به گزارش قدس آنلاین ، شهید عباسعلی ایراندوست اولین شهید جنگ جهانی دوم در مرز باجگیران است که در تاریخ سوم شهریور سال 1320 پس از ورود نیروهای متفقین به خاک ایران یک تنه در مقابل نیروهای متجاوز شوروی مقاومت کرد و سرانجام به وسیله بمباران نیروهای ارتش شوروی به شهادت رسید و در همان محل شهادت مدفون شد.
در این مراسم ابوالفضل حسن‌آبادی مدیر امور اسناد و مطبوعات سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی، عنوان کرد: باجگیران نامی وسیع‌تر از مساحت جغرافیایی خود و آوازه بلندی در تاریخ خراسان دارد اما باید از ابعاد مختلف، تاریخ این شهر را بررسی نمود تا بهتر ارزش تاریخی و موقعیتی باجگیران درک شود.
وی با تاکید بر لزوم توجه به مزار شهید عباسعلی ایراندوست و ساخت مکانی در خور شان این شهید، گفت: در سایر نقاط هزینه‌های فراوانی برای هویت بخشی انجام می‌شود اما در باجگیران که موقعیتی شناخته شده است و به لحاظ تجاری و مسائل اقتصادی توانمندی‌های قابل تاملی دارد باید این موضوع بیشتر مورد توجه قرار گیرد و از ظرفیت‌های بالای این موقعیت به بهترین و درست‌ترین شکل استفاده شود.
مدیر امور اسناد و مطبوعات سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی افزود: با توجه به پیشینه این شهر جا دارد یک موزه محلی در کنار مزار این شهید ساخته شود تا مسافران و گردشگران بیشتر با این منطقه آشنا شوند.
وی با یادآوری افتتاح مرکز مطالعات تاریخ خراسان در محل مجتمع امام رضا شهرستان قوچان، بر حمایت از تمام فعالیت‌های پژوهشی و مطالعاتی در خصوص مسائل تاریخی تاکید کرد و افزود: جا دارد روایات ثبت و در جایی نگهداری شوند تا بتوانیم تاریخ را به آیندگان منتقل کنیم چون این منطقه و شمال خراسان دارای تاریخ بزرگی است.
در ادامه یوسف متولی حقیقی استادیار گروه تاریخ دانشگاه آزاد اسلامی واحد بجنورد با اشاره به بروز برخی درگیری‌ها در منطقه شمال خراسان در 500 سال پیش و به دنبال آن کوچاندن برخی از ایلات کرد به خراسان، عنوان کرد: حکومت صفویه بر اساس قانون تشیع بود اما خارج از این مرزها اهل سنت بودند و به دلیل تعصباتی که وجود داشت باعث بروز برخی از درگیری‌ها می شد که این درگیری‌ها خسارات زیادی را به خراسان و قوچان و مشهد وارد می‌کرد.
وی ادامه داد: پادشاهان صفوی برای چاره اندیشی دست به کار مهمی زدند وگروهی از کردها را از غرب ایران به این مناطق به خصوص در دره آخال کوچاندند و در واقع رسالت مرزداری را برعهده کردهای ساکن خراسان واگذار کردند.
این استاد دانشگاه در ادامه تصریح کرد: در دوران حکومت صفویان تشکیلات مرزبانی و ژاندارمری وجود نداشت و این" کُرمانج" ها بودند که رسالت دفاع از مرز را عهده‌دار بودند و در این زمینه جان فشانی‌های زیادی کردند که متاسفانه در تاریخ ما ناگفته و نانوشته باقی مانده است.
وی در ادامه با اشاره به قطعه موسیقی " سردار عیوض خان" که شرح مقاومت و جان فشانی‌های این سردار غیور قوم کرمانج را روایت می‌کند، گفت: این سردار کسی بود که به مدت 11 سال در مقابل روسیه تزاری مقاومت کرد و جان خود را تسلیم کرد اما حاضر به تسلیم در مقابل دشمن نشد.
متولی افزود: همچنین "جَجو خان" نیز در منطقه درگز سال‌ها درمقابل روس‌ها ایستاد و جان خود را از دست داد و مشابه این افراد ده‌ها شخصیت دیگر وجود داردکه متاسفانه در تاریخ از آن‌ها نامی برده نشده است.
وی در ادامه با اشاره به سابقه تاسیس ژاندرمری پس از وقوع انقلاب مشروطیت، گفت: ژاندارمری یک نیروی انقلابی بود که در مقابل یک نیروی ضدانقلابی قزاق وابسته به روسیه تاسیس شد و جوانان مشروطه خواه و انقلابی در ژاندارمری عضویت یافتند و مرزبانی هم بعدها برعهده آن‌ها گذاشته شد.
این استاد تاریخ از" کلنل محمد تقی خان پسیان" به عنوان یکی از ژاندارم‌هایی که در تاریخ خراسان در مقابل بیگانگان به ویژه در مقابل انگلیسی‌ها ایستادگی کرده است، نام برد و افزود: محمد تقی خان پسیان اگر چه از تبریز آمده بود و ترک زبان بود اما او هم از کردها بود در واقع یک کرد نژاد ترک زبان بود.
وی افزود: رسالت نیروی ژاندارمری دفاع از میهن و دفاع از مرزها بود یعنی امنیت روستاها و مرزها تا شهریور 1320 بر عهده ژاندرمری بود.
متولی با طرح این سوال مبنی بر چگونگی دلیل سقوط مرزها علی‌رغم هزینه و اصلاحات بسیار زیاد رضا خان برای ارتش، پاسخ داد: برخی بر این باورندکه مرزها تسلیم شد و مرزداران مرز را ترک کردند این درحالی است که مرزداران مرزها را ترک نکردند بلکه سردرگمی تصمیم گیرندگان در تهران و تردید باعث شده بود که دستور مقاومت جدی هم صادر نشود.
وی افزود: رضا شاه توسط انگلیسی‌ها به سلطنت رسید. او با دستور انگلیس به برقراری رابطه با آلمان پرداخت و سپس با همان دستور به قطع رابطه با آلمان هیتلری مجبور شد. همچنین به دستور انگلیس 500 تن از حدود 600 مستشار آلمانی در ایران از کشور اخراج شدند.
وی در ادامه تصریح کرد: رضا شاه، نخست وزیر و اطرافیانش نمی‌دانستند که تکلیف چیست و این تردید منجر به سقوط مرزها شد.
این استاد دانشگاه اضافه کرد: مقاومت عباسعلی ایراندوست به تشخیص خودش بود. او می‌دانست که نیروی مرزبان است و از مملکت حقوق می‌گیرد و رسالت و وظیفه‌ای دارد و در حالی که دولت مردد بود، تردیدی برای دفاع از میهن نداشت و تا آخرین قطره خونش در مقابل دشمن ایستادگی کرد.
وی ادامه داد: در شهریور 1320 لشگر نهم خراسان در مشهد مستقر بود اما بعد از حدود سه روز تصمیم گرفتند با عبور از جبهه قوچان در منطقه "امام قلی" مقاومت کرده و در دو جبهه بجنگند اما متوجه شدند که قوچان به تسخیر در آمده است.
وی افزود: درسوم شهریور نیروهای روس از سه محور سرخس، شیرگان و لطف‌آباد و سومین محور از باجگیران که به دلیل نزدیکی به مشهد مهم‌ترین محور بود به خراسان حمله کردند.
متولی با بیان این نکته که ارتش روسیه در سه نوبت موفق به اشغال مشهد شده است، گفت: نخستین بار پیش از جنگ جهانی اول مشهد به اشغال نیروهای روس در آمد و دومین بار در زمان جنگ جهانی اول مشهد اشغال شد و در زمان جنگ جهانی دوم این شهر برای سومین بار به اشغال متجاوزین روس در آمد.
وی افزود: اشغال ایران توسط شوروی در زمان جنگ جهانی دوم خیلی خطرناک‌تر بود چون می‌خواستند ایدئولوژی کمونیسم را بر جامعه ایران حاکم کنند و ایران را به یکی از اقمار خود تبدیل کنند که این موضع ایستادگی مردم را می‌طلبید و مردم هم ایستادگی کردند.
این استاد تاریخ با بیان این مطلب که نیروهای اشغالگر روس برخلاف اشغال ایران در زمان جنگ اول جهانی اقدامات خشونت بار کمتری داشتند و کمتر به کشتار مردم پرداختند، عنوان کرد: ارتش شوروی قوچان را بمباران نکردند بلکه هواپیماها برفراز شهر به پرواز در آمدند و اطلاعیه‌هایی به زبان فارسی در میان مردم پخش کردند که مضمون آن نجات مردم ایران و خراسان توسط آن‌ها بود اما این نجات از نوعی که می‌خواستند یک اسارت دیگر بودکه خوشبختانه با ایستادگی مردم همراه بود.
وی افزود: روس‌ها با استناد به قرارداد 1921 وارد ایران شدند که این قرارداد به طرفین این اجازه را می‌داد که در صورت حضور نیرویی در کشور مقابل که موجب تهدید کشور متبوع شود ارتش اآن کشور می‌تواند در کشور طرف مقابل حضور داشته باشد و به موجب این قرار داد روس‌ها مرزهای کشور ما را پشت سر گذاشتند و بعد ازحدود چهار سال و نیم و تحت فشار نیروهای انگلیسی و امریکایی از ایران خارج شدند.
متولی افزود: علی‌رغم هم پیمان بودن نیروهای انگلیس و امریکا با شوروی در جریان جنگ جهانی دوم اما این کشورها به لحاظ مواضع در نقطه مقابل هم قرار داشتند و از نقشه روسیه آگاه بودند.
وی ادامه داد: سیاست‌های اقوام و فشارهای دولت‌های انگلیس و امریکا باعث شد روس‌ها ایران را ترک کنند اما یک یادگاری نامیمون در ایران به جا گذاشتندکه حزبی بود به نام حذب توده که کارگزار سیاست‌های شوروی در ایران بود و تا سال‌ها ایران را عذاب داد و اما مقاومت و ایستادگی مردم ایران توطئه آن حزب را هم نقش برآب کرد و ایران همچنان مقتدرانه پابرجا ایستاده و خواهد بود به همت همه ایرانیان به ویژه مرزداران که اسباب افتخار ما هستند.
انتهای پیام
نظر شما