با توجه به شرایط حساس منطقه و سخنرانی امروز مقام معظم رهبری در مورد نظریه مقاومت، ضروری است که به بررسی ابعاد این اندیشه که از سوی ایشان مطرح شده است پرداخته شود. برای تحلیل بیشتر، با حجت‌الاسلام سعید صلح میرزایی، عضو مجلس خبرگان رهبری به گفت‌وگو پرداختیم. این تحلیل‌ها، پیش از فرمایشات حضرت آیت‌الله خامنه‌ای و در آستانه بیانات ایشان، نگاهی دقیق و عمیق به اندیشه مقاومت در برابر استکبار و سلطه‌گران جهانی است که در قلب انقلاب اسلامی و در مسیر تحقق وعده‌های الهی قرار دارد.
نظریه مقاومت؛ یک ضرورت عقلانی و دینی
حجت‌الاسلام سعید صلح میرزایی، عضو مجلس خبرگان رهبری، با تأکید بر اهمیت تبیین نظریه مقاومت از سوی مقام معظم رهبری در سال‌های اخیر، اظهار می‌دارد: حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در تاریخ ۱۲ آبان ۱۳۹۷، فرمودند که باید نظریه مقاومت در برابر دشمنان قوی‌پنجه، به‌ویژه استکبار جهانی، ترویج شود و این مسئله نه تنها در بعد نظامی، بلکه در تمام ابعاد سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی نیز باید پیگیری شود. ایشان به‌ویژه بر این نکته تأکید کردند که هرگز نباید به‌خاطر قدرت نظامی و تبلیغاتی دشمنان، از مواضع خود عقب‌نشینی کنیم.
ایشان در این زمینه می‌افزاید: حضرت آقا بارها تأکید کرده‌اند که نظریه مقاومت یک اصل اصیل و درست است که باید هم از نظر نظری و هم از نظر عملی تقویت شود. این نظریه باید در میان جوانان، هم در داخل کشور و هم در تعامل با دیگر ملت‌ها و جوانان کشورهای مختلف تبیین شود.
صلح میرزایی با اشاره به اهمیت توجه به فرمایشات مقام معظم رهبری، تصریح می‌کند: با وجود تلاش‌های فراوان برای تبیین این نظریه، باید اذعان کرد که هنوز هم در میان برخی از محافل علمی و حوزوی، این مسئله به‌طور جدی مورد توجه قرار نگرفته است.
تفاوت اندیشه مقاومت در اسلام و غرب
عضو مجلس خبرگان رهبری در ادامه به تفاوت‌های اساسی اندیشه مقاومت در اسلام و مقایسه آن با مفاهیم مشابه در غرب پرداخته و بیان می‌کند: در حالی که در غرب همواره مفهوم مقاومت برای رسیدن به اهداف مطرح است، اما در اندیشه اسلامی این مفهوم از مبانی قرآنی و دینی استوار است. حضرت آیت‌الله خامنه‌ای بارها تأکید کرده‌اند که این مقاومت نه تنها در برابر مشکلات طبیعی، بلکه در برابر نظام‌های ظلم‌گرا و طاغوت‌ها است. ایشان اشاره به آیه «إن الله مع الذین صبروا» (آیه ۱۵۷ سوره بقره کردند که خداوند با کسانی است که در برابر مشکلات استقامت می‌کنند و در مسیر هدف‌های الهی ثابت‌قدم باقی می‌مانند.
حجت‌الاسلام صلح میرزایی به‌ویژه به اهمیت مفهوم صبر در قرآن اشاره کرده و بیان می‌کند: صبر در قرآن تنها به معنای تحمل درد و رنج نیست؛ بلکه به معنای مقاومت فعال در برابر موانع است. این مقاومت می‌تواند در عرصه‌های مختلف همچون نظامی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی به‌کار گرفته شود.
مقاومت در تاریخ اسلام و زندگی پیامبران
در ادامه ایشان به اهمیت مقاومت در تاریخ اسلام و پیامبران الهی نیز پرداخته و تشریح می‌کند: حضرت آقا در کتاب «طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن» اشاره کرده‌اند هر پیامبری که در کنارش یارانی مؤمن و مقاوم در برابر مشکلات داشته است، پیروز شده است. در تاریخ بنی‌اسرائیل هم شاهد بودیم که زمانی که ایمان و مقاومت آنها کاهش یافت، شکست‌های سنگینی متحمل شدند.
ایشان می‌افزاید: این نکته نشان‌دهنده آن است که مقاومت تنها در شرایط جنگی و نظامی محدود نمی‌شود، بلکه باید در همه ابعاد زندگی یک مسلمان جریان یابد. حتی در برابر دشمنانی که به‌ظاهر قوی‌تر هستند، همان‌طور که در قرآن آمده است، وعده الهی به کسانی که در برابر دشمن مقاومت می‌کنند، پیروزی است.
جبهه مقاومت در برابر رژیم صهیونیستی و نقش ایران
حجت‌الاسلام صلح میرزایی در بخش دیگری از این گفت‌وگو به وضعیت جبهه مقاومت در برابر رژیم صهیونیستی پرداخته و تصریح می‌کند: جبهه مقاومت امروز در منطقه، علاوه بر جنبه نظامی، به‌ویژه در عرصه‌های فرهنگی، اقتصادی و رسانه‌ای نیز باید تقویت شود. دشمنان انقلاب اسلامی از جمله رژیم صهیونیستی همیشه تلاش کرده‌اند که کشورهای منطقه را تضعیف کنند. ایران اسلامی از ابتدا، با حمایت از مقاومت فلسطینی‌ها و دیگر جبهه‌های ضد استکباری در منطقه، این اندیشه را به‌طور عملی تقویت کرده است.
ایشان در این راستا به‌ویژه به دیدگاه امام خمینی(ره) اشاره کردند که اسرائیل را «غده سرطانی» دانستند و تأکید کردند که باید این رژیم از منطقه حذف شود. این دیدگاه، که پایه‌گذار استراتژی جمهوری اسلامی در حمایت از جریان‌های مقاوم بود، همچنان در سیاست‌های مقام معظم رهبری ادامه دارد. حضرت آقا همواره تأکید دارند که جبهه مقاومت باید مستقل عمل کند اما در عین حال باید در هماهنگی با یکدیگر قرار گیرد تا در میدان نبرد موفق باشند.
مقاومت در سوریه: میان استقلال و همکاری با ایران
حجت‌الاسلام صلح میرزایی همچنین به نقش ایران در همه کشورها و جریانات مقاومت اشاره کرده و می‌گوید: جمهوری اسلامی از همان ابتدا تلاش کرد تا جبهه مقاومت در این کشور مستقل باشد و این رویکرد در عملیات‌ها و طراحی‌های نظامی نیز رعایت شد. با این حال، ایران همواره از حمایت‌های نظامی، سیاسی و فرهنگی خود در این جبهه‌ها عقب‌نشینی نکرد. اگرچه این استقلال در عین هم‌افزایی بین اجزای مختلف این جبهه بوده است.
ضرورت تقویت جبهه‌های مقاومت در همه عرصه‌ها
در پایان گفت‌وگو، حجت‌الاسلام صلح میرزایی به نتیجه‌گیری کلی درباره مفهوم اندیشه مقاومت پرداخته و اظهار می‌کند: مقاومت، یک امر دینی، عقلانی و ملی است که در کنار تحولات نظامی، نیازمند گسترش حمایت‌های فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی است. حضرت آقا همواره بر اهمیت تقویت این جبهه‌ها تأکید دارند، زیرا تنها با مقاومت در برابر ظلم و استکبار می‌توان به آینده‌ای روشن و آزاد برای ملت‌ها دست یافت. ما باید به‌طور جدی به اندیشه مقاومت پرداخته و آن را در سطح جهانی ترویج کنیم تا این جبهه در برابر دشمنان مقاومت کند و به تحقق اهداف والای انسانی و اسلامی برسیم.
مریم احمدی شیروان
نظر شما