به گزارش قدس آنلاین؛ تفاوت عمده اثر ریزگردها بر سلامتی انسان در منشاء و اندازه آنها است. ذراتی که از احتراق سوخت ها تولید می شوند، به مراتب سمی تر و خطرناک تر از ذرات طبیعی هستند. علاوه بر آن ذرات ناشی از احتراق بسیار ریزتر از ذرات طبیعی هستند و به همین دلیل می توانند تا اعماق دستگاه تنفسی انسان نفوذ کنند و حتی وارد جریان خون شوند. از این رو قرار گرفتن در معرض دود موتور دیزل و دود خودروهای کاربراتوری بسیار خطرناک است و این خطر در صورتی که زمان مواجهه با این ذرات بیشتر باشد، افزایش می یابد.

مطالعات علمی متعدد بر روی ذرات نشان می دهد که قرار گرفتن در معرض ذرات آلاینده باعث بروز مشکلات زیادی می شود، از جمله:

- مرگ زودرس در افراد مبتلا به بیماری های قلبی و ریوی
- حملات قلبی غیر کشنده
- ضربان قلب نامنظم
- تشدید آسم
- کاهش عملکرد ریه
- افزایش علایم تنفسی مانند تحریک راه های هوایی، سرفه و یا تنفس مشکل
- در مواردی که ذرات دوده وارد بدن شوند، ابتلا به سرطان ریه

افراد مبتلا به بیماری های قلبی و ریوی، کودکان و افراد مسن در صورت قرار گرفتن در معرض آلودگی ذرات، بیشتر تحت تاثیر قرار می گیرند.

با این حال، حتی اگر شما سالم هستید، ممکن است در صورت قرار گرفتن در معرض سطوح بالای آلودگی ذرات، به طور موقت دچار عوارض آن شوید.

ذرات ریز علت اصلی کاهش دید (مه) در نقاط مختلف می شود. این مواد همچنین می توانند توسط باد در فواصل طولانی جابجا شده و بر روی زمین و یا آب فرو نشیند. اثرات این پدیده عبارتند از: ایجاد دریاچه ها و رودخانه های اسیدی، تغییر در تعادل مواد مغذی موجود در آب های ساحلی و حوزه رودخانه های بزرگ، کاهش مواد مغذی موجود در خاک، صدمه زدن به جنگل و محصولات کشاورزی و همینطور تاثیر بر تنوع زیست بوم.

ذرات چگونه اندازه گیری می شوند؟

به علت نقش اندازه ذرات بر میزان تاثیر آن ها بر سلامتی انسان، این آلایندگی بر اساس استاندارد در دو سایز مختلف شامل همه ذرات با قطر کوچک تر از 10 میکرون و همه ذرات با قطر کوچک تر از 2.5 میکرون اندازه گیری شده و به صورت واحد جرم در مترمکعب هوا گزارش می شوند.

حد استاندارد ذرات معلق برای سلامت انسان

بر اساس مطالعات و تحقیقات دانشمندان، برای هر آلاینده یک حد مجاز و یا حد استاندارد تعیین می شود. در مورد ذرات معلق کمتر از 10 میکرون این حد برابر 154 میکروگرم در مترمکعب تعریف شده است و حد استاندارد آلاینده ذرات معلق کمتر از 2.5 میکرون برابر 35 میکروگرم در مترمکعب است و منظور این است که اگر متوسط غلظت این آلاینده ها در طول شبانه روز (24 ساعت) کمتر از این مقدار باشد، به لحاظ آلاینده مورد نظر، هوا سالم است و اگر بیش از آن بود، بسته به میزان غلظت، هوا در شرایط ناسالم برای گروه های حساس، ناسالم، بسیار ناسالم و یا خطرناک قرار دارد.

در هنگام وجود آلایندگی ذرات چه باید کرد؟

بهترین کار دوری از هوای محیط است. این مسئله به ویژه برای گروه های حساس جامعه شامل سالمندان، افراد باردار، کودکان مبتلایان به بیماری های قلبی و تنفسی و آسم بسیار ضروری است. راه حل موثر دیگری وجود ندارد.

تحقیقات نشان داده است، استفاده از ماسک های تنفسی معمولی که در داروخانه ها به فروش می رسند، تأثیری بر جلوگیری از نفوذ این آلاینده بر بدن ندارد. علاوه بر آن دستگاه های تصفیه هوای خانگی نیز قادر به حذف ذرات بسیار ریز از هوای محیط نیستند.

شست وشوی بینی بهترین راه پیشگیری

شست وشوی مرتب بینی زمانی که این آلودگی وجود دارد، به کمک آب نمک یا سرم های شست وشو بهترین راه پیشگیری از عوارض گرد و غبار هواست. راه های تنفسی فوقانی در برابر این آلودگی ها قرار می گیرند و گرد و خاک و ذرات معلق از جمله آلودگی های مضر در این زمینه هستند.

اتفاقاتی که ممکن است در گوش، گلو و بینی فرد در هوای پر از ذرات معلق و گرد و خاک بیفتد، این است که حساسیت و افزایش آن، سینوزیت فرد را در پی دارد.

وقتی هوا از بینی وارد حلق می شود، حساسیت موجود در راه های تنفسی فوقانی ممکن است اتفاق بیفتد و حتی ممکن است در مراحل پیشرفته موجب آسم شود.

توصیه می شود زمانی که گرد و خاک در هوا وجود دارد، از کارهای غیرضروری پرهیز شود و باید در نظر داشت که استفاده از ماسک های عادی تأثیر چندانی در فیلترینگ ذرات معلق ندارند.

شست وشوی مرتب بینی زمانی که این آلودگی وجود دارد به کمک آب نمک و سرم های شست وشو می تواند موجب بهبود حرکت مخاطی فرد شود که در این صورت مواد زیانبار خارج شده و تنفس بهتر می شود و پیشگیری از عفونت ها و بیماری های تنفسی را در پی دارد.

بیماران قلبی و تنفسی مواظب باشند

مبتلایان به بیماری های تنفسی مانند آسم و همچنین بیماران قلبی از فعالیت در هوای آزاد هنگام پدیده ریزگرد خودداری کنند.

توصیه می شود از ورزش در اماکن عمومی و پارک ها در این زمان ها خودداری کرده و محیط مسکونی خود را با فیلترها و تصفیه کننده های هوا تمیز نگه دارند.

کودکان و خردسالان در برابر ریزگردها آسیب پذیرتر هستند، به همین علت باید از آنها مراقبت بیشتری به عمل آید.

شست  وشوی مرتب دست ها و صورت و مجاری تنفسی می تواند در پیشگیری از اختلالات تنفسی و حاد تر شدن وضعیت بیماران جلوگیری کند.

منابع:

شرکت کنترل کیفیت هوا وابسته به شهرداری تهران
همشهری آنلاین