قدس آنلاین- در سده اخیر و بویژه با پیروز ی انقلاب اسلامی ایران، شاهد شکل گیری و تقابل دو نوع اسلام در سطح منطقه و جهان بوده‌ایم. یکی اسلام آمریکایی و دیگری اسلامی که با عنوان اسلام انقلابی یا اسلام ناب محمدی شناخته می شود. تقابل این دو در عرصه‌ها و زمینه‌های مختلف جریان داشته است. بدون تردید در شرایط فعلی یکی از بارزترین عرصه‌ها برای تقابل این دو اسلام، موضوع حج و مناسک آن است. از منظر اسلام انقلابی، حج به عنوان یک فریضه غیر شخصی و اجتماعی شناخته می شود؛ زیرا اسلام انقلابی تأکید ویژه ای بر کنش اجتماعی و نقش آفرینی مثبت مسلمانان در جامعه پیرامونی خودشان و حتی فراتر از آن در مسائل بین المللی دارد، موضوعی که چندان به مذاق اسلام آمریکایی خوش نمی‌آید و پیروان آن مانند بعضی از ادیان منحرف شده دیگر، دین را یک امر شخصی که نباید به حوزه مسائل سیاسی، اجتماعی و حکومت داری ورود پیدا کند، تعریف می‌کند.
از این رو، وقتی موضوعی نظیر حج یک فریضه اجتماعی تلقی شود طبیعتاً توقعی که از حجاج می رود و کارکردی که برای آنها در موسم حج تعریف می شود نیز متفاوت با تعریف اسلام آمریکایی از این فریضه و مناسک آن خواهد بود. بنابراین اگر حج را در جایگاه حقیقی خود و در بستر زمانه کنونی تحلیل و بررسی کنیم، سه کارکرد و رویکرد در خصوص آن باید مورد توجه قرار گیرد:

۱- «حج به عنوان یک اجتماع گسترده از مسلمانان» که مشابه آن را با این حجم از گستردگی قومیت، ملیت و مذهب در طول سال شاهد نیستیم و به عنوان بزرگترین اجتماع همه مذاهب اسلامی در طول سال باید محملی باشد برای نشان دادن وحدت مسلمانان. در شرایط کنونی که با آتش‌افروزی دشمنان اسلام و مستکبران، بسیاری از کشورهای اسلامی شاهد نزاع و جنگ مذهبی هستند، طبیعتاً مسئله وحدت بین مذاهب اهمیت مضاعفی پیدا می‌کند. امروز که آتش نزاع داخلی در کشورهایی همچون سوریه، بحرین، یمن و عراق دامنگیر مسلمین است بیش از پیش نقش حج در وحدت مسلمانان اهمیت پیدا می کند.

۲- «مسئله ظلم ستیزی و مقابله با تعرض به حقوق مسلمانان» است، زیرا فریضه حج بر این مبنا بنا نهاده شده است که حاجی پس از انجام مناسک آن از هر گونه پلشتی و پستی پاک شود اما اکنون که حکام زیاده خواه و مستکبر بر اریکه قدرت در جهان تکیه زده‌اند و نقش آفرینی می‌کنند، زمینه برای زندگی اسلامی مصون از معصیت فراهم نیست. در واقع همانطور که در مناسک حج حاجیان بر نماد شیطان چندین بار سنگ می زنند و اعلام برائت می‌کنند طبیعتاً در سطح عمومی و اجتماعی این برائت باید از شیاطینی که امروز در قامت حکومت‌های مسکتبر خودنمایی می‌کنند، صورت بگیرد. از همین باب است که آل سعود به عنوان یکی از مبلغان اسلام آمریکایی همیشه با مراسم برائت از مشرکین در مناسک حج مخالفت داشته اما این مراسم هر سال پرشکوهتر و با حضور تعداد بیشتری از حاجیان صورت گرفته و خواهد گرفت.

۳- «توجه به مسئله اساسی و اصلی جهان اسلام؛ فلسطین». با وجود همه آتش افروزی‌هایی که در کشورهای اسلامی وجود دارد مهمترین مسئله ای که جهان اسلام باید به آن توجه کند تسخیر قبله اول مسلمانان و اشغال سرزمین تاریخی آنها یعنی فلسطین و بیت المقدس است. امروز بر کسی پوشیده نیست که مصیبت جنگ افروزی تکفیری‌ها به این منظور صورت گرفته است که توجه مسلمانان از موضوع فلسطین منحرف شده و رژیم صهیونیستی در سایه جنگ‌های مسلمانان به اشغال‌گریش ادامه دهد. لیکن حج به عنوان مانور قدرت مسلمانان باید محملی باشد برای اینکه مسلمانان با صدای رسا حمایت خودشان را از بیت المقدس، مسجدالاقصی و فلسطین اعلام کنند. متأسفانه دولت‌های مستکبر و دست نشاندگان غرب در منطقه، این روزها تلاش می کنند که با جابجایی حقایق، انقلاب اسلامی ایران را به عنوان دشمن اول مسلمانان معرفی کرده و فضای تنفس برای صهیونیست‌ها ایجاد کنند. اما این روزها جنایت‌های اشغالگران علیه مسجدالاقصی و بستن  درهای آن به مدت چند روز و حواشی بعدی آن، باعث شده است یک وحدت قابل قبول نسبت به موضوع فلسطین در بین مسلمانان شکل گیرد که آن را در نزدیکی موسم حج باید عنایت حق تعالی دانسته و به فال نیک گرفت.