اختصاصی قدس آنلاین- کارت های اعتباری، واژه ای که به رغم داشتن سابقه ای چند ده ساله در برخی از کشورهای اروپایی، برای ما ایرانی ها واژه ای نا آشنا است. اگر چه بیش ازیک دهه از ورود و رواج کارت های بانکی و گسترش این نوع کارت ها در ایران می گذرد. اما همچنان کارت های بانکی در کنار استفاده از پول نقد در صدر روش های خرید از سوی مردم قرار دارد. بر اساس آخرین آمار اعلامی در حال حاضر برای جمعیت ۸۰ میلیون نفری ایران، حدود ۳۳۰ میلیون کارت بانکی در کشور وجود دارد که بر اساس این رقم هر ایرانی به طور متوسط ٤.٥ کارت بانکی دارد! در این میان چند وقتی است واژه جدیدی تحت عنوان "کارت های اعتباری" به واژگان  ما اضافه شده است. طرحی که برای اولین بار در سال گذشته تحت عنوان کارت های اعتباری ۳ تا ۵ میلیون تومانی مطرح و البته خیلی زود با شکست در اجرا به فراموشی سپرده شد. بعد از اجرای ناقص و محدود این طرح در سال گذشته، فرشاد حیدری معاون نظارتی بانک مرکزی در تابستان سال جاری از آغاز مرحله جدید ارائه این کارت ها در سه سطح ۱۰، ۳۰ و ۵۰ میلیون تومانی تحت عنوان کارت های برنزی، نقره ای و طلایی خبر داده و وعده آغاز اجرای این طرح از ابتدای مهرماه را داد. وی با بیان اینکه این طرح در راستای برنامه ها و سیاست های اقتصادی دولت یازدهم خواهد بود اظهار داشت: هدف از ارائه این کارت ها تحرک بیشتر در بخش واقعی اقتصاد، افزایش تقاضای کل برای خروج از رکود و افزایش رفاه خانوارهای ایرانی است. موضوعی که به رغم گذشت بیش از سه ماه از وعده دولت برای اجرایی شدن آن هنوز در هاله ای از ابهام قرار داد. ابراهیم رزاقی استاد دانشگاه و  کارشناس اقتصادی درباره دلایل عدم موفقیت اجرای این طرح به قدس آنلاین گفت: به نظر می رسد هدف  دولتمردان از ارائه طرح کارت های اعتباری یا حتی موضوعاتی از قبیل افزایش میزان تسهیلات خرید خانه، خودرو یا لوازم زندگی تحریک تقاضای جامعه است تا از این طریق بتوانند اقتصاد کشور را از رکود موجود نجات دهند. رزاقی ادامه داد: متاسفانه دولتمردان یازدهم به واسطه داشتن اندیشه های لیبرالی در اقتصاد فکر می کنند مشکل اصلی مردم ایران داشتن یا نداشتن پول برای خرید بوده و صرفا مشکلات اقتصاد ایران کاهش قدرت خرید در طرف تقاضا است. این اقتصاددان با رد این دیدگاه خاطرنشان کرد: در حال حاضر نحوه برخورد مسئولین با موضوع بیکاری و فقر به گونه ای  است که انگار موضوعی تحت عنوان بیکاری، فقر و رکود شدید در صنایع کشور وجود ندارد. رزاقی افزود: مهمترین مشکل اقتصاد ایران در حال حاضر حضور ۷۰ درصدی حقوق بگیران زیر خط فقر، تعداد شش میلیون نفر مستأجر و مواردی از این قبیل است که با مشاهده این آمار به راحتی می توان فهمید وقتی فرد یا خانواده ای که در تامین روزمره های زندگی خود دچار مشکل است قطعا نخواهد توانست از عهده اقساط خریدهای خود نیز بر آمده و این طرح موفقیت آمیز نخواهد بود. چرا که به نوعی مسکن مقطعی برای بهبود افزایش قدرت خرید مردم است. این کارشناس اقتصادی تصریح کرد: در شرایط فعلی بسیاری از مردم به سختی زندگی خود را اداره می کنند که قطعا با اضافه شدن یک قسط ۵۰۰ هزار تومانی برای این کارت ها، اوضاع زندگی آن ها سخت تر خواهد شد.

عدم همکاری بانک ها، یکی از دلایل شکست این طرح است.

مجیدرضا حریری فعال اقتصادی و نایب رئیس اتاق بازرگانی ایران و چین نیز در باره دلایل عدم موفقیت اجرای این طرح به خبرنگار ما می گوید: سیستم بانکی ایران تاکنون عادت داشته که پول مردم را نزد خود نگه داشته و به اندازه پول خود افراد برای کارت های بانکی آن ها اعتبار ایجاد کند اما در این طرح قضیه متفاوت بوده و خود این موضوع برای سیستم بانکی ما غیر قابل هضم است.

حریری با اشاره به عدم همکاری بانک ها با اجرای این طرح به عنوان یکی از دلایل عدم موفقیت این طرح خاطرنشان کرد: به هر حال متولی این کارت ها سیستم بانکی کشور است که با توجه به وجود مشکلات فراوان سیستم بانکی ما، موضوع کارت های اعتباری یک موضوع کاملا جدید بوده و برای سیستم بانکی ما سخت است که به مردم از آینده شان به جای پس اندازشان اعتبار بدهد!

این فعال اقتصادی با تاکید بر نا آشنا بودن سیستم بانکی ایران به اعمال چنین روش هایی افزود: به نظر می رسد این اتفاق تاکنون در سیستم بانکی کشور رخ نداده که علت اصلی آن عادت نداشتن سیستم بانکی کشور به این رویه و در نهایت مقاومت سیستم بانکی با اجرای این طرح است.

وی با اذعان به این موضوع که این کارت ها صرفا برای خرید کالاهای ایرانی طراحی نشده اند تصریح کرد: شما می توانید از این کارت خدمات یا کالا های متفاوتی  از بازار تهیه کنید، به طوری که حتی می توانید بسیاری از امورات خدماتی مانند هزینه رفتن به اماکن ورزشی یا آرایشگاه خود را از این کارت ها پرداخت کنید. این فعال اقتصادی تصریح کرد: به هرحال این کارت ها برای شهروندان قدرت خرید ایجاد کرده و ممکن است بخش عمده ای از مشکل کنونی رکود کشور که مربوط به نبود بازار تقاضا است حل شود.

یکی دیگر از مشکلات طرح کارت های اعتباری عدم دسترسی عموم مردم به این کارت ها است. چنانچه به رغم گذشت چند ماه از آغاز رسمی اجرای این طرح هنوزدست بخش عمده ای از مردم ایران از دریافت این کارت ها کوتاه مانده و بسیاری از شعبات بانک های عامل همکاری لازم با درخواست کنندگان این کارت ها را ندارند. پرویز جلیلی کامجو عضو هیات علمی دانشگاه آیت الله بروجردی (ره) با اشاره به مشاهده میدانی خود در این زمینه به خبرنگار قدس آنلاین می گوید: در استان های همدان و لرستان، هنوز دستورالعمل اعطای این کارت ها ابلاغ نشده و هیچ کدام از بانک ها این کارت ها را ارائه نمی دهند. وی افزود: طرح کارت های اعتباری با تسهیلات خرید لوازم خانگی که از سوی برخی از بانک ها با دریافت فاکتور خرید این لوازم پرداخت می شود کاملا متفاوت بوده و بر اساس مشاهداتی که شخصا داشته ام به جرات می توان گفت هنوز ارائه این کارت ها به متقاضیان اجرایی نشده است.