قدس آنلاین- چندی پیش رئیس نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها از اجرای ۱۶ بند از سند ۲۰۳۰ به‌صورت چراغ‌خاموش در دانشگاه‌ها خبر داد و گفت که این سند ۱۷ بند دارد و فقط یکی از آن‌ها دربارۀ «آموزش» است که این بند به خاطر موجی که در جامعه ایجاد شد، تا حدّی کنترل شده است، در حالی که الآن ۱۶ بندِ دیگرش در سکوت پیگیری می‌شود.
به گفته او، سند ۲۰۳۰ فقط به بحث آموزش محدود نمی‌شود بلکه تمام ابعاد زندگی بشر را دربرمی‌گیرد و الآن ابعاد دیگرش به‌صورت چراغ‌خاموش پیگیری می‌شود. ببینید که سازمان ملل برای کشورهای دنیا چه سندهایی را طراحی کرده که در قالب عناوین فرهنگی و رفاهی و محیط‌زیستی و فقرزدایی، می‌خواهند دنیا را مدیریت کنند.
خبرنگار «قدس» در این باره نظر رئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس را در حاشیه بازدید از غرفه روزنامه «قدس» در نمایشگاه مطبوعات جویا شد که محمدمهدی زاهدی گفت: آنچه ما به عنوان کمیسیون آموزش و تحقیقات به دنبالش بودیم و رهبری درباره آن تذکر دادند، بخش مربوط به آموزش و پرورش در سند ۲۰۳۰ بود که خوشبختانه با پیگیری‌هایی که صورت گرفت و حساسیتی که به وجود آمد، از گردونه اجرا خارج شد.
به گفته او، این سند بندهای دیگری هم دارد که هنوز نمی‌دانیم دولت اجرای آن‌ها را متوقف کرده یا نه یا چه بخش‌هایی از آن‌ها الآن اجرا می‌شوند. زاهدی اظهار امیدواری کرد که حساسیت لازم در سایر بخش‌های این سند نیز بویژه در دولت وجود داشته باشد زیرا این سند بر زندگی مردم و امور کشور تأثیرگذار است.
دانشگاهی رو به فروپاشی
آیا دانشگاهیان از اجرای بندهای دیگر این سند در دانشگاه‌ها اطلاع دارند؟ دانشیار گروه مردم‌شناسی دانشگاه تهران با اظهار بی‌اطلاعی از این ماجرا به خبرنگار ما می‌گوید: امروز دانشگاه‌های ما رها شده‌اند و دیگر دانشگاه، دانشگاه نیست چون هیچ اصل و قاعده‌ای ندارد و دانشگاه‌ها رو به فروپاشی می‌روند.
ابراهیم فیاض معتقد است: الآن از دانشگاه یک فرم، صورت و سازمان باقی مانده است در حالی که قرار بود عامل رشد علمی و فکری جامعه باشد.
او با بیان اینکه خانه از پای‌بست ویران است و هر چه روی آن رنگ بپاشیم این رنگ‌ها می‌ریزد، عنوان می‌کند: استانداردهای دانشگاهی ما طوری هست که آنچه در کشورهای غربی وجود دارد را اجرا می‌کنند و می‌گویند در فرانسه و آمریکا چنین است پس باید همین‌طور اجرا کنید.
به باور فیاض، ISI خیانتی بود که به دانشگاه‌ها شد و مقاله نویسی جای کتاب‌نویسی را گرفت. چون از زمانی که مقالات ISI خروجی دانشگاه‌ها شد، بنیان نظام آموزش عالی کشور نابود شد زیرا دیگر نه کتابی می‌نویسند و نه ترجمه‌ای انجام می‌شود.
او در پاسخ به این پرسش که موافقان معتقدند سعی یونسکو در تدوین سند ۲۰۳۰ این بوده که مدافع حقوق عمومی جوامع باشد و این سند لازم‌الاجرا هم نیست، می‌گوید: سندهایی که در دنیا نوشته می‌شوند، شکل اجرایی دارند و چنان تبلیغ می‌کنند که خودبه‌خود اجرا می‌شود. فرانسوی‌ها پشت ماجرای این سند هستند و می‌خواهند افکار خود را به بقیه جوامع تزریق کنند. در واقع آن‌ها سعی می‌کنند که این سند را به‌صورت غیرمستقیم در کشورها اجرا کنند.
او ادامه می‌دهد: البته اقتضائات امروز دانشگاه‌ها اجرای چنین سندهایی را می‌طلبد چون دانشگاه‌های ما از اول غربگرا بودند. چنین دانشگاهی حتی حاضر نیست که به اطراف خودش نگاهی بکند و ببیند که نیازهای جامعه چیست.
فیاض با گلایه از عملکرد شورای عالی انقلاب فرهنگی در این باره، می‌گوید: بسیاری از اعضای این شورا تخصص و وقت رسیدگی به این امور را ندارند. ما هیچ کاری نکردیم در حالی که ۴۰ سال فرصت داشتیم که دانشگاه‌ها را اسلامی کنیم.
تغییر پارادایم، هدف سند ۲۰۳۰
بی‌اطلاعی دیگر دانشگاهیان از اجرای ۱۶ بند دیگر سند ۲۰۳۰ نشان از حرکت چراغ‌خاموش آن در دانشگاه‌ها دارد و البته این گمانه را قوت می‌بخشد که ممکن است دانشگاه‌ها از گذشته به چنین رویه‌ای می‌رفتند و این موضوع اکنون در حال آشکارشدن است. رئیس دانشگاه جامع علمی- کاربردی گفتمان انقلاب اسلامی به خبرنگار ما می‌گوید: به‌صورت جزئی و دقیق درباره حرکت چراغ‌خاموش دانشگاه‌ها در اجرای این سند، اطلاعی ندارم اما اتفاقی که در سند ۲۰۳۰ می‌افتد، تغییر پارادایم ایجاد می‌کند یعنی تفکر غالب را تغییر می‌دهد. بنابراین نه‌تنها به سمت اسلامی‌شدن علوم انسانی نمی‌رویم بلکه پارادیم ذهنی ما به سمتی می‌رود که اگر علوم انسانی، اسلامی شود، باز هم در پارادایم فکری آن‌ها قرار بگیرد.
ناصر فخاری با اشاره به سخنان رهبری با این مضمون که حتی اگر به لحاظ ظاهری هم در این سند اشکالی دیده نشود همین که غربی‌ها آن را نوشته‌اند محل اشکال است، تأکید می‌کند: ما باید بر اساس مبانی دینی خودمان سندی برای نظام آموزشی کشور تدوین کنیم زیرا روح حاکم در سند ۲۰۳۰ در ما تغییر پارادایم یا شبه‌پارادایم ایجاد می‌کند یعنی گفتمان ما را تغییر می‌دهد. بنابراین رهبری درباره این ماجرا تأکید بر پرهیز کرده‌اند.
رئیس دانشگاه گفتمان انقلاب اسلامی معتقد است: روح حاکم بر سند ۲۰۳۰ ترویج سکولاریزم هست و دارد در دانشگاه ها انجام می‌شود. در واقع، قبل از این سند هم در دانشگاه‌ها انجام می‌شد.
فخاری با اشاره به مطالبه رهبری در اسلامی‌شدن دانشگاه‌ها، خاطرنشان می‌کند: رهبر انقلاب فرمودند که درباره اسلامی‌شدن دانشگاه‌ها هیچ اقدام جدی صورت نگرفته و فقط گزارش جلسات می‌آورند. به نظر می‌رسد که این تغییر پاردایم اجازه اسلامی‌شدن دانشگاه‌ها را نمی‌دهد. در واقع آن‌قدر در دانشگاه‌ها نفوذ کرده‌اند که کار دشوار شده است چون بسیاری از کسانی که با هدف تحصیل دانش غرب به دانشگاه‌های آنجا رفته‌اند، با همین تغییر پارادایم به کشور برگشته‌اند و در دانشگاه‌ها تدریس می‌کنند. آیا با این‌ها می‌شود دانشگاه‌ها را اسلامی کرد!؟ نمی‌توان انتظار داشت کسی که دانش‌آموخته غرب هست، دانشگاه‌های اینجا را اسلامی کند؛ از وزرای ادوار مختلف گرفته تا رؤسای دانشگاه‌ها.
او یادآور می‌شود: در دانشگاه‌های ما همچنان علوم انسانی غربی تدریس می‌شود و در اسلامی‌کردن علوم انسانی اتفاق جدی نیفتاده است. ضمن اینکه با هجمه‌های فرهنگی، دانشگاه‌ها به لحاظ شکلی هم از اسلامی‌شدن فاصله گرفته‌اند یعنی نه‌تنها محتوا درست نشد بلکه شکل دانشگاه‌ها هم در حال غربی‌شدن است.
نظر شما