قدس آنلاین-گروه استان ها: در سال‌های نخست دوره پهلوی نیزبر مبنای ضرورت‌های تجاری موجود، بخش‌هایی به بازار نو افزوده شد.

این بازار ابتدا به صورت خطی و به شکل یک پارچه ساخته شد و از میدان کهنه تا پل علیخانی ادامه داشت. بازار قم تیمچه‌ها، سراها و... دیگری را هم در بر می‌گرفت.

طول راسته بازار کهنه حدود یک کیلومتراست و خانه‌های مسکونی در میان آن وجود ندارد. سقف این بازار از پوشش گنبدی ساخته شده است. این بازار دارای یک سرای بدون نام و سرایی به نام کاروانسرای ملا حسین است.
در قسمت انتهایی بازار کهنه، میدان گاهی مستطیل شکل قرار دارد که به نام «میدان کهنه» معروف و فضایی باز است که دور تا دور آن را مغازه‌های مختلف در بر گرفته است.

حدود ۵۰ سال پیش به موازات توسعه شهر قم و به دلیل احداث خیابان‌های جدید، بازار به چند بخش تقسیم شد و قسمت‌هایی از آن برای همیشه از میان رفت. در حال حاضر از بازار قدیم قم، دو بخش بازار کهنه و بازار نو بر جای مانده که هر کدام از این بازارها حدود یک کیلومتر طول دارد.

بازار کهنه فاقد ایمنی

شهردار قم با بیان اینکه بسیاری از مناطق در این شهر مقدس دچار فرسودگی شده است اظهار می کند: ازآنجا که غالب این بافت ها دارای ارزش و سابقه تاریخی است لذا باید میراث فرهنگی نسبت به مرمت این اثار تاریخی اقدام کند.

سید مرتضی سقائیان بازار کهنه و تیمچه قم را فاقد ایمنی می خواند و می افزاید: این بازار در زمان بروز حادثه امنیت لازم را ندارد که باید هر چه زودتر اقدام جدی در خصوص ایمن سازی و مرمت آن در دستور کار قرار گیرد.

بازار و تیمچه کهنه و بافت های فرسوده قم امنیت لازم برای مواجهه با حوادث و بلایای گوناگون را نداردوی با اشاره به اینکه شهردار به تنهایی توان مقابله با فرسودگی هارا نداردادامه می دهد:این مهم می طلبد تا سایر سازمانهای ذی ربط به موضوع مهم بافت های فرسوده ورود کنند تا هرچه زودتر اقدامات اساسی در این زمینه انجام شود.

شهردار قم در حالی بازسازی این بازار را از توان شهرداری خارج دانسته و آن را به میراث فرهنگی نسبت می دهد که از آن طرف نیز مدیر کل میراث فرهنگی اعتقاد دارد این کار از توان و عهده میراث فرهنگی نیز خارج است و باید شهرداری پای کار باشد.

سقاییان نژاد با تاکید بر این که فاصله قم تا رسیدن به یک شهر پایدار و ایمن زیاد است عنوان می کند:  بازار و تیمچه کهنه و بافت های فرسوده قم امنیت لازم برای مواجهه با حوادث و بلایای گوناگون را ندارد.

وی تاکید می کند: در صورت وقوع هر حادثه ای در بازار قم، به دلیل تراکم و نوع بافت آن و خطرهایی که وجود دارد، اقدام های عملیاتی لازم تقریبا امکان پذیر نیست و فقط باید نظاره گر باشیم و به همین علت باید در بحث رفع مشکلات ناشی از ایمن نبودن تاسیسات زیر ساختی برق و گاز و همچنین نحوه نامناسب انبار کالا و اجناس و آموزش صنوف اقدام های عاجلانه ای صورت پذیرد.

مرمت کافی نیست

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان قم با بیان اینکه هر ساله برای مرمت این بازار بودجه ای اختصاص یافته واقداماتی نیز انجام پذیرفته است بیان می کند: متاسفانه مرمت های انجام پذیرفته کافی نبوده و لذا بازار و تیمچه نیاز به مرمت  اساسی دارند.

عیسی رضایی  با اشاره به این که بازار نو بازار پویا و فعالی است و در بازار فعال نمی‌توان چندان دخل و تصرف کرد گفت: طرح تبدیل بازار کهنه به بازار صنایع‌دستی نیز چند بار مطرح شد، حدود ۴۰ باب مغازه از ۱۲۰ باب مغازه این بازار مربوط به ساخت و عرضه اقلام صنایع‌دستی چوبی، رنگرزی است.

رضایی گفت: البته هنوز اقدامی برای تبدیل کردن این بازار به بازارچه صنایع‌دستی انجام نشده است، چراکه این طرح نیازمند مشارکت سایر نهادها از جمله شهرداری است.

وی یادآور می شود: شبکه برق بازار با مشکلات عدیده‌ای مواجه است، در نتیجه ایمن‌سازی بازار نیازمند مشارکت سایر دستگاه‌ها از جمله اداره برق، آب،‌ گاز،‌ آتش‌نشانی و شهرداری است.

وی اضافه می کند: می‌توان برای تشویق کسبه برای این که مغازه‌های خود را به فروشگاه‌های صنایع‌دستی تبدیل کنند مشوق‌هایی مانند اختصاص تسهیلات ارزان‌قیمت به صاحبان مغازه‌ها ارائه کرد.

تملک تیمچه

رضایی با اشاره به این که بحث تملک تیمچه بازار قم در زمان رئیس سابق سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری در ستاد اقتصاد مقاومتی قم ارائه شد و به تصویب رسید گفت: در جلسه ستاد اقتصاد مقاومتی تهیه طرحی با کمک استان و کشور برای تملک تیمچه به تصویب رسید.

وی اذعان می کند: البته تملک تیمچه نیازمند مشارکت سایر دستگاه‌ها و تخصیص اعتبار است، با توجه به این که این طرح در جلسه ستاد اقتصاد مقاومتی به تصویب رسید می‌توان این مسئله را در سطح ملی پیگیری کرد تا برای تملک آن اعتباراتی ملی تخصیص داده شود.