به گزارش قدس آنلاین، این عادت بر این اعتقاد مبتنی است که باید در ماه رمضان دل مومن همچون آیینه صاف و روشن باشد و از ناپاکی‌ها صیقل یابد، پیرمردان برای این منظور همواره آیینه کوچکی در درون جیب خود داشتند و بعد از اینکه خود به رویت آئینه می ‌پرداختند، با فرستادن صلوات چندین بار آئینه را به دور خود و اهل خانواده می ‌چرخاندند.

هر چند این رسم طی سالیان اخیر به دلیل توسعه رسانه های گروهی، موضوعیت خود را از دست داده اما هنوز که هنوز بسیاری از پیرزنان و پیرمردان روستانشین به این کار مبادرت می کنند.

پیش از این همچنین قبل از آغاز ماه رمضان، از طرف مردم روستاهایی که روحانی نداشتند،‌ نمایندگانی به نزد امام‌ جمعه‌های شهرها ‌می فرستادند و از آنها درخواست می‌کردند که یک روحانی را به نمایندگی از خود به روستا بفرستند.

روحانی اعزامی را با سلام و صلوات به روستا می‌بردند و هر شب در خانه‌ای مهمان می‌شد تا ماه رمضان به پایان برسد.‌

حلوای رمضان

حلوای ماه رمضان در بین مردم روستایی در استان آذربایجان غربی به «تره» مشهور است که آرد آن را با مقداری شیر آمیخته کرده و پس از آنکه خشک شد با روغن حیوانی یا معمولی سرخ می کنند و به آن عسل اضافه می‌کنند.

 پختن نوعی نان محلی با عنوان «یاغلی فتیر» هم در ماه رمضان بین خانواده‌های روستایی آذربایجان غربی رواج دارد. این نان علاوه بر مصرف در سر سفره خانواده‌ها، به نیت نذری و هدیه به همدیگر داده می‌شود و به عقیده مردم این منطقه، کسی که از این نان بخورد در طول روز گرسنه نمی‌شود.

مردم روستاهایی این استان، در سال های قبل از رواج تلویزیون و رادیو، توسط وسیله موذن‌هایی که حرکت ستارگان را می شناختند، از اوقات شرعی با خبر می شدند.

در کنار غذاهای مخصوص این ماه، وسایل پذیرایی از مهمانان انواع حلواها و نانهای روغنی، مرباهای مختلف و محصولات بومی است.

کیسه دوختن

یکی از آیین‌هایی که در گذشته در مسجد انجام می‌گرفت و هنوز هم در برخی از مناطق روستایی به عنوان یک رسم به یادگار مانده، دوختن کیسه‌های پول برای بزرگترهای خانواده بوده است که با ترتیب و آیین خاصی انجام می‌شود.

در آخرین جمعه ماه رمضان، هر یک از زنان و دختران یک تکه پارچه نو و پاک را با خود به مسجد می‌بردند و روحانی مسجد در حالیکه دعای مخصوصی را می‌خواند زنان و دختران باید قبل از پایان دعا کیسه را دوخته و حاضر می کردند.

در این کیسه که به اعتقاد مردم مایه برکت بود یک سکه قرار می‌دادند که قبلا آن سکه توسط افراد مومن متبرک می‌شد و در اصطلاح محلی به آن « کیسه دیبی» (ته‌کیسه) می‌گفتند.

ماه رمضان در آذربایجان، طنزهای خاص خود را دارد که به تناسب افراد و موقعیت‌های ماه به کار برده می‌شود. در شبهای مهتابی ماه رمضان، فردی که روزه نمی‌گیرد اگر بخواهد از خانه خارج شود به او می‌گویند سر و صورت خودت را بپوشان زیرا ماه به صورتت تف می‌اندازد. در بین عوام این اعتقاد وجود دارد که ماه به صورت کسانی که روزه نمی- گیرند «تف» می‌کند.

همچنین از کسی که روزه نمی‌گیرد وقتی سوال می‌کنند چرا روزه نمی‌گیری قبل از خود او اطرافیان می‌گویند هنوز ماه را ندیده است، یا می‌گویند صغیر است یا می‌گویند زورش به «اروج» نمی‌رسد. «اروج» لفظی است در زبان ترکی که هم به معنی روزه و روزه‌داری و هم از اسم های مردانه است.

به دلیل همین قبح روزه داری، در خانواده‌های روستایی حتی زنانی که برای گرفتن روزه عذر شرعی دارند آنچنان در خفا و پنهانی این کار را می‌کنند که حتی شوهران و فرزندانشان نیز متوجه روزه‌دار نبودن آنها نمی‌شوند.

عرفه رمضان

روز آخر ماه رمضان که در بین مردم آذربایجان غربی به «عرفه» مشهور است، روز زیارت اهل قبور و تهیه لوازم عید فطر است. مردم روستاهای ارومیه و شهرهای دیگر آذربایجان غربی در روز عرفه به طور دسته جمعی به زیارت اهل قبور می‌روند و حلوا یا خرما و یا نقلی که با خود آورده‌اند در بین مردم تقسیم می‌کنند.

در روز عرفه سرپرست خانواده با محاسبه میزان فطریه افراد آن را از قوت سالانه یا از پول توی جیب جدا کرده و در محل خاصی قرار می‌دهند. فطریه در روستاها شامل آرد یا گندم می‌شود که سرپرست خانواده آن را در پشت در و در داخل منزل قرار می‌دهد که در اولین فرصت به افراد فقیر و مستمند تحویل دهد.