قدس آنلاین- امابه نظر می‌رسد که یک ضعف یا نکته منفی در برگزاری این نشست‌ها وجود دارد و آن این است که بیشتر این نشست‌ها در برخی موارد از هدف اصلی خود دور شده‌اند و به وسیله‌ای برای ابراز وجود برخی چهره‌های ناشناس در عرصه شعر یا شاعرانی که صلاحیت ادبی چندانی ندارند، تبدیل شده‌اند.
حال سؤال اینجاست که آیا معیاری برای برگزاری مناسب جلسات و نشست‌های ادبی وجود دارد تا این برنامه‌ها سبب ارتقای شعر و شناخت شاعران مستعد کشور شود؟
اهمیت برگزاری نشست‌ها و جلسات ادبی با رویکرد شناسایی ضعف‌ها و رفع آن‌ها سبب شد تا در قالب تهیه گزارشی، نظر برخی از شاعران و نویسندگان فعال و پیشکسوت را جویا شویم که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید.
عمده نشست‌های با افت کیفی روبه‌رو شده‌اند
عبدالجبار کاکایی در گفت‌وگو با خبرنگار ما اظهار می‌دارد: نشست‌ها و جلسات ادبی به شرطی می‌توانند به ارتقای شعر و شناخت شاعران مستعد کمک کنند که گرداننده این جلسات آثار ادبی را درک کرده و درباره نشست‌های ادبی و مؤلفه‌های مهم آن تخصص داشته باشد.
شاعر مجموعه شعر «فرصت نایاب» با انتقاد از برگزاری بیشتر نشست‌ها و جلسات ادبی که امروزه شبیه کلاس درس شده‌اند، می‌گوید: در جلسات معمولاً یک نفر به عنوان مدرس به بررسی آثار ادبی می‌پردازد و سایر شرکت‌کنندگان تنها به حرف‌های مدرس مذکور گوش می‌کنند. متأسفانه عمدة شرکت‌کنندگان این‌گونه نشست‌ها و جلسات نوآموزند و نمی‌دانند که در این جلسات فقط نباید شنونده باشند بلکه باید موضوعات ادبی را مورد بحث و بررسی قرار دهند.
او که تاکنون مجموعه اشعاری همچون «حتی اگر آیینه باشی»، «سال‌های تاکنون» و «آوازهای واپسین» را به چاپ رسانده است، ادامه می‌دهد: متأسفانه در سال‌های اخیر عمده نشست‌ها و جلسات ادبی با افت کیفی روبه‌رو شده‌اند و به نظر می‌رسد که علت این موضوع عدم دلسوزی مسئولان و گرداننده‌های جلسات ادبی مذکور باشد.
مدرس و مدیر خانه شعر بنیاد نویسندگان و هنرمندان کشور با ابراز تأسف از عدم دلسوزی فعالان عرصه ادبیات به این حوزه، متذکر می‌شود: برگزاری نشست‌های ادبی جزئی از مدیریت فرهنگی کشور محسوب می‌شود و نیاز دارد تا بودجه دریافت‌شده برای این جلسات در قالب بهره‌گیری از استادان و کارشناسان باتجربه همراه با ایجاد فضایی مناسب برای نقد و بررسی آثار ادبی مورد استفاده قرار گیرد تا به رشد و ارتقای شعر و شناخت شاعران مستعد کشور کمک شود.
او که تاکنون مقالات و نقدهای فراوانی درباره شعر این روزگار در مطبوعات به چاپ رسانده است، اضافه می‌کند: اگر به ارتقای کیفی نشست‌های ادبی توجهی نشود، اهداف این جلسات تأمین نمی‌گردد.
پاتوق‌هایی که دورهمی‌های غیرادبی شده‌اند
یکی از شاعران و پژوهشگران ادبی نیز در گفت‌وگو با خبرنگار ما با اشاره به اینکه در گذشته انجمن‌های ادبی‌ای وجود داشت که به‌صورت جدی و با حضور استادان و پیشکسوتان شعر و ادب فعالیت می‌کردند، بیان می‌کند: علاوه بر اینکه تعداد زیادی از شاعران این جلسات از چهره‌های شاخص و معروف بودند، شاعران جوان نیز برای اینکه بتوانند به شناخت کافی از شعر برسند و تجربه کسب کنند، مراحل مختلفی را قدم‌به‌قدم می‌گذراندند.
رضا اسماعیلی با اشاره به اینکه هر زمان بار علمی شاعران جوان در نشست‌ها و جلسات ادبی سال‌های گذشته ارتقا می‌یافت، آن‌ها می‌توانستند در جلسات مذکور نقش پررنگ‌تری داشته باشند، اضافه می‌کند: آن‌ها طی هر جلسه پیشرفت، تشویق می‌شدند و این موضوع به شاعران جوان برای ادامه مسیر انگیزه می‌داد.
او که تاکنون مجموعه اشعاری همچون «حنجره سرخ عشق»، «عاشقانه‌های شرقی» و «بوی گل در می‌زند» را به چاپ رسانده است، اظهار می‌دارد: متأسفانه بیشتر پاتوق‌های ادبی که در سال‌های اخیر برگزار می‌شوند، تبدیل به دورهمی‌های غیرادبی شده‌اند.
این شاعر و پژوهشگر ادبی با اشاره به اینکه امروزه نشست‌های ادبی بیشتر اصطلاحاً نوعی نان قرض‌دادن برخی از شاعران به یکدیگر است، ادامه می‌دهد: در این نوع از جلسات در حالی همیشه نکات مثبت و قوی آثار بیان می‌شود که اگر نکات ضعف مورد بحث و بررسی قرار نگیرد، بی‌تردید پیشرفتی نیز در اشعار شاعران ایجاد نمی‌شود و شعر آن‌ها از نظر کیفی ارتقا پیدا نمی‌کند.
اسماعیلی شعری را قابل قبول بر می‌شمارد که در انجمن‌های ادبی به‌صورت جدی مورد بحث و بررسی شاعران پیشکسوت قرار گیرد و می‌افزاید: یکی از نکات مهم شاعران پیشکسوت کشور این است که آن‌ها همواره به دنبال یادگیری موضوعات و تجربیات جدید در عرصه سرودن شعر هستند تا آثار خود را ارتقا دهند اما این مهم در میان شاعران جوان دیده نمی‌شود یا کمتر وجود دارد.
او با اشاره به اینکه در حال حاضر تعداد کمی از جلسات و نشست‌های ادبی از ارتقای کیفی و ویژگی‌های مناسب برخوردارند، می‌گوید: متأسفانه دیده شده است که برخی از جلسات ادبی تنها عنوان «ادبی» را یدک می‌کشند زیرا موضوعات غیرادبی در آن مورد بحث قرار می‌گیرد.
این شاعر و پژوهشگر ادبی با بیان اینکه امروز بسیاری از جلسات ادبی کارکردهای اصلی خود را ندارند، از این موضوع انتقاد می‌کند و می‌افزاید: شاعران باید در محافل ادبی علاوه بر خواندن اشعار خود، به دنبال انتقادها و رفع کاستی‌های آثار خود باشند زیرا تعریف و تمجید تا حدی خوب است اما ارائه و شنیدن انتقادات می‌تواند تأثیر قابل توجهی در خلق آثار بهتر و نیز شناخت از شعر و شاعران مستعد کند.
نظر شما