مالیات در ظاهر و روی کاغذ مفهوم زیبایی برای اقتصاد کشور متصور میشود، اما به دلیل مشکلات زیادی که خود قانون دارد و از طرفی اجرای ناقص آن توسط دولت و همچنین معیوب بودن جریانهای تولید و توزیع در بازار سبب شده است که قانون مالیات بر ارزشافزوده به مهمترین دغدغه تولیدکنندگان تبدیل شود.
در سال 1387 مجلس شورای اسلامی به پیشنهاد صندوق بینالمللی پول از دلمشغولی تازهای به نام قانون مالیات بر ارزشافزوده رونمایی کرد. مالیات در ظاهر و روی کاغذ مفهوم زیبایی برای اقتصاد کشور متصور میشود؛ اقتصاد بدون نفت، افزایش درآمدهای دولت و دور شدن از کسری بودجه، مفاهیم زیبایی از مالیات را به تصویر میکشد، اما واقعیت اینگونه نیست.
اشکالهای اساسی که ذاتاً قانون مالیات بر ارزشافزوده دارد، موجب شده اثرات روانی تورم و تورم ناشی از فشار عرضه شدیدی در اقتصاد ایجاد شود و از طرف دیگر فشل بودن سازوکارهای اجرایی در سازمان امور مالیاتی، مشکلات را مضاعف کرده است. در کنار مشکلاتی که ذکر شد، معیوب بودن چرخه بازار نیز آسیبهای جدی و شدیدی ایجاد کرده، بهطوریکه اتفاقاً افرادی که میخواهند شفاف و سالم مالیات پرداخت کنند، بیشتر متضرر میشوند؛ زیرا به دلیل اینکه بازار رقابتی است، مصرفکننده نهایی از فروشندهای خرید میکند که مالیات بر ارزشافزوده نمیگیرد و از طرف دیگر چون توزیعکنندگان اصلی در بیشتر بخشهای تولیدی در کشور انحصار دارند، مالیات بر ارزشافزودهشان را پرداخت نمیکنند و بار اصلی مالیات به مرحله بعد منتقل میشود و همین مرحله میشود محل اصلی رجوع سازمان مالیات که مصداق ضربالمثل آش نخورده و دهان سوخته میشود.
بدون شک یکی از درآمدهای مهم برای دولتها مالیات است، اما در هزینه-فایدهای اقتصادی میتوان نتیجه گرفت که مالیات هرچند میتواند نیازهای کوتاهمدت دولت را مرتفع کند، اما شیوهای که در اجرای قانون مالیات بر ارزشافزوده در پیشگرفته شده است، گویای این حرف است که در بلندمدت این اتفاق نخواهد افتاد؛ زیرا مالیات بر ارزشافزوده آمپول هوای مهلکی است که در اقتصاد و تولید دارد تزریق میشود. وقتی تولیدکنندگان از درد تولید سخن میگویند، مالیات بر ارزشافزوده کلیدیترین بخش جملاتشان میشود و عامل ورشکستگی و بدبختیشان.
ازآنجاکه مالیاتدهندگان، وزنههای تولید در کشور هستند، باید موانع رشدشان را مرتفع کرد تا اشتغال و تولید بیشتری شکل بگیرد. در نامهای که امیرمؤمنان علی (ع) به جناب مالک اشتر نوشتهاند، میفرمایند مصلحت همه در اصلاح مالیات و اصلاح حال پرداختکنندگان، است. همه مردم در معیشت خود نیازمند پرداختکنندگان مالیات هستند و نظر و بررسی تو درباره آباد کردن زمین عالیتر و رساتر ازنظر بررسی تو در جلب و وصول مالیات باشد، زیرا مالیات بدون آبادی زمین قابل وصول نیست، و هر زمامداری مالیات مطالبه کند بدون آبادی، شهرها را ویران و بندگان خدا را هلاک میسازد، و زمامداران او پابرجا نمیماند.
مجلس شورای اسلامی در حال بررسی لایحه دائمی مالیات بر ارزشافزوده است و میخواهد تابستان امسال قانون دائمی را تصویب کند، اما سیاستگذاران باید بدانند که در وضعیت جنگ اقتصادی، رفع موانع تولید مهمترین اولویتی است که باید مدّ نظرشان قرار دهند. نتیجه فشار بر تولیدکنندگان کاهش دامنه شمول مالیاتدهندگان است، ولی عواقب خطرناکتری همچون بیکاری و فساد را در جامعه افزایش میدهد و تولید کالای داخلی که امروز مهمترین دغدغه اقتصادی در کشور است را به قهقرا میبرد.
۱۲ مرداد ۱۳۹۷ - ۱۲:۵۸
کد خبر: ۶۱۲۹۲۳
معیوب بودن چرخه بازار نیز آسیبهای جدی و شدیدی ایجاد کرده، بهطوریکه اتفاقاً افرادی که میخواهند شفاف و سالم مالیات پرداخت کنند، بیشتر متضرر میشوند.
زمان مطالعه: ۲ دقیقه
نظر شما