قدس آنلاین- گروه استان ها: دفع زباله در حال حاضر یکی از مشکلاتی است که در البرز گریبان محیط‌زیست را گرفته است و به دلیل حجم پسماند و نبود امکانات و اعتبارات لازم بسیاری از مصوبات کارگروه مدیریت پسماند را طی ۴ سال اخیر ابتر گذاشته است.

بلاتکلیفی مصوبات

باوجوداینکه طبق نخستین مصوبه کارگروه پسماند در سال ۱۳۹۱ مقرر بود تا سال ۱۳۹۰ در شهرهای بالای ۲۰۰ هزار نفر زباله‌ای دفن نشود اما شاهد هستیم که سال‌ها پس از تکلیف این قانون حدود ۷۰ یا ۸۰ درصد زباله‌ها در این استان هنوز به روش سنتی دفن می‌شود.

بنا بر گفته کارشناسان ۷۰ درصد زباله‌های شهری و خانگی در کلان‌شهر کرج به‌صورت تر و ۳۰ درصد مابقی نیز خشک است و باوجوداینکه مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری کرج  در ابتدای امسال قول داد تفکیک و بازیافت زباله‌ها را از مبدأ آغاز خواهد کرد اما این طرح نیز به دلایل نامعلوم بلاتکلیف مانده است.

بنا بر آمار جهانی هر شهروند روزانه ۳۵۰ گرم زباله تولید می‌کند که به گفته کارشناسان این رقم در البرز به ۱۰۰۰ گرم در روز و سه برابر میانگین جهانی می‌رسد.

مخاطرات

مدیرکل محیط‌زیست و دبیر کارگروه مدیریت پسماند استان البرز با اشاره به مشکلات زیست‌محیطی ناشی از دفن زباله می‌گوید: هر تن زباله حدود ۵۰۰ لیتر شیرابه سمی تولید می‌کند و هر لیتر شیرابه می‌تواند ۵۰۰ مترمکعب آب‌وخاک را آلوده کند.

حسین محمدی می‌افزاید: روزانه ۱۲ تن زباله‌های بهداشتی، درمانی و عفونی در استان تولید می‌شود که فقط ۶ تن آن را جمع‌آوری می‌کنند لذا ضروری است تا تمام این زباله‌ها به شکل ویژه جمع‌آوری و بی‌خطر شود و به فرایند زباله‌سوز فرستاده شود.

وی موضوع تفکیک زباله از مبدأ را جزو اصولی‌ترین فرایند مدیریت زباله و پسماند می‌داند و بیان می‌کند: تفکیک زباله از مبدأ فقط بافرهنگ سازی و جلب مشارکت مردم اجراشدنی است ولی فقط ۲۰ درصد زباله‌ها و آن‌هم در مقصد پردازش و تفکیک می‌شوند که امری هزینه‌بر است.

وی در ادامه به تولید نخاله‌های ساختمانی در استان اشاره‌کرده و می‌گوید:  روزانه حدود ۱۲ تن نخاله‌های ساختمانی در البرز تولید می‌شود که جایگاه مناسبی برای دپوی این نخاله‌ها وجود ندارد و باید برای آن چاره‌اندیشی کرد.

تهدید سفره‌های زیرزمینی

تجمع شیرابه‌های ناشی از دفن زباله در حلقه دره و نفوذ آن‌ها به سفره‌های زیرزمینی  و آب شرب یکی از دغدغه‌هایی است که همواره مورد نگرانی البرز نشینان بوده است.

مدیرعامل سازمان بازیافت با قبول این موضوع که باید از نفوذ شیرابه و رها شدن آن در دشت و اراضی جلوگیری شود بیان می‌کند: در این رابطه نسبت به تهیه نقشه هوایی و محاسبات لازم اقدام شده و درنهایت بیش از ۴هکتار از اراضی حلقه دره با عمق حدود ۸ متر حوضچه خاکی در راستای اجرای این طرح پیش‌بینی‌شده است.

مجتبی اسکندری می‌افزاید: با بررسی‌هایی که انجام‌شده بحث احداث حوضچه‌های بتنی شیرابه با یک سری مشخصات فنی خاص حوضچه‌های تصفیه آغازشده و ۷۰ درصد این پروژه به انجام رسیده است که امیدواریم بتوانیم حوضچه‌های خاکی را خشک‌کنیم و به حوضچه‌های خاص تبدیل کنیم تا این معضل به یک فرصت تبدیل شود.

وی اظهار می‌کند: این مخازن بحث شیرابه انتقال زهکشی، لوله‌کشی و استحصال گاز را انجام می‌دهد و قرار بود یک شرکت ایتالیایی این کار را با هزینه بالا انجام دهد که سازمان پسماند آن را انجام داد.

پسماندهای خطرناک

در استان البرز همچنین ۱۶ بیمارستان شامل ۱۴ بیمارستان در شهر کرج، یک بیمارستان در شهر هشتگرد و یک بیمارستان در شهر نظرآباد وجود دارد که میانگین کمی پسماند تولیدی آن‌ها بالغ‌بر ۴۷۰۷ کیلوگرم در روز است و از این مقدار  ۳۰۶۳ کیلوگرم و بیش از ۴۰ درصدان به‌عنوان پسماند عفونی و خطرناک محسوب می‌شود.

همچنین در استان البرز بیش از ۳۵۰۰ واحد بهداشتی- درمانی وجود دارد که بالغ‌بر ۳۴۰۰ کیلوگرم پسماند در روز تولید می‌کند که اکثر آن‌ها غیر از ۵ مرکز جراحی محدود مجهز به دستگاه بی‌خطر ساز و مابقی مخلوط با پسماندهای عادی تحویل شهرداری می‌شود.

مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری کرج با اشاره به اینکه دو نوع پسماند ویژه و عادی وجود دارد بیان می‌کند: پسماند عادی، زباله‌هایی است که شهرداری جمع‌آوری می‌کند و زباله‌های عفونی و بیمارستانی جزء پسماندهای ویژه محسوب می‌شود.

وی می‌گوید: در قانون مدیریت پسماند آورده شده که تولیدکننده پسماندهای ویژه را از عادی جدا کنند و این اتفاق نمی‌افتد.

وی ادامه می‌دهد: یکی از دلایلی که تولیدکنندگان پسماندهای ویژه را جداسازی نمی‌کنند، هزینه بالایی است که برای تولیدکنندگان این پسماندها دارد.

اسکندری ادامه می‌دهد: متأسفانه در برخی مواقع پسماندها را به‌صورت عفونی به ما تحویل می‌دهند و برخی از کلینیک‌ها و درمانگاه‌ها به‌رغم پیگیری‌هایی که شده است و برخورد قضایی شده با پسماند معمولی یکسان تحویل شهرداری می‌دهند .

وی با اشاره به اینکه طی مذاکراتی که شهرداری و علوم پزشکی با یکدیگر داشتند قرار شده تمام مراکز درمانی شناسایی شوند و مکاتباتی با آن‌ها صورت گرفته و قرارداد نیز منعقد شود.

وی اظهارمی کند: تعداد ۱۰۰ مرکز درمانی با سازمان پسماند قرارداد دارند که این سازمان از مراکز یادشده هزینه‌هایی بابت جمع‌آوری پسماندها دریافت می‌کند اما هزینه‌های دریافتی کمتر از هزینه‌های جمع‌آوری زباله‌ها است .

تفکیک زباله

اسکندری همچنین با اشاره به موضوع تفکیک زباله از مبدأ نیز گفت: ما نمی‌توانیم از شهروندان توقع داشته باشیم زباله خشک و تر را جدا کنند درحالی‌که مخازنی برای امحای زباله در اختیار آنان قرار ندهیم.

وی بیان داشت : قرار است امسال ۷۰ هزار مخزن تفکیک از مبدأ را خریداری کنیم و در منازل مسکونی بالای ۱۰ واحد نصب کنیم و برنامه زمان‌بندی بدهیم تا خودروها زباله‌ها را تحویل بگیرند.

ایجاد سایت دفن جدید

مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری کرج همچنین از اختصاص  ۱۰۰ هکتار زمین برای ایجاد سایت جدید دفن، پردازش و امحای پسماند در محدوده حلقه دره کرج  خبر داد و افزود: مراحل نقشه‌برداری این سایت انجام‌شده است.

وی ادامه داد: در همین راستا پس از تائید اداره کل حفاظت محیط‌زیست البرز اقدامات این سایت را به‌صورت برنامه‌ریزی‌شده شروع می‌کنیم.

اسکندری اظهار کرد: شورای اسلامی شهر کرج ۵ میلیارد ریال برای مطالعه و اجرای سایت دفن زباله‌ها مصوب کرده است و مقدمات عقد قرارداد شهرداری کرج با دانشگاه محیط‌زیست فراهم است.