از شروع سال جدید تا الان حدود 200هکتار از مراتع بیشهزارها و جنگلهای شمال استان خوزستان در آتش سوختهاند. متأسفانه شهرستان اندیمشک کلاً 80هزار هکتار جنگل دارد که آنطوریکه بویش میآید، قرار است این منطقه جنگلی بهخاطر کمبود امکانات و تجهیزات بهدلیل آتشسوزی از بین بروند. باور کنید که ما بیخودی آیه یأس نمیخوانیم، چون براساس خبرها در سالهای گذشته حدود یکهزار هکتار از جنگلهای بخش الوار اندیمشک که دارای گونههای گیاهی خاص و کمیابی هستند، در آتش سوخته است.
آتشی که تکرار میشود
هرسال با شروع فصل گرما خطر ایجاد آتشسوزی در جنگلها، بزرگترین دغدغه ذهنی محیطبانان و دوستداران و فعالان محیطزیست است. این فقط جنگلهای خوزستان نیستند که توسط آتشسوزی تهدید میشوند، بلکه امسال نیز هنوز تابستان از راه نرسیده، آتش در جنگلهای لرستان شعلهور شد؛ آتشی که هرساله جان بلوطهای پیر را تهدید کرده و بهآسانی آنها را به خاکستر تبدیل میکند. هرچند که داستان جنگلهای بلوط با جنگلهای خوزستان متفاوت است و برخلاف آن ناحیه که بهعلت گرما و بیتوجهی گردشگران معمولاً آتش به جان جنگل میافتد، در لرستان به ادعای کارشناسان محلی، 95درصد آتشسوزیها عمدی است و توسط کشاورزان بهطمع گسترش مزارع اتفاق میافتد. بهگفته کارشناسان، بنابر استانداردهای جهانی برای محافظت هر یکهزار هکتار جنگل، یک محیطبان لازم است، درحالیکه در کشور ما براساس آمار، برای هر 13هزار هکتار یک محیطبان وجود دارد. البته در لرستان که شرایط بدتر از این است. هرچند امسال به تعداد محیطبانان اضافه شده، اما حال ریههای سبز ایران اصلاً خوب نیست و بهتر است بگوییم اگر به خودمان نیاییم، نابود خواهند شد.
بلایی که طبیعی نیست
مدتی است خبرهایی از این دست تکرار میشوند و ما هر چندوقت یکبار شاهد سوختن قسمتی از پوشش جنگلی و مراتع کشورمان هستیم که همینجوری کم هستند و دارند توسط بیابانها خورده میشوند. آتشسوزی در جنگلها، مراتع و بوتهزارها یکی از زیانبارترین آتشسوزیها هستند، چون بهدنبال آن صدمه جبرانناپذیری به محیطزیست وارد شده و ما شاهد مرگ حیوانات و صدمه به صنایع وابسته به جنگل و همچنین گاه تلفات انسانی هستیم. به همین دلیل آتشسوزی در جنگل هم مثل زلزله و سیل جزو بلایای طبیعی به حساب میآید. این بلای طبیعی در کشور ما معمولاً بهدلیل حرکتهای غیرعمد گردشگران اتفاق میافتد.
تمام افرادی که در جنگلها رفتوآمد دارند، مثل شکارچیان، کوهنوردان، کارگران چوببری، ساکنان اطراف جنگل، رانندگان و یا مسافران، در این ماجرا سهیم هستند و ممکن است با روشنکردن آتش برای غذا یا کشیدن سیگار، غیرعمدی جنگل را به آتش بکشند. هرچند اگر از ما بپرسید، اینکار خیلی هم غیرعمد نیست و اینروزها حتی بچههای خردسال هم میدانند که در جنگلها، بهخصوص توی فصل گرما به هیچعنوان نباید آتش روشن کرد یا زبالههایی مثل شیشه را رها کرد که میتوانند بهآسانی بر اثر تابش خورشید آتشی بزرگ را روشن کنند.
بهجز بیتوجهی ما، کمبود نیروی انسانی که مراقب جنگلها باشد و بعد از آن کمبود تجهیزات بلای جنگلهای ایران شده است.
معمولاً پس از آتشسوزی در جنگل، ما بهآسانی از پس خاموش کردن آتش برنمیآییم و آتشسوزیها ادامه پیدا کرده و گسترده میشوند. ظاهراً در این موضوع هم ما نیازمند یک تصمیم ملی برای نگهداری و محافظت از جنگلهای کشورمان هستیم.
نظر شما