قدس آنلاین- گروه استان ها-حمید نصرتی قانعی : شهر همدان که عنوان کلانشهر، دیار دارالمومنین و دارالمجاهدین را در سبقه فرهنگی و تاریخی خود دارد و چند صباحی است که به عنوان پایتخت و تاریخ و تمدن ایران زمین هم مفتخر و مزین شده است؛ اکنون پارک‌های بزرگ آن مانند ارم، مردم، کولاب و شهروند و غیره روی آرامش خود را از شهروندانش برگردانده و حقوق شهروندی همدانی‌ها به گروگان قلیان به دستان و سیگاری‌ها درآمده است؛ پایمال شدن حقوق شهروندان همدانی به دامان سبز الوند و کتیبه‌های ارزشمند و تاریخی گنجنامه هم رسیده است.

 دودهای نافی حقوق مردم در فضای عمومی شهر

 هر چند مسئولان همدان در بازه‌های زمانی مختلف طرح‌هایی را برای رهایی بوستان‌هایی شهر از دود سیگار و غلغل قلیان اجرا کردند؛ اما همچنان این درد در بوستان‌های شهر، مردم این دیار با سبقه فرهنگی که آرامگاه‌ پزشک شهیر و پرآوازه ایرانی مشرق زمین ابوعلی‌سینا  هم در آن قرار دارد را رنج می‌دهد.

همه متخصصان اذعان دارند که سیگار مادر دردهای بی‌درمان و سخت علاجی مانند سرطان است، اما برخی شهروندان دوستدار این بیماری سخت درمان(سرطان ریه، نای، مری و حنجره) همچنان اصرار دارند تا با نادیده گرفتن حقوق دیگران دود سیگار و تنباکوهای سرطان زا را به حلق دیگران فروکنند و دلیل هم می‌آورند که پدر و پدربزرگ‌های آنان سیگاری بوده و هستند مریض نشدند. منطقی که فقط برای خود آنان تایید شده است.

برچیده شدن بوی سیگار و دود قلیان به زعم کارشناسان نیازمند فرهنگ‌سازی است؛ این کار هم به مانند برچیده شدن سیگار و قلیان از فضاهای عمومی مانند تاکسی‌ها، اداره‌ها، سینماها، قهوه‌خانه‌ها، سفره‌خانه وسایر اماکن عمومی شدنی است فقط مسئولان باید عزم جزمی بر اجرای آن داشته باشند و این حق عمومی و شهروندی را به مردم دیار هگمتانه بازگردانند و فراتر از آن قانونگذاران هم باید برای حفظ این  حقوق مجازاتی در نظر بگیرند که بازدارندگی لازم را به مانند قبل در اماکن عمومی داشته باشد.

دود مسموم و کشنده سیگار و قلیان

مژده حسینی که مشغول جمع‌کردن زیرانداز خود در بوستان ارم است؛ با گلایه به خبرنگار قدس آنلاین، می‌گوید: چند دقیقه‌ای بیش نیست که همراه فرزندانشان به این بوستان آمده تا هم هوایی تازه کنند و از وسایل بازی شهر بازی استفاده کنند، که چند جوان در آلاچیق کناری منقل برای سرخ کردن ذغال به پا کردند تا قلیان بار کنند؛ بچه‌ها که برگردند به سرفه خواهند افتاد، پس بهتر است به نقطه دیگری از این پارک نقل مکان کند تا از این سم فرزندانشان را حفظ کند. وی از مسئولان خواست تا اجازه ندهند افرادی مانند این جوانان آسایش مردم را این طوری در فضای عمومی شهر بگیرند.

 حالا نوبت آنست که سری هم به جوانان سرمست و سرخوش از چاق‌کردن قلیان بزنم حسین با اشاره به حلقه دود قلیان و شکلی که با آن ساخته با کنایه به خبرنگار قدس آنلاین، می‌گوید: این دود ضرری ندارد، نمی‌دانم چرا برخی از مردم نمی‌خواهند جوانان کمی تفریح کنند و شاد باشند قلیان من و دوستانم را هنرمند می‌کند و هرکس شکل بهتری با دود قلیان درست کند پک بیشتری می‌زند و هزینه‌ای هم ندارد.

درد مصرف قلیان در بوستان‌های شهر فقط منوط به جوانان و نوجوانان نیست؛ برخی والدین هم درحضور فرزندان قلیان و سیگار می‌کشند. نمونه آن قادر پدربزرگ خانواده‌ای پرجمعیت است که روی زمین لم داده و با تکیه بر پشتی پک‌های مداوم به قلیان تنباکو عطری خود می‌زند و به قول خودش کیفی بالاتر از آن هم نیست.

 وی در پاسخ این سئوال خبرنگار قدس آنلاین در بوستان مردم همدان که آیا از ضرر قلیان خبر دارد یا نه کمی اخم کرده و بعد می‌گوید: قلیان چه ضرری دارد پدر و پدربزرگش قلیانی و سیگاری بودند سال‌ها هم عمر کردند و سالم‌تر از من هم هستند و توپ هم آنها را تکان نمی‌دهد فقط گاهی سرفه می‌کنند و سینه‌ آنها هم به خس خس می‌افتد و راحت نفس نمی‌کشند که به کثیفی هوای شهر و ریزگردها مرتبط است نه سیگار و قلیان.

ممانعت از عرضه قلیان با بهره‌مندی از ظرفیت قانون

 علی فتحی رئیس کمیسیون خدمات شهری، حمل و نقل و ترافیک، بهداشت و محیط زیست شورا هم دراین‌باره به خبرنگار قدس آنلاین، اظهار می‌کند: جمع‌آوری قلیان ارتباطی به شهرداری ندارد و مربوط به بهداشت است هر کجا هم قانون اجازه داده است با ظرفیت‌های موجود سعی کردیم تا بهره‌مندی از گروه‌های کاری رفع تخلف‌های شهرداری مانع از فروش و عرضه قلیان شویم نمونه آن هم اطراف شهر بازی همدان در خیابان مرحوم فرشچیان و ورودی آرامگاه باباطاهر است که اقدام مناسبی هم بوده است.

 وی می‌افزاید: همچنین در اطراف کتیبه‌های گنجنامه هم گروه‌های کاری شهرداری به صورت مداوم برای حضور عرضه‌کنندگان قلیان حضور دارند و بساط‌ها جمع‌آوری شده است اما باید اینکار استمرار داشته باشد. برای پیشگیری از فروش قلیان در وانت‌بار  ها هم همکاری مشترکی با راهنمایی و رانندگی داریم و مانع از عرضه شدیم. به لحاظ تعداد هم اکنون آمار در اختیار ندارم که اعلام کنم.

 حسین مردانی سرپرست مدیریت پیشگیری و رفع تخلفات شهری شهرداری همدان هم در گفت‌و گو با خبرنگار قدس آنلاین، می‌گوید: پیشگیری از ساخت‌و سازهای غیرمجاز و سد معبر وظیفه این واحد در شهرداری است که بر اساس آن طبق قانون وظایف خود را با بساطی‌های مرتبط انجام داده است و فروش و عرضه قلیان در بوستان‌های شهر ارتباطی به این واحد ندارد. رسیدگی به این موضوع به سازمان‌ سیما و منظر و فضای سبز شهری مربوط است.

 جمع‌آوری و فرهنگ‌سازی مضرات قلیان

رئیس سازمان سیما و منظر و فضای سبز شهرداری همدان درباره برنامه شهرداری برای پیشگیری از مصرف قلیان در بوستان های شهر با تاکید بر اینکه این مشکل نیازمند به فرهنگ‌سازی دارد و باید شهروندان بیش از گذشته از مضرات مصرف این وسایل آگاه شوند، در گفت‌و گو با خبرنگار قدس آنلاین، اظهار می‌کند: پیش بینی فرهنگ‌سازی توسط رسانه و ابزاری تبلیغی شهرداری مانند تلویزیون‌های شهری و بیلبوردها را افزون بر جمع‌آوری بساط فروشندگان قلیان در برنامه داریم.

  بابک مهدی آزاد می‌افزاید: رسانه‌ها هم باید برای فرهنگسازی در این حوزه ضمن تاکید بر حقوق مردم برای استفاده از فضا و هوای پاک شهر در بوستان‌ها بر آسیب‌های ناشی از آن هشدار لازم را بدهند. شهرداری هم برای اجرای وظایف خود در این حوزه تاکنون با رصد فضاهای شهری حدود ۳۰۰تا ۴۰۰ قلیان جمع‌آوری کرده است اما مشکل به عرضه بر می‌گردد که نهادهای مسئول باید نظارت خود را افزایش دهند.

برخورد قانونی و معدوم سازی

 مسئول برنامه کنترل دخانیات دانشگاه علوم پزشکی ابن‌سینای همدان درباره اقدام‌های این مجموعه برای نظارت بر نحوه عرضه قلیان و ادوات مرتبط هم به خبرنگار قدس آنلاین، می‌گوید: از سال ۹۳ به این طرف استان همدان به دلیل اجرای‌ برنامه‌های مرتبط برای مصرف قلیان در فضاهای عمومی مانند قهوه‌خانه‌ها، چایخانه‌ها، سفره‌خانه‌ها و غیره به عنوان استان پاک شناخته شده است و با برنامه‌های پیش رو هم در صدد حفظ آن هستیم.

 مهدی خدابخشی می‌افزاید: اما به تنهایی نمی‌توانیم در فضای عمومی برخورد کنیم که برای اجرای طرح‌های مرتبط از ظرفیت شهرداری،  نیروی‌انتظامی و دستگاه قضایی استفاده کردیم. که تا حدی هم موفق بودیم اما سودآوری فروش و عرضه قلیان در حدی است که باز هم عرضه‌کنندگان به کار خود ادامه می‌دهند.

 وی اظهار می‌کند: عرضه  و مصرف دخانیات در فضاهای عمومی و مسقف ممنوع است برای اجرای این طرح ممنوعیت در حدود۲۰۰ تا ۳۰۰ کیلو تنباکو جمع‌آوری معدوم شده است فروشندگان هم اجازه ندارند ادوات قلیان را در معرض دید قرار دهند که درصورت بازرسی  مشاهده برخورد خواهیم کرد. باید اطلاع‌رسانی افزایش یابد تا مردم بدانند بسیاری از سرطان‌های مربوط به ریه و دستگاه تنفسی و گوارشی بر اثر مصرف دخانیات ایجاد می‌شود.

خدابخشی می‌گوید: در استان همدان حدود ۸۶ مغازه متخلف که ضوابط قانونی عرضه مواد دخانی را رعایت نکردند. وسایل آنها جمع‌آوری و معدوم شده است. حتی ساخت و عرضه قلیان به شهر سفال ایران لالجین هم رسیده است و به عنوان صنایع دستی به فروش می‌رسد. باید جرایم به حدی باشد که بازدارندگی داشته باشد.