فساد و فرارهای مالیاتی ناشی از ناکارآمدی و عدم شفافیت نظام سنتی مالیاتستانی و عدم توجه به نقش و جایگاه مردم در این سیستم همواره زمینهساز افزایش بیاعتمادی نسبت به دولت بوده و از سوی دیگر انگیزه دیگر افراد و تمایل آنها به مشارکت در فرآیندهای پرداخت مالیات را با چالشهای جدی روبرو کرده بود. اما دریافت مالیات در قالب طرح مردمیسازی نظام مالیاتی رویکرد جدیدی برای مقابله با نقاط ضعف فراوان و مشکلات موجود در نظام سنتی مالیاتستانی بوده که توسط حاکمیت ارائه و در حال حاضر در حال پیادهسازی است.
این رویکرد، متمرکز بر افزایش مشارکت مردم در فرآیند پرداخت مالیات از طریق تعیین محل هزینهکرد مالیات پرداختی توسط خودشان بوده که شفافیت مبتنی بر تقارن اطلاعات میان مردم وحاکمیت و ایجاد اعتماد بیشتر نسبت به حاکمیت به کمک آگاهی مردم از نتایج ملموس تخصیص مالیات به پروژههای انتخابی از نتایج قابل توجه این طرح است.
روح الله ایزدخواه، نماینده مردم تهران و عضو کمیسیون اقتصادی مجلس در رابطه با ضرورت اجرای طرحهای مشارکتجویانه در حوزههای اقتصادی بهویژه حوزه مهم و پرچالش مالیاتستانی بیان کرد: ما هرچه مردم را در سیاستهای اقتصادی شریک کنیم و اجازه دهیم که مردم در تعیین سازوکارهای مدیریت اقتصادی دخیل شوند قطعا به نفع کشور خواهد بود و سبب میشود مردم احساس غریبگی با دولت نکنند و با حکمرانی اقتصادی و دولت همراستا شوند. حضور فعال مردم، کارایی سیاستهای اقتصادی را افزایش خواهد داد و در تعیین اولویتها، قطعا نظرات مردم متعلق به تمام طبقات اقتصادی کشور، به واقعیت نزدیکتر خواهد بود و در مجموع مشارکتهای مردمی به جهتگیری دولت در صحنه میدانی پیادهسازی طرحها کمک خواهد کرد. این موارد بخشی از نتایج مشارکت مردم در برنامهریزی اقتصادی است.
او همچنین در رابطه با اثرات مثبت اجتماعی رویکرد نشاندار کردن مالیات در مقایسه با رویکرد سنتی افزود: در زمینه پرداخت مالیات به شیوه سنتی، فرار مالیاتی همواره ارزش تلقی شده و برای خنثیسازی این معضل، همواره رویکرد چکشی و تنبیهی مدنظر قرار گرفته است. اما در طرح مردمیسازی مالیات، رویکرد بهتری در فرآیند مالیاتستانی پیادهسازی شده به گونهای که مردم در فرآیند تخصیص منابع مالیاتی مشارکت داشته و احساس میکنند دولت و حاکمیت آنها را دخیل کرده و این درواقع جنبه اجتماعی طرح است. پروژه مردمیسازی مالیات که با توجه ویژه بر تخصیص عادلانه مالیات به سرانجام رسیده، طی آن با محوریت تمرکززدایی از کلانشهرها، پروژههای مربوط به استانهای محروم در اولویت تخصیص مالیات قرار گرفته است. بهگونهای که شاهد توزیع ۹۰ درصد از ظرفیت نسبی استان تهران بین ۱۶ استان محروم کشور و تکمیل پروژههای زیرساختی این استانها بودیم.
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس در رابطه با دیگر ابعاد مثبت طرح مردمیسازی مالیات از جمله تحقق عدالت مالیاتی و ... مطرح کرد: جنبه دیگر این طرح تامین کارآمدی برای به هدف اصابت کردن اهداف مالیاتی بوده که میتواند بسیار کمککننده باشد. بعد دیگر این طرح نیز تحقق عدالت مالیاتی است چرا که مردم ذاتا با فساد مخالف بوده و تلاش میکنند تبعیض و فساد را کاهش دهند، این رویکرد از این جهت به عدالت اجتماعی نزدیکتر است که مردم خودشان انتخاب میکنند که کدام طرحها نیازمند تخصیص بودجه بیشتری هستند. باید خاطرنشان کرد که مهمترین و کلیدیترین نتیجه مسیر جدید تعیین مالیات توسط مودیان و تحقق مشارکت مردم در توسعه کشور، افزایش رضایت از پرداخت مالیات و همچنین اثرگذاری مثبت در بهبود تمکین برای پرداخت مالیاتی و شفافیت در توزیع منابع مالیاتی در جهت پیشرفت کشور است.
نماینده مردم تهران نیز در پایان سخنانش تاکید کرد: مشارکت مردم که در این طرح محقق شده، در واقع در مقابل برنامهریزی متمرکزی قرار دارد که به ضرر کشور است و به لحاظ کارآمدی و تامین عدالت قطعا آسیبزننده خواهد بود. بنابراین با افزایش مشارکت مردم، شاهد ایجاد توازن بیشتری در اداره کشور و همچنین در فسادزدایی خواهیم بود. از همه مهمتر تحقق شفافیت در این طرح سبب میشود که مردم اشراف داشته باشند که تخصیص منابع مالیاتی چگونه انجام خواهد شد، اثبات به اهداف مالیاتی را رصد و نظارت خواهند کرد و فرهنگ مالیات نفوذ بیشتری در دل مردم خواهد داشت.
نظر شما