قدس آنلاین- برخی منابع امنیتی یمنی از تلاش شدید انگلیس برای ایفای نقش در این منطقه، خصوصاً در پروندهٔ کشتیرانی بینالمللی، سخن میگویند که البته نقطهٔ آغاز این ایفای نقش چیزی نخواهد بود جز به دست آوردن یک پایگاه نظامی دائمی در پایتخت جنوب یمن یعنی عدن.
بنا به گفتهٔ منابعی از داخل جنبش انصار الله، این جنبش از چند ماه پیش برخی تحرکات مشکوک انگلیسیها را در آبهای سرزمینی یمن و در حد فاصل دریای سرخ تا بحر العرب و از آنجا تا خلیج عدن رصد کرده است. کنار هم چیدن دلایل، نشان میدهد که انگلیسیها تلاش دارند با چنگ انداختن بر چند گذرگاه آبی استراتژیک (از جمله گذرگاه راهبردی [بابالمندب] یمن) نقشی که در قرون سابق بازی میکردند را باز هم احیا کنند (هرچند این بار در پوشش و ظاهری دیگر).
اگر به اخبار فعالیتهای انگلیسی در یمن رجوع کنیم، حق میدهیم که یمنیها از طمع بریتانیا برای برپایی پایگاه نظامی در کشورشان نگران باشند. همین چند هفته پیش بود که خبر رسید یک هیئت نظامی انگلیسی به همراهی یک هیئت نظامی سعودی به عدن سفر کرده و در آنجا یک سری «فعالیتهای شناسایی» انجام دادهاند.
پس از پخش شدن این خبر، عبدالله سالم النخعی، فرمانده نیروی دریایی و دفاع ساحلیِ نیروهای وابسته به عبدربه منصور هادی، به صورت رسمی اعلام کرد که سفر این هیئت در چارچوب کمکهای نظامی لازم و بازسازی و توانمندسازی و آموزش کسانی است که اخیراً به این نیروها پیوستهاند، «تا ماموریتهای تأمین امنیت خلیج عدن و بابالمندب و آبهای سرزمینی را به عهده بگیرند.» این استدلال در همان زمان هم برای خیلیها قانعکننده نبود. ژنرال النخعی در ادامهٔ همان صحبتها گفت که «نیروی دریایی یمن از بریتانیا وعدهٔ کمک دریافته کرده است» و افزود: «یک هیئت نظامی بریتانیایی در آغاز ماه جاری از نیروی دریایی بازدید و پیشنهاد کرد کمکهایی برای بازسازی و توانمندسازی نیروی دریایی یمن ارائه کند.»
همان منابع امنیتی یمنی که پیشتر اشاره کردیم، معتقدند که این نیروهای دریایی قرار است بخشی از سیستم امنیتی و نظامیای باشند که در طول منطقهٔ راهبردی دریایی مستقر خواهند شد و تحت امر بریتانیا فعالیت خواهند کرد. به احتمال زیاد مرکز هدایت آنها هم مقر نیروی دریایی یمن در منطقهٔ التواهی عدن خواهد بود.
اگر مروری بر خبرهای علنی هم داشته باشیم، میبینیم که انگلیسیها مدام دربارهٔ خطر رو به افزایشی که کشتیهای تجاری را در باب المندب و خلیج عدن تهدید میکند، هشدار میدهند. اما یک بار، یکی از این «هشدارها» حاوی عبارتی بود که به نوعی وجود تلاشهای پیشگفتهٔ انگلیسیها را تأیید میکرد، وقتی آنها اعلام کردند که «احتیاج به یک برنامهریزی پولادین برای عملیات در آبهای اطراف یمن وجود دارد.»
البته این طمع که امروز هم شاهد آن هستیم، مطلب تازهای نیست و از روز خروج انگلیسیها از جنوب یمن، همواره وجود داشته است. نقل میکنند که انگلیسیها ۵۰ سال پیش و در همان روز خروج از یمن (نوامبر ۱۹۶۷) با اصرار از انقلابیون میخواستند توافقنامهای با انگلیس امضا کنند که اجازهٔ باقی ماندن پایگاههای نظامی بریتانیا را «ولو به شکل نمادین» بدهد و در مقابل حاضر بودند ۵ میلیون دلار به خزانهٔ حکومتی که از رهبران جبههٔ انقلابیون تشکیل شده بود واریز کنند. هرچند پیشنهادشان با مخالفت حکومتی که بعدها نام «جمهوری دموکراتیک خلق یمن» نام گرفت، مواجه گردیده و به شکست کشیده شد.
اما چشم انگلیسیها همچنان به جزایر راهبردی یمن باقی ماند و آنطور که اسناد تاریخی ثابت میکند، بعضاً تلاش کردند برخی از این جزایر را از یمن جدا کنند (مثلاً جزیرهٔ کمران و یا جزایر بریم و کوریا موریا).
در مقابل، سیاسیون مستقل یمنی همواره دربارهٔ طرحهای انگلیس برای کشورشان (از جمله تقسیم یمن) هشدار داده و تأکید میکنند که انگلیسیها همچنان در یمن «ارث و میراثی» دارند که مهمترین آنها، حمایت از برخی رهبران سیاسی یا قبیلهای است که در زمان استعمار همکار آنان بودند. جالب آنکه یکی از این سران قبیلهای، پدر رئیسجمهوری مستعفی و فراری عبدربه منصور هادی بود که در ابین نفوذ فراوانی داشت. جالبتر آنکه برخی منابع از کمک دستگاه اطلاعاتی انگلیس به هادی برای فرار از صنعا در سال ۲۰۱۵ سخن میگویند. گفتنی است که هادی که در دوران استعمار، مشاور نظامی یک افسر بریتانیایی در جنوب یمن بود، موفق شد در همان دوران استعمار یک «بورس دانشکدهٔ نظامی» گرفته و در انگلیس درس افسری بخواند.
به گفتهٔ سیاسیون یمنی، وضعیت جنوب این کشور این روزها دقیقاً شبیه اوضاع این منطقه در دوران استعمار انگلیس است. اگر یک مقایسهٔ تاریخی بین این دو برهه داشته باشیم، خواهیم دید که اماراتیها از همان برگههایی استفاده میکنند که انگلیسیها استفاده میکردند؛ خصوصاً در زمینهٔ ایجاد تشکیلات نظامی و شوراهای حکومتی در مناطق پراکنده و محکم کردن جای پا در جزایر راهبردی.
منابع امنیتی یمنی، درستی خبرها دربارهٔ حضور افسران و مستشاران [نظامی] انگلیسی در عدن را تأیید کرده و میگویند که این افراد در منطقه، نقش حمایت لجستیکی و مستشاری و نظارت بر فعالیتهای ائتلاف سعودی اماراتی را ایفا مینمایند، ولی درست مثل وضعیت مشارکت آمریکا در این جنگ، حاضر نیستند به حضور خود تصریح نمایند.
*ویژه نامه روایت امروز روزنامه قدس
نظر شما