به گزارش قدس آنلاین، «شب شعر» در نوزدهمین نشست خود، شامگاه دوشنبه با موضوع «شعر و هنر انقلاب» و اجرای محمود اکرامی‌فر میزبان غلامعلی حدادعادل رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی، استاد دانشگاه و رئیس بنیاد سعدی و محمدصادق رحمانیان مدیر رادیو فرهنگ، شاعر و پژوهشگر بود.

حدادعادل بعد از تبریک ۲۲ بهمن، زبان هر ملت را از عناصر تعریف هر ملت دانست و ادامه داد: این مردم هستند که زبان را رشد داده‌اند. در این فارسی نو که ما امروز با آن صحبت می‌کنیم، رودکی سر سلسله است و فردوسی حق بزرگی به گردن زبان فارسی دارد.

اندیشه از طریق شعر و کلمات، پویا و زنده می‌ماند

رحمانیان در پاسخ به اینکه شعر چقدر می‌تواند به زبان فارسی کمک کند؟ گفت: هستی تاریخی هر ملتی، سه ضلع دارد که دین، فرهنگ و دولت هستند. کشوری موفق هست که بتواند هر سه ضلع را به صورت متوازن پیش ببرد. ایران در شرایط تاریخی توانسته ضلع فرهنگش را پیش ببرد. برگ اول دفتر هویت زبان است و تجلی زبان در شعر است. اندیشه از طریق شعر و کلمات پویا و زنده می‌ماند.

حدادعادل نیز بیان کرد: ادبیات زبان هنری شده است. خصوصیت شعر حفظ زبان است. شعر نوعی رسانه است. شعر زبان را خالص می‌کند. شعر با مردم ایران رابطه‌ای ناگسستنی دارد و خیلی از بزرگان و مقام‌داران برای ابراز وجود شعر می‌گفتند.

شعر انقلاب، تحول در محتوا

رحمانیان در پاسخ به اینکه چرا ایران را با مولانا و خیام و شاعران بزرگ می‌شناسند؟ گفت: شعر هنر اول ایران است. آن چیزی که باعث می‌شود مردم جهان ما را با کلمه و شعر بشناسند، تخیل و تصویرگرایی است که در خودِ شعر وجود دارد.

وی در مورد شعر انقلاب اسلامی توضیح داد: شعر انقلاب اسلامی متأثر از انقلاب بود که از دهه ۴۰ شروع شده تا هم‌اکنون. شعر انقلاب تحول در محتوا بوده است. در اشعار کوتاه ایجاد فضا و تولید فرم صورت گرفته است. هنر اول ما در انقلاب هنر شعر بود که با موسیقی تلفیق شد. در حال حاضر شعر نقش هنر مکمل پیدا کرده است و منزوی شده است.

حدادعادل گفت: این شعر است که می‌تواند ایران را جهانی کند. بسیاری از تحصیل‌کرده‌های دانشگاهی حتی یک بیت شعر در حافظه ندارند. علت دوری از شعر به آموزش و پرورش باز می‌گردد. در ادبیات حافظه و محفوظات یک رکن است. در این ۴۰  سال به جز امام راحل و آیت‌الله خامنه‌ای چه کسی از مسئولین را می‌شناسید که اهل شعر باشند؟ این دلیل کم‌توجهی به شعر است.

رحمانیان ازدیاد شاعران را از دلایل کاسته شدن اهمیت شعرا دانست.

شعر بعد از انقلاب، شعر تعالی‌گرا

حدادعادل در مورد شعر انقلاب گفت: بعد از انقلاب در شعر فارسی تحول سبکی نیز پیدا شد. بیدل قبل از انقلاب محجور بوده اما امروز مطرح شده است. شعارها شیپور انقلاب بودند و شعر رسانه بودن خود را در تظاهرات‌ها نشان داد. درون مایه شعر با انقلاب عوض شد. شعر بعد از انقلاب شعر تعالی‌گراست.

رحمانیان در مورد فرم و محتوا در شعر بعد از انقلاب گفت: از کارهای شعر انقلاب ایجاد تقابل و تضاد بود. یعنی خطی کشید بین تفکر اسلامی و تفکر غربی. تفکر اسلامی ایرانی ما تفکری شهودی است برعکس غرب که تفکری تکنیکی دارد و تعقلی است. آبشخور آن از تفکرات ایجاد شده در جامعه بود. شاعران عافیت طلب نبودند و این را در شعرشان تقبیح می‌کردند. از دیگر جریان‌های شعر انقلاب این بود که توجه‌اش به روستا بیشتر شد. شاعران توانستند اندیشه‌های انقلابی را در شعرشان ترویج دهند.

حدادعادل با گله از مجریان صدا و سیما برای استفاده بی‌مورد از کلمات غیرفارسی از آنها خواست تا بی‌دلیل از کلمات خارجی استفاده نکنند.

وی در ادامه خدمات انقلاب به زبان فارسی را برشمرد که از جمله آنها یکسان‌سازی زبان آموزش بود. 

ایشان ادامه داد: حدود ۶۰ هزار واژه در بیش از ۷۰ واژه علوم معادل‌سازی شده‌اند که ۲ هزار تا از آنها مثل رایانه واژه عمومی هستند. دیگر واژه‌ها در خدمت علم هستند.

مجله ادبی «شب شعر» به تهیه‌کنندگی کوروش انصاری و با محوریت بررسی شعر فارسی، هر دوشنبه شب در حوزه ادبیات، ساعت ۲۳ روی آنتن شبکه چهار سیما می‌رود.

منبع: آنا

انتهای پیام/