قدس آنلاین- بازار سکه و ارز دیروز شاهد نوسانات شدیدی شد بطوریکه  مشتریان مجبور شدند سکه را ۴۰ هزار تومان گرانتر بخرند و دلار را در مرز ۴۰۰۰ تومان مشاهده کنند.

در معاملات بازار تهران  دلارابتدا با حداقل ۱۴ تومان افزایش به  ۳۹۷۲ تومان رسید ولی این قیمت ها بر روی نمایشگر صرافی ها به صورت مدام در نوسان بود. قبل از ظهر بیشترین قیمت دلار ۳۹۸۴ تومان بود اما برای ساعاتی تحت تاثیر سفته بازی ها قیمت ۴۰۱۰ تومان را نیز رد کرد. عصر یکشنبه  اما دلار در معاملات پاساژ افشار ۳۹۹۸ تومان و در سبزه میدان ۳۹۸۵ تومان به فروش رسید.

از سوی دیگر مقایسه نرخ آزاد و مبادله‌ای دلار در دوران پس از انتخابات ریاست‌جمهوری سال ۹۶، نشان از افزایش بیش از ۳۰۰ تومان هر دلار در بازار آزاد و ۱۶۰ تومانی در بازار مبادله‌ای دارد. به صورتی که در ابتدای دولت یازدهم نرخ دلار ۳۱۸۰ تومان، پس از انتخابات دوازدهم ۳۷۱۵ تومان بوده است. در ادامه این فرایند صعودی شدن در روز یکشنبه ۱۶ مهرماه نیز شاهد شکسته شدن سد ۴ هزار تومان در بازار بودیم.

*افزایش غیر منتظره نرخ ارز

گرچه سالهاست بازار ایران با نوسانات نرخ درهمه بخش ها بویژه سکه و ارز آشناست؛ اما به گفته کارشناسان این جهش غیر منتظره است. برخی افراد، علت تکانه های بازار را به تهدید نسیه ترامپ برای برهم زدن، برجام، نسبت می دهند، هرچه هست؛ دوباره جیب دلالها سرریز از پولهای ناشی از گرانی های موقت می شود. پولهایی که به دلیل نداشتن سیاست درست باعث، رشد واسطه گری و درآمدهای باد آورده می شود. با  دکتر کامران ندری عضو هیات علمی دانشگاه امام صادق (ع) در این باره گفت و گو می کنیم. این  استاد دانشگاه با یادآوری اینکه فصل پاییز سال گذشته نیز  نوسانات نرخ ارز را تجربه کردیم معقتد است که  اظهارات ترامپ و نقض برجام می تواند تاثیر روانی بر این بازار داشته باشد چرا که احیا شدن تحریم ها می تواند روی بازار تاثیر منفی بگذارد.

وی می افزاید: به احتمال زیاد بانک مرکزی تلاش خواهد کرد جلوی این افزایش شوک گونه نرخ ارز را در اقتصاد ما بگیرد، هر چند افزایش نرخ ارز با توجه به تورمی که در اقتصادمان داشتیم طبیعی است، ولی این باید به صورت تدریجی اتفاق بیفتد، اگر بخواهد به صورت جهش وار باشد آثار منفی زیادی به همراه دارد.

وی درباره تبعات افزایش نرخ ارز می گوید: با صعودی شدن نرخ ارز که بالا رفتن هزینه واردات را در پی دارد به صورت مستقیم افزایش قیمت ها کالاها را شاهد خواهیم بود.

این اقتصاددان با اشاره به «تورم ناشی از فشار هزینه» به عنوان  دیگر پیامد افزایش نرخ ارز می افزاید:  چون هزینه های تولید کالاهایی که با مواد اولیه وارداتی تهیه می شود، افزایش پیدا می کند، افزایش نرخ ارز باعث گران تمام شدن محصولات آنها نیز می شود، همچنین به خاطر «تورم ناشی از فشار هزینه» افزایش نرخ ارز بر روی «انتظارات تورمی» هم اثر خواهد گذاشت.   بدین معنی که چون افراد پیش بینی شان این است که در آینده یک موج تورمی پیش بیاید، برای همین هزینه هایی که می خواهند در آینده انجام بدهند را جلو می اندازند و این خودش می تواند منجر به تشدید تورم بشود.

لنگر انتظارات تورمی به نرخ ارز

از دکتر ندری می پرسم با توجه به تاثیری که افزایش نرخ ارز در گران تر شدن کالاهای وارداتی می‌گذارد، آیا احتمال گران تر شدن مایحتاج روزمره مردم نیز وجود دارد. وی  در پاسخ به این سئوال با تاکید بر اینکه انتظارات تورمی قاعدتا نباید روی کالاهای داخلی تاثیر بگذارد تصریح می کند: بسیاری از تولیدات داخلی به واردات بستگی ندارد ولی وقتی افراد می بینند قیمت ها رو به افزایش است، به لحاظ روانی آنها هم بهای کالا و خدماتشان را بالا می برند این همان انتظارات تورمی است که به نرخ ارز لنگر شده است، و اگر نرخ ارز از جایش حرکت بکند انتظارات تورمی هم تغییر می کند.

از وی می پرسم که  افزایش قیمت دلار در بازار در حالی اتفاق می‌افتد که پیش از این مسئولان بانک مرکزی از  برنامه ریزی برای تک نرخی کردن ارز خبر داده بودند اما روند صعودی افزایش قیمت ارز  نشان از ناتوانی بانک مرکزی در مدیریت بازار ارز دارد وی توضیح می دهد: در این شرایط تک نرخی شدن دشوار است، در وهله اول بانک مرکزی تلاش می کند  بازار را مدیریت کند وقتی به آرامش رسید در آن زمان اگر شرایط مهیا باشد که تا حالا نبوده، می شود به تک نرخی فکر کرد.

*رکود ۴۰ هزار تومان سکه در بازار

و اما بازار طلا و سکه نیز از این رشد قیمتی بی نصیب نبود به طوری که  به گقته رئیس اتحادیه طلا و جواهر کشور،   سکه بی سابقه ترین رکورد خودش را زد و با ۴۰ هزار تومان افزایش در بازار معامله شد.

محمد کشتی آرای رئیس اتحادیه طلا و سکه در گفت و گو با خبرنگار ما با اشاره به اینکه افزایش قیمت ها ناشی از بازار جهانی طلا نبوده و مستقیم از افزایش نرخ ارز تاثیر گرفته است درباره آخرین قیمت سکه و طلا در بازار می گوید: سکه طرح جدید در روز یکشنبه با ۴۰ هزار تومان افزایش، به یک میلیون و ۲۹۵ هزار تومان  رسید، که بالاترین رشد را در میان دیگر قطعات سکه داشت.

وی می افزاید: سکه طرح قدیم نیز با ۲۵ هزار تومان افزایش در بازار یک میلیون ۲۴۷ هزار تومان خرید و فروش می شود، همچنین نیم سکه و ربع سکه هر دو با ۹ هزار تومان افزایش به  ترتیب با قیمت ۶۵۹ و ۳۸۶ هزار تومان به فروش رسیدند، هر گرم طلای ۱۸ عیار نیز با ۱۴۰۰ تومان افزایش در رقم ۱۲۳ هزار و ۴۰۰ تومان ایستاد.