قدس آنلاین-گروه استان ها: کمتر از ۱۰ سال پیش صادرات فرش دستباف، حرف اول را بعد از نفت در ایران می‌زد و سهم عمده‌ای در اشتغال جوانان داشت.
شهر تبریز اولین مرکز قالیبافی در کشور ایران است که همواره قطب مهم تولید فرش بوده است و پیش‌ازاین در بیشتر روستاهای آذربایجان شرقی، مردم با پناه بردن به دار قالی، زندگی خود را می‌چرخاندند اما حالا با تغییر شرایط اقتصادی و هم‌چنین تحریم‌ها تعداد بافندگان به‌شدت رو به کاهش گذاشته است.
مشکلات بافندگان
در همین رابطه یکی از بافندگان فرش اظهار می‌کند: سال‌ها از تلاش بافندگان و تولیدکنندگان در این استان می‌گذرد اما هنوز پس از ۲۰ سال هم چنان بافندگان با مشکلاتی هم چون بیمه و یا تأمین مواد اولیه مانند نخ و پشم دست‌وپنجه نرم می‌کنند.
علی بوکانی اظهار می‌کند: متأسفانه بسیاری از بافندگان با مشکلاتی ازجمله تأمین مواد اولیه، خام فروشی مواد اولیه ازجمله پشم و نخ به دلالان، تقلب در تولید مواد اولیه مرغوب درگیر هستند.
وی ادامه می‌دهد: عدم صرفه اقتصادی در تولید ابریشم و تولید سنتی موجب شده تا دارهای قالی فقط در معدودی از خانه‌های روستایی پابرجا بماند و لذا بسیاری از بافندگان دیگر به‌عنوان شغلی اصلی به این حرفه نگاه نمی‌کنند و برای تفنن یک دار قالی در خانه خود برپا کرده‌اند.
نبود صرفه اقتصادی
وی می‌افزاید: متأسفانه هنوز دلالان دسترنج قالی‌بافان را تضییع می‌کنند و دولت نتوانسته نقش حمایتی خود را به‌درستی ایفا کند.
وی بابیان اینکه برای بافت یک قالی حداقل ۴ الی ۵ میلیون تومان مواد اولیه نیاز است ادامه می‌دهد: این در حالی است که بسیاری از بافندگان از تهیه همین مواد اولیه عاجز هستند و لذا مجبورند با دستمزدهای اندک برای دلالان کار کنند و لذا سود اندک و زحمت بسیار این کار انگیزه‌ای برای اشتغال جوانان نمی‌گذارد.
وی ابراز می‌کند: بافت یک قالی حداقل ۶ ماه به طول می‌انجامد و سود آن بیش از ۵ میلیون نیست لذا به‌صرفه نیست که ۵ نفر مدت ۶ ماه را برای بافت قالی صرف کرده و به دریافت این مبلغ رضایت بدهند.
نگاه سنتی جواب نمی‌دهد
در همین راستا «محمود روفه گر حق» تولیدکننده فرش که در سال ۹۰ به‌عنوان چهره ماندگار فرش استان شناخته‌شده اعتقاد دارد که راه اشتباهی را رفته‌ایم و دیگر نگاه سنتی به این مقوله و در بازارهای جهانی جواب نمی‌دهد.
در دهه پنجاه ایران در بحث قالیبافی بی‌رقیب بود، اما الآن اوضاع فرق کرده است و ما رقبای قدری مانند هندوستان، پاکستان، افغانستان و چین‌داریموی اذعان می‌کند: در نگاه سنتی بافندگان فرش با اندک سرمایه‌ای که در داخل خانه و روی تولید فرش پیاده می‌کنند شاید در اوایل بتواند مخارج و هزینه‌های خانه و فرش را تقبل کنند اما رفته‌رفته این توان کاهش‌یافته و درنتیجه باعث می‌شود یا فرش را نیمه‌کاره رها کرده و بفروشند و یا در صورت اتمام فرش، آن را باقیمت ناچیز به فروش برسانند.
وی بابیان اینکه باید از همان ابتدا روی تولیدات کارگاهی متمرکز می‌شدیم، و از کارگاه‌ها با تمام توان حمایت می‌کردیم ادامه می‌دهد: تولیدات کارگاهی همواره هوشمندانه و علمی می‌باشد و دارای پایه‌های معلوماتی است و لذا شخصی که کارگاه فرش‌بافی ایجاد می‌کند به‌طور حتم برنامه منسجمی برای بازار و تولیدات خود دارد .
تسهیلات کارساز نبود
وی با اطمینان بیان می‌کند: وام‌ها و بیمه‌های تک‌بافی همگی با شکست مواجه شده است و لذا وقتی‌که از ۱۲۶ هزار نفر تک‌باف، تنها ۴۰ هزار نفر باقی‌مانده باشد به این معنا است که موفقیتی حاصل نشده است.
روفه گر حق ابراز می‌کند: به دلیل داشتن نگاه سنتی، هیچ‌گاه نتوانسته‌ایم به‌روز باشیم و لذا باید قبول کرد در حال حاضر دنیا از ما نمی‌خواهد که فرش مهربان را با همان طرح و نقشه شلوغ ببافیم.
وی در خصوص موفقیت ایران در بازارهای جهانی توضیح می‌دهد: در دهه پنجاه ایران در بحث قالیبافی بی‌رقیب بود و چون رقیب و طرح دیگری وجود نداشت، لذا بازار جهانی مجبور بودند آن طرح ما را خریداری کنند، اما الآن اوضاع فرق کرده است و ما رقبای قدری مانند هندوستان، پاکستان، افغانستان و چین‌داریم.
این تولیدکننده علت قدرت گرفتن این کشورها، نگاه هوشمندانه آن‌ها به فرش می‌داند و اظهار می‌کند: این کشورها چشمشان به دهان مشتری است و فرش خود را صرفاً جهت انتقاد مشتریان به نمایش می‌گذارند و نه برای «به به» گفتن مشتری‌ها، ولی ما فقط می‌خواهیم از کارمان خوششان بیاید.
وی تأکید می‌کند: این فرش تبریز ۷۰ رج و ۸۰ رج فعلی خریدار ندارد چون بازار دنیا خواهان فرش‌های ارزان ۲۰ یا ۳۰ رج هستند، لذا باید اصول فرش‌بافی خود را تغییر داده و با دنیا هماهنگ باشیم.
وی یادآور می شود: شما اگر به پرونده‌های اداره کار نگاه کنید، ملاحظه می‌کنید که چه تعداد از کارگاه داران بخش خصوصی به بیمه جریمه داده‌اند در زمان خود باید از آن‌ها حمایت می‌کردیم که این اتفاقات نیفتد.
نظر شما