در بهار، در همه کردستان و کرمانشاه، بساط قایرمه، بر پاست. خوراک قایرمه برای کردهای سنندج و پاوه و اورامانات، طعم بهار را دارد. طعم رستنی هایی که از خاک میروید و زیر باران و آفتاب خدا، قد میکشد و نوید زندگی و سرزندگی است.
*
ماده اصلی قایرمه گیاهی است که در بهار میروید. گیاهی خارمانند با برگهای کشیده ای که روی زمین پهن میشود و ساقه ای که در دل خاک پا میگیرد. ساقهای لایه لایه، سفید و گوشتی که ما آن را به نام «کنگر» میشناسیم.
به لطف بازارهایی که در آنها از شیر مرغ تا جان آدمیزاد پیدا میشود، میتوانیم با مراجعه به اولین سبزی فروشی، یک دسته کنگر بخریم. کردها اما دوست دارند خودشان کنگرهایی را بچینند که با آن قایرمه میپزند.
در اورامانات، کمتر دامنه ای را میتوان دید که کنگر در آن نروییده باشد. این گیاه البته تقریباً در همه ارتفاعات کشور، بویژه در فصل بهار دیده میشود. اگر شما هم دست کم در روزهای بهار، اهل طبیعتگردی هستید، میتوانید، خودتان کنگرهای قایرمه را بچینید.
*
مراقب باشید هیچ گیاه خودرویی را از ریشه نچینید. این قانون مهم استفاده از گیاهان بهاری است. ریشه گیاه باید فرصت داشته باشد تا به حیات خود ادامه بدهد و الا همین بلایی بر سر طبیعت درخواهد آمد که کم و بیش در گوشه و کنار در آمده است؛ انقراض گیاهان خودروی خوراکی. ریشه کنگر معمولاً در عمق زمین است و با قطع ساقه از عمق 10، 15 سانتی متری خاک، مشکلی برای ریشه گیاه به وجود نمی آید؛ حتی قطع اندام چوب شده آن، میتواند فرصت بهتری برای رشد، به گیاه کنگر بدهد.
کنگر و چند گیاه دیگر، برگهای مشابهی دارند. در این میان رمز شناسایی کنگر، خط قرمزی است که در وسط برگهای کشیده آن، دیده میشود.
*
برگهای پر خار گیاه را قطع کنید، قسمتهای چوب شده ساقه را دور بیندازید. آنچه باقی میماند، بافت نرم و سفید ساقه است که ماده اصلی پخت قایرمه است. ساقه کنگر را هم میشود ریز ریز کرده و در سالاد و ماست و... استفاده کرد و هم مثل کرفس تفت داد و همراه گوشت و حبوبات، خورش کنگر بار گذاشت، اما قایرمه حکایت دیگری دارد. قایرمه، کنگر سوخاری شده است؛ کنگری که در مایه آردی غوطه خورده و در روغن داغ سرخ شده است. این مایه آردی به ساقههای بی طعم کنگر، طعم خوبی میدهد، بویژه وقتی که در روغن داغ، برشته هم میشود.
*
برای تهیه مایه آردی قایرمه، یک پیمانه آرد را با سه عدد تخم مرغ و نصف پیمانه شیر به همراه مقداری کره آب شده و زعفران، حسابی هم میزنیم. یک قاشق چای خوری بکینگ پودر هم به آن اضافه میکنیم تا تردی بیشتری به قایرمه بدهد. بهتر است مقداری نمک هم به مایه اضافه کنید. علاوه بر اینها برابر ذایقه، میتوانید ادویههای دیگری هم به مایه قایرمه اضافه کنید؛ ادویه هایی که طعم تند و تیز به قایرمه بدهد یا طعم آن را ترش و شیرین کند.
ساقههای ریز شده کنگر را در مایه بخوابانید و سپس در روغن داغ سرخ کنید. مراقب باشید که روغن داغ، کنگرها را نسوزاند. قایرمه، آماده است.
*
کردها، قایرمه را همراه پلو(کته) و ماست میخورند. با این کار، قایرمه تبدیل به یک وعده غذای اصلی میشود. اما میشود قایرمه را به عنوان یک میان وعده سبک، همراه ماست چکیده صرف کرد. قایرمه که با استفاده از یک سبزی مقوی بهاری آماده شده، براحتی میتواند جایگزین چیپس و پفک هایی بشود که متأسفانه حالا پای ثابت میان وعده هاست. طعم متغیر قایرمه میتواند همه ذایقه ها را پوشش بدهد. شکل ترد و شکیل آن، کودکان را راغب میکند تا از آن استفاده کنند. با پخت قایرمه، هم یک میان وعده ساده پخته اید و هم یک سبزی پر خاصیت بهاری را به سبد غذای خانواده اضافه کردهاید.
نظر شما