قدس آنلاین- تکتم بهاردوست: یکی از فعالیتهایی که در ایام سوگواری اباعبدا...الحسین (ع) به اوج میرسد اجرای تئاترهای آیینی مرتبط با مناسبتهای ماههای محرم و صفر است؛ در روزهای پایانی ماه صفر و آخرین شبهای اجرای تئاتر آئینی خیمه با سید مهدی رضا زاده کارگردان این اثر گفتوگویی ترتیب دادهایم که میخوانید:
قدس آنلاین: تئاتر خیمه چگونه شکل گرفت؟ و چه شد که به فکر اجرای همچین کاری افتادید؟
رضا زاده:تئاتر خیمه یک تئاتر آئینی دینی است که درباره خیمههای عزاداری امام حسین(ع) است؛ متن این تئاتر حدود ۴سال پیش به قصد ساخت فیلم سینمایی به همین نام نوشته شد، ولی مشکلات مالی که سینمای مشهد همیشه این سالها درگیر آن بوده است، گریبانگیر این پروژه هم شد و من موفق به ساخت این فیلم نشدم.
به اصرار دوستانم و برای اینکه این متن به هر شکلی دیده شود تصمیم گرفتم فیلمنامه خیمه را به یک روایت نمایشی تبدیلش کنم که در این کار شما می توانید توامان شاهد روایت، نمایش و هم روضه خوانی در خیمه باشید و به این ترتیب نمایش خیمه به شکل امروزی اجرا شد.
قدس آنلاین: یعنی از کسی به عنوان روضه خوان به معنی امروزیاش استفاده کرده اید؟
رضا زاده:در این کار ما از حضور یک مداح حرفهای استفاده شده است که نوحه خوانی میکند و به مناسبت هایی که داخل نمایش وجود دارد از نوحه ها، آوازها و روضه های قدیمی استفاده میکند و مردم و بازیگران ما نیز با او در این کار همراه میشوند.
قدس آنلاین: روضه خوانی قدمتی چندین ساله دارد ولی متاسفانه در این چند ساله اخیر شکل و شمایلش تغییر کرده است این تغییرات تا چه اندازه در کار شما دیده میشود؟
رضا زاده:من در این کار بشدت در مقابل این تغییرات مقاومت کردهام در این نمایش سعی کردهایم به تمام سنتهای خودمان رجعت داشته باشیم با وجود اینکه تئاتری که ما به روی صحنه بردهایم به نوعی عزاداری مدرن است ولی این مدرنیسم با تمام سنتهای ما تلفیق شده است؛ در مداحیهای این کار به هیچ عنوان از روشهای جدید امروزی استفاده نشده است.
قدس آنلاین: پس مضمون مدرن این تئاترکجای کارقرار دارد؟
رضا زاده: قصه خیمه قصه حر است که داخل یک خیمه حسینی در زمان حال اجرا میشود ماجرا شبیه آن چیزی است که برای حر در رابطه با امام حسین(ع) در واقعه کربلا اتفاق افتاد. و همه این قصه در زندگی امروزی ما هم در حال وقوع است و در واقع مدرنیته تئاتردقیقا همین جای کاراست؛ دیگر اینکه به دلیل اینکه جوانان مخاطبان اصلی این تئاتر هستند سعی شده از زبان امروزی برای روایت این نمایش استفاده شود.
مدرنیته داستان به لحاظ فرم و کیفیت اجرا است و حتی میشود با دو بازیگر هم کار را به روی صحنه برد.
قدس آنلاین: از ویژگیهای تئاتر خیمه بگویید؛ استقبال جوانان از این کار به چه شکل بوده است.
رضا زاده:همین تلفیق سنت و مدرنیته یکی از ویژگیهای این کار است و در خصوص بخش دوم سئوالتان هم باید بگویم که بله اگردر مورد کاری خوب تبلیغات شود که البته در خصوص این کار تبلیغ در خوری انجام نشد ولی بله استقبال جوانان از این تئاتر خیلی عالی بوده است ولی می توانست مخاطبان بیشتری داشته باشد؛ ضمن اینکه سه شب دیگر تا پایان اجرای شبانه این تئاتر بیشتر فرصت نداریم تا بعد ببینیم کجا میشود این تئاتر را اجرا کرد ولی به هر شکل تا به اینجای اجراها قصه برای جوانان خیلی جذاب بوده است و استقبال هم رضایت بخش بوده است.
قدس آنلاین: از چه زبانی برای رساندن مفهوم به مخاطبانتان استفاده کرده اید؟
رضازاده:دیالوگهای این کار بسیار ساده و محاورهای است و هیچ شعارزدگی در کار نیست و همه مخاطبین این کار میتوانند در موقعیتهای مختلف آن میتوانند ببینند یعنی همه ما در لحظه لحظه آن می توانیم قهرمان یا آدمهای منفی و مثبت این نمایش باشیم و در همه صحنه های این نمایش زندگی کردهایم؛ خداوند همه ما را همیشه در لحظه توبه قرار میدهد و به ما این جازه را میدهد که برگردیم و قصه خیمه هم قصه توبه کردن است.
قدس آنلاین:این نمایش در چه بازه زمانی تمرین شده ولی تا چه زمانی بر روی صحنه است؟
رضا زاده:این نمایش در طول این سه سال تمرین و اجرا شده است. بازیگران این کار در حال حاضر ۳۰نفر هستند که از حضور بازیگران چهره تئاتر مشهد تا کسانی که خیلی در این وادی مبتدی هستند استفاده شده است.
قدس آنلاین:چرا تئاتر آئینی نتوانسته جایگاهش را در مشهد پیدا بکند؟
رضا زاده:این درد است چون حمایت درستی از ما صورت نگرفته و نمیگیرد این طبیعی است که باید زندگی بازیگران این تئاتر یا هر تئاتر دیگری از این دست بچرخد و شاید بازیگران یک سال بیایند و با کمترین دستمزد یا حتی رایگان حمایت کنند ولی به هر شکل مگر این قضیه تا به کی میتواند ادامه داشته باشد؛ بنا این طبیعتا بازیگران کار نمی توانند ماندگار باشند و ما مجبوریم که بازیگرانمان را مرتب تعویض کنیم، چون با دست خالی که نمیشود خیلی ادامه داد.
من در طول این سه سال طاقت آوردهام ولی دیگر از این به بعدش را نمیدانم باید چکار کنم؛ مردم این گونه کارها را دوست دارند و استقبال هم میکنند ولی ما حتی بودجه کافی برای تبلیغات ندارم یک جایی ثابتی برای اجرا ندارم؛ اگر از این دست کارها حمایت شود، میتواند به یک جاذبه گردشگری که در هیچ جای دنیا نمیشود نظیرش را پیدا کرد تبدیل شود؛ می تواند اتفاق خیلی خوبی برای شهر مشهد باشد اگر به شرطی که مورد توجه مسئولین مشهدی قرار بگیرد.
قدس آنلاین:چرا از ظرفیت شهرستانها در اجرای این تئاتر استفاده نمی کنید؟
رضا زاده:برنامهای برای سال آینده دارم که ظرفیت شهرستانها را هم در این خصوص فعال کنم و در طول این سه سال جدایی از اینکه این تئاتر را اجرا کرده ایم توانستهایم گروهی را هم تربیت کنیم که هر کدام میتوانند این نمایش را در یک شهرستان به روی صحنه ببرند.
انتهای پیام/
نظر شما