی خود را نهایی نکند، هیچ مجوز معدن‌کاوی برای استخراج از معادن اعماق دریا صادر نخواهد کرد و اشاره کرد که ممکن است این مقررات تا سال ۲۰۲۵ تکمیل نشود.
شروع زودهنگام
 نگرانی‌ها در مورد شروع زودهنگام معدن‌کاوی در بستر دریا ناشناخته‌های قابل‌توجهی در مورد آسیب‌های زیست محیطی اقیانوس‌ها وجود دارد و فقط دوستداران محیط‌زیست نیستند که نگران‌اند. دولت‌ها و حتی شرکت‌هایی که خواستار مواد معدنی موجود در گرهک‌ها هستند، حداقل تا زمانی که بتوان اثرات بالقوه معدن‌کاوی در اعماق دریا را به طور کامل ارزیابی کرد، علیه معدن‌کاوی در آب‌های بین‌المللی موضع گرفته‌اند.
 این گروه شامل فرانسه، آلمان و شیلی، شرکت بی‌ام‌دبلیو و گوگل و بیش از ۷۰۰ متخصص و دانشمندان است که برای جمع‌آوری داده‌ها در حال تقلا هستند که این کار در بسیاری از موارد توسط پیمانکارانی از جمله شرکت فلزات (تی‌ام‌سی) تأمین مالی می‌شود. چرا که این شرکت‌ها برای دریافت تأییدیه معدن‌کاوی به این داده‌ها نیاز دارند.
 معدن‌کاوی در بستر خلیج‌فارس
 یک عضو انجمن علوم و فنون دریایی ایران در خصوص معدن‌کاوی در اعماق دریاها و اقیانوس‌ها و تفاوت آن با معدن‌کاوی بر روی زمین به قدس می‌گوید: بسیاری از معادن در بستر دریاها و اقیانوس‌هاست و معدن‌کاوی در بستر دریاها و اقیانوس‌ها سال‌هاست که در حال انجام است. به‌طوری‌که ابتدا معادن موجود در اعماق آب‌ها شناخته و سپس استخراج می‌شوند.
 محمدتقی زمانیان با اشاره به اینکه معدن‌کاوی در اعماق اقیانوس‌ها به‌مراتب دشوارتر از معدن‌کاوی بر سطح زمین است، ضمن آنکه هزینه‌ها و خطرات بیشتری دارد، می‌افزاید: بااین‌حال معدن‌کاوی از اعماق دریا و اقیانوس اتفاق تازه‌ای نیست و کشورهای مختلف در حال بهره‌برداری از اعماق دریاها و اقیانوس‌هاست، ضمن آنکه ایران هم‌سال‌هاست که در حال بهره‌برداری از معادن نفت و گاز خلیج‌فارس است و در دریای خزر نیز باوجودآنکه از عمق بسیار زیادی برخوردار است؛ اما اکتشافات نفتی در حال انجام است.
  بهره‌برداری از معادن نفت دریای خزر
 وی ادامه می‌دهد: علاوه بر ایران کشورهای قزاقستان و آذربایجان نیز درحال بهره‌برداری از معادن نفت دریای خزر هستند. البته افزون بر معادن نفت و گاز، ممکن است معادن متعددی از فلزات و مواد معدنی مختلفی در اعماق دریاها و اقیانوس باشد که اگر توسط دانشمندان کشورهای مختلف شناسایی شود، با کسب مجوزهای لازم برای بهره‌برداری از آن‌ها اقدام خواهد شد؛ بنابراین ممکن است هر فلز یا ماده معدنی قیمتی دیگری در بستر دریاها و اقیانوس‌ها باشد که در صورت شناسایی اگر به لحاظ اقتصادی مقرون‌به‌صرفه باشد کشورها با کسب مجوزهای لازم اقدام به استخراج آن‌ها خواهند کرد.
 دکتر زمانیان با بیان اینکه استخراج معادن بستر دریاها و اقیانوس‌ها کاری بسیار تخصصی و درعین‌حال دشوار، پرهزینه و پر خطر است، اضافه می‌کند: بی‌تردید در کشور ما نیز افزون بر معادن نفت و گاز معادن دیگری نیز در بستر دریای خزر و خلیج‌فارس باشد که من از آن‌ها بی‌اطلاع هستم، بااین‌حال برخی ادعا کرده‌اند که در بستر بعضی از دریاها و اقیانوس‌ها از جمله خلیج‌فارس معادن آب شیرین وجود دارد و همان‌طور که در قاره‌ها معادن متعددی وجود دارد بی‌تردید در بستر دریاها نیز معادنی وجود دارد که میزان توانش و پتانسیل هر یک از این معادن مشخص می‌کند که آیا به لحاظ اقتصادی ارزش بهره‌برداری دارد یاخیر. چرا که باتوجه‌به هزینه‌های بالای معدن‌کاوی در دریاها تصمیم‌گیری دراین‌خصوص کار بسیار پیچیده و پُرخطری است.
 تبعات محیط زیستی
 این استاد دانشگاه ادامه می‌دهد: از سال‌ها قبل برخی از کشور متناسب با نیازشان و باتوجه‌به اینکه معدن‌کاوی در بستر دریاها به لحاظ اقتصادی برای آن‌ها مقرون‌به‌صرفه است با کسب مجوزهای ملی و بین‌المللی لازم اقدام به بهره‌برداری از این معادن کرده‌اند. همان‌طور که در ایران نیز از سالیان قبل نسبت به بهره‌برداری از معادن نفت و گاز خلیج‌فارس و دریای خزر اقدام شده است.
 پروفسور زمانیان در پاسخ به این پرسش که آیا معدن کاوی در بستر دریاها هم مانند معدن‌کاوی در سطح زمین تبعات زیست‌محیطی به همراه دارد می‌گوید: بله. معدن‌کاوی در بستر دریاها تبعات زیست‌محیطی به‌مراتب بیشتری در مقایسه با معدن‌کاوی در سطح زمین دارد.  
چرا که وقتی از طریق معادن سطح زمین آلودگی نشت پیدا می‌کند، این آلودگی فقط در محیط پیرامون معدن است، اما اگر در معادن موجود در اعماق آب‌ها آلودگی ایجاد شود، این آلودگی با جریان آب، به کُلِ محیط اقیانوس یا دریا سرایت پیدا می‌کند البته ممکن است با دورشدن از معدن به‌عنوان مرکز آلودگی میزان انباشتگی آلودگی کاهش پیدا کند، اما تبعات زیست‌محیطی آن غیرقابل‌انکار است.
 آلودگی دریایی
 به گفته این عضو انجمن علوم و فنون دریایی ایران اکنون برخی از کشورهای عربی که مشغول استخراج نفت از معادن خلیج‌فارس هستند، با بهره‌برداری غیراصولی موجب ایجاد آلودگی‌هایی در اثر نشت نفت بر بستر دریا شده‌اند و به‌وسیله جریان آب محیط‌زیست خلیج‌فارس را آلوده کرده‌اند، همچنین کشور آذربایجان نیز در دریای خزر به دلیل استفاده از دستگاه‌های قدیمی و فرسوده موجب نشت نفت در آب‌های دریای خزر به‌ویژه در سواحل باکو شده است.
 بنابراین تبعات زیست محیطی معدن‌کاوی در بستر آب‌ها به دلیل انتقال آلودگی‌ها با جریان آب و انتشار آن با سرعت بیشتر، به‌مراتب بیشتر از تبعات زیست‌محیطی معدن‌کاوی در سطح زمین است.  زمانیان در خصوص معادن موجود در دریای خزر و خلیج‌فارس (غیر از معادن نفت و گاز) و معدن‌کاوی شوروی در بستر آب‌های دریای خزر و معدن‌کاوی چین در بستر خلیج‌فارس اظهار بی‌اطلاعی می‌کند و می‌گوید: البته معدن‌کاوی شوروی در دریای خزر برای استخراج نفت و گاز طبیعی است، همان‌طور که ما و کشورهای اطراف دریای خزر این کار را انجام می‌دهیم، البته ممکن است معادن دیگری از فلزات گرانبها نیز در این آب‌ها وجود داشته باشد که من از آن‌ها اطلاعی ندارم. اما اینکه چین نسبت به استخراج معادن خلیج‌فارس اقداماتی انجام می‌دهد یا خیر من اطلاعی ندارم. اما اگر این موضوع صحت داشته باشد احتمالاً یا در آب‌های بین‌المللی کار می‌کنند و یا برای کشور خاصی معدن‌کاوی می‌کنند که اگر در آب‌های کشور مشخصی معدن‌کاوی کنند نیازمند بستن قرارداد با آن کشور است.