اعظم طیرانی/

انتشار چند کلیپ مشکوک از رقص و آواز هماهنگ دانش‌آموزان چند مدرسه با آهنگ یکی از خوانندگان لس‌آنجلسی در فضای مجازی واکنش‌های متفاوتی را در پی داشت. صرف‌نظر از درستی و یا نادرستی این واکنش‌ها، آنچه باز هم در این میان مغفول ماند نگاه ارزشمند دینی به موضوع نشاط بویژه در میان کودکان و نسل جوان جامعه و تأکید بر این نکته است که ایجاد روحیه نشاط در میان آحاد مردم یکی از مؤلفه‌های رشد آن جامعه است.

آنچه در این میان حائز اهمیت است درک این واقعیت است که در این ظرف آنچه قرار است محتوایی متناسب با شأن تعلیم و تربیت اسلامی ارائه شود موضوعی است که هوشمندی مجریان نشاط در جامعه را می‌طلبد.

•شاداب‌‌سازی مدارس در چارچوب شرع و قانون

یک جامعه شناس و عضو هیئت علمی دانشگاه در همین خصوص با بیان اینکه شادی یکی از مؤلفه‌های اصلی رشد کودکان محسوب شده و اسلام نیز به آن تأکید می‌کند، می‌گوید: «شاداب‌سازی مدارس در چارچوب شرع و قانون از اهمیت زیادی برخوردار است و به ‌هیچ‌ عنوان مساوی با ابتذال نیست».

امیرمحمود حریرچی می‌افزاید: «جامعه نیز باید شادی‌های گروهی و دسته جمعی را به عنوان یک حق به رسمیت بشناسد؛ اما آنچه بتازگی در برخی از مدارس تهران با محتوای موزیک مبتذل که تناسبی با معیارهای جامعه و حتی سن دانش آموزان نداشت ناهنجاری‌هایی به وجود آورد که متأسفانه فضای مجازی نیز به آن دامن زد».

این جامعه‌شناس می‌افزاید: «جامعه ما با شادی مشکلی ندارد، اما مشکل اصلی ما شبکه‌های مجازی است که مشکلات متعددی را همچون بلوغ زودرس و نگرش غیرواقعی نسبت به جنس مخالف برای نوجوانان ایجاد می‌کند».

دکتر حریرچی با ابراز تأسف از اینکه دانش‌آموزان ما از عمق فاصله گرفته و درگیر ظواهر شده‌اند، می‌گوید: «کلامی که در متن این قبیل موسیقی‌ها به کار برده می‌شود تأثیری منفی‌ در شخصیت نوجوانان دارد و سبب می‌شود نوجوانان تصور کنند واقعیت‌های زندگی، تصویری از همین محتوای نامعقول است و همین نگرش مانع رشد شخصیت منطقی آن‌ها می‌شود».

•شکاف بین نسلی

اما علی پورسلیمان؛ کارشناس تربیتی با انتقاد از رویه فرهنگی و پرورشی مسئولان آموزش و پرورش می‌گوید: «بارها نشست‌های متعددی با عنوان شکاف بین نسلی و گفت‌وگوی نسل‌ها با شرکت وزیر آموزش و پرورش در این وزارتخانه برگزار شده است و دانش‌آموزان انتقادات صریحی نسبت به عملکرد آموزش و پرورش، وضعیت مدارس، عملکرد معاونت‌های پرورشی و فرهنگی و سایر برنامه‌ها عنوان کرده‌اند، اما به نظر می‌رسد برگزاری این نشست‌ها فقط در حد یک مراسم نمادین بوده وهیچ خروجی نداشته است».

پورسلیمان با اشاره به واکنش دیرهنگام یکی از مسئولان این وزارتخانه به وقایع اخیر که راهکار شادی و نشاط در مدرسه را محدود به نبود آزمون‌ها و یا حذف مشق شب دانسته، می‌گوید: «گرچه حذف آزمون موجب کاهش استرس در دانش‌آموزان می‌شود، اما کاهش استرس به معنای شادی نیست و هر فردی که استرس نداشته باشد شاد محسوب نمی‌شود».

به اعتقاد وی مشکل عمده ما در آموزش و پرورش این است که هنوز نگاه علمی و تخصصی در این نهاد تعریف نشده است. وضعیت فعلی مدارس ما در بخش هنر گواه این مسئله است به طوری که هنوز بسیاری از مدارس ما یک معلم متخصص و کاربلد در رشته هنر ندارند. ما موسیقی‌های بومی زیادی داریم که نقش مؤثری در نظام‌های آموزشی دارند که اگر به درستی مدیریت شوند، موسیقی غربی نمی‌تواند در برابر آن عرض اندام کند.

•توطئه پنهان وابسته به غرب

حجت الاسلام والمسلمین صادق گلزاده؛ معاون فرهنگی مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی اتفاقات اخیر را بسیار نگران کننده و حاکی از توطئه پنهان از سوی برخی از افراد وابسته به غرب می‌داند که سعی در پیاده ساختن تفکر ۲۰۳۰ در آموزش و پرورش دارند.

وی ادامه می‌دهد: «موضوع شادمانی و نشاط کودکان، نوجوانان و جامعه و موضوع رفتار ناهنجار در برخی از مدارس دو موضوع کاملاً جداست. چرا که وقتی از نشاط و شادابی برای کودکان، نوجوانان و جوانان در اسلام می‌گوییم مقصودمان آن نوع نشاط، شادی و شادابی است که باید طبق فرامین، منطق اسلام و با رعایت احکام اسلامی دنبال شود. نمونه آن را می‌توان در اعیاد و ولادت‌های اهل بیت(ع) مشاهده کرد که جوانان با اشعار مناسب و با ظرفیت مداحی درخور طبق احکام اسلام ابراز شادمانی کرده و انرژی خود را تخیله می‌کنند».

وی ادامه می‌دهد: «اسلام مدافع شادی و نشاط است. اهل‌بیت (ع) می‌فرمایند شیعیان ما در شادی‌های ما شاد هستند به این معناست که در مدار فرهنگ اهل بیت (ع) و رعایت موازین شرعی شاد هستند اما آنچه بتازگی در برخی از مدارس ما اتفاق افتاده شادی نیست، بلکه سوءاستفاده از شادی و گسترش گناه است چرا که از موسیقی حرام و اشعار خلاف موازین اسلامی، انسانی و دینی استفاده کرده‌اند. همان گونه که سند۲۰۳۰ به بهانه نشاط و شادی اهداف استکباری و استعماری خود را تعقیب کرده و از شادی سوءاستفاده می‌کند».

وی ادامه می‌دهد: «در روایت اسلامی آمده است اگر پدری دخترش را شاد کند، ثواب آن به مثابه آزاد کردن ‌یکی از فرزندان حضرت اسماعیل از اسارت است. بنابراین اسلام برای شادی بویژه شاد کردن کودکان اهمیت زیادی قائل است، اما باید شادی‌هایمان را براساس فرهنگ و مفاهیم دینی استانداردسازی کنیم».

•کمک‌رسانی به طبقات ضعیف جامعه

وی ادامه می‌دهد: «عده‌ای با ادعای شیوع افسردگی در جامعه و تعریف افسردگی به زعم خود، برای درمان آن گناه و معصیت را به اسم نشاط و شادمانی تجویز می‌کنند. اگر راست می‌گویند و دلسوز مردم هستند، با کمک رسانی به طبقات ضعیف جامعه، قدرت خرید آن‌ها را بالا ببرند. در واقع ادعای شادی و نشاط برای درمان افسردگی را کسانی مطرح می‌کنند که گران فروشی، احتکار و قاچاق فروشی می‌کنند و جامعه را به سوی افسردگی می‌برند».

به گفته این کارشناس مذهبی، شادی و نشاط نباید لحظه‌ای باشد بلکه باید مانا و ماندگار و مطابق موازین اسلامی، دینی و ملی باشد.

وی می‌افزاید: «اگر نقش آموزش و پرورش در گزینش، تربیت، روزآمد نگه داشتن معلمان بدرستی انجام شود نقشی سترگ، اساسی و ماندگار خواهد داشت».

آنچه می‌ماند و باید به آن اذعان داشت این است که مسئولان و مدیران وزارتخانه‌ای که متولی آموزش و پرورش جامعه است امروز باید بیش از گذشته راه‌های نفوذ دشمن به میدان فرهنگ غنی اسلامی و ایرانی ما را شناخته و برای مقابله با هجمه آن‌ها، خود و دانش‌آموزان را به ابزاری کارآمد مجهز کند.