زهرا طوسی/
سازندگان و فروشندگان، افزایش دو تا سه برابری قیمت ظروف یکبار مصرف را با کاهش عرضه مواد اولیه مرتبط می‌دانند و می‌گویند نبود نظارت سبب شده پتروشیمی‌ها مواد اولیه را متناسب با نیاز بازار تأمین نکنند، اما پتروشیمی‌ها از بازار بدون تقاضا و گاه بی‌مشتری مواد پلیمری می‌نالند تا همه گرانی‌ها به گردن خرید در دقیقه 90 بیفتد.
نوسان‌های ارزی سال گذشته به یکباره قیمت ظروف یکبار مصرف پلاستیکی را 6 برابر افزایش داد تا مردم در خرید ظروف یکبار مصرف با احتیاط بیشتری قدم بردارند؛ حالا در ماه محرم که شهروندان به مصرف این محصولات نیاز بیشتری پیدا کرده‌اند، یک بار دیگر شاهد چند برابر شدن بهای آن هستند، در حالی که نرخ مواد اولیه رشدی نداشته است.
با اتحادیه فروشندگان پلاستیک و ظروف یکبارمصرف تماس می‌گیرم؛ آن‌ها می‌گویند هفت ماه است که این اتحادیه رئیس و هیئت مدیره ندارد و تنها مقام مسئول در این اتحادیه نماینده اتاق اصناف است که مصاحبه نمی‌کند. با رحیم مقیمی اصل، رئیس سابق اتحادیه فروشندگان پلاستیک و ظروف یکبارمصرف صحبت می‌کنم؛ او می‌گوید استعفا کرده و به عنوان یک تولیدکننده در این صنف از کمبود مواد اولیه پتروشیمی گلایه می‌کند.
گرانی مواد اولیه در چهار روز
او می‌گوید: سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان باید نظارت بیشتر و دقیق‌تری بر فعالیت‌ها پتروشیمی‌ها به‌خصوص در زمینه عرضه مواداولیه داشته باشد تا طوری نشود که در چهار روز در آستانه محرم، مواد اولیه 12 هزار تومان گران‌تر شده و به کیلویی 28 هزار تومان برسد.
مقیمی اصل با اشاره به اینکه با وجود کاهش نرخ ارز، قیمت مواد اولیه نسبت به سال گذشته دو تا سه برابر شده است، توضیح می‌دهد: در حال حاضر عرضه مواد اولیه با تقاضای بازار همخوانی ندارد و نحوه توزیع ناعادلانه پتروشیمی‌ها نیز مورد بحث و انتقاد ماست. یک مقام مسئول به ما تولیدکنندگان توضیح دهد که چه حکمتی است که در اوج استفاده ظروف یکبار مصرف در ماه محرم، به جای افزایش تولید به یکباره مواد اولیه را گران می‌کنند. مگر می‌شود نرخ ارز در بازار آزاد و سامانه نیما پایین بیاید و قیمت مواد کاهش نیابد؟ چطور می‌شود زمانی که نرخ دلار 17 هزار تومان بود، مواداولیه 14 هزار تومان قیمت داشت و اکنون با دلار 11 هزار تومانی باید 25 هزار تومان برای خرید آن بپردازیم؟
اجحاف به مصرف‌کننده نهایی
وی می‌افزاید: در غیاب نظارت، صاحبان کارخانه و برندهای بزرگ، با وجود اینکه ظروف یکبار مصرف را وزنی و تناژی کیلویی 12 هزار تومان می‌خرند و به تعداد 125 هزار تومان می‌فروشند، باز هم دنبال سودجویی بیشتر از این بازار هستند و حتی برای انتفاع بیشتر، مواد بازیافتی را با مواد اولیه این محصولات مخلوط می‌کنند.
این تولیدکننده با اشاره به اینکه این ظروف گستره وسیعی از مصرف را در صنایع مختلف دارد، گران شدن این محصول را اجحاف به حق مصرف‌کننده نهایی می‌داند و می‌گوید: افزایش قیمت هر کالایی را به گرانی پلاستیک نسبت می‌دهند، در صورتی که مصرف‌کننده هم قیمت پلاستیک را در خرید کالا می‌پردازد و هم از حجم محصولی که خریداری می‌کند کاسته شده است، رعایت موازین بهداشتی نیز محل سؤال است.
خط تولید کارخانه‌ها معطل مواد اولیه
وی می‌افزاید: مواد اولیه ظروف یکبار مصرف در بورس 12 هزار تومان است، ولی عرضه به شکلی است که دست تولیدکنندگان متوسط و خرد خالی می‌ماند و نمی‌توانند جنس مورد نیاز خود را تهیه کنند. در حال حاضر من تولیدکننده در حالی که 14 دستگاه دارم فقط با 2 دستگاه مشغول فعالیت هستم؛ قصه خط تولید 70 درصد از کارخانه‌ها همین است و به تدریح به سمت مخروبه شدن پیش می‌روند؛ به عنوان مثال کارخانه دنا پلاستیک هم اکنون با تعدیل نیرو 280 کارگر خود را بیکار کرده است.
مقیمی اصل با تأکید بر خودکفایی کشور در زمینه تولید مواد پتروشیمی می‌گوید: واحدهای پتروشیمی باید متناسب با نیاز، مواد اولیه کارخانجات را تأمین کنند، برای رسیدگی به این موضوع خواستار پیگیری تخلفات پتروشیمی‌ها توسط سازمان حمایت و تعزیرات هستیم.
بیش از نیاز بازار عرضه شد
احمد مهدوی، دبیرکل انجمن صنفی کارفرمایی صنعت پتروشیمی در گفت‌وگو با خبرنگار ما معتقد است، تولید با برنامه‌ریزی انجام شده تا مشکلی برای بازار پیش نیاید. مهدوی تأکید می‌کند: تدارک مواد اولیه مانند پلی استایرن به شکلی بود که بیشتر از نیاز عرضه شد و این حجم به اندازه‌ای بود که ما برای فروش آن مشکل هم داشتیم و خریداری برای این مواد پیدا نمی‌شد.
پرویز صحاف‌زاده، معاون اجرایی انجمن صنفی کارفرمایی صنعت پتروشیمی نیز در گفت‌وگو با خبرنگار ما توضیح داد: مواد در بورس به اندازه کافی و حتی بیش از نیاز عرضه می‌شود و تنها موردی که ما گاهی با کمبود مواجه می‌شویم پلی استایران انبساطی است که تولید آن با ظرفیت مشخصی انجام می‌شود.
به روزرسانی قیمت هفته‌ای یک بار
وی می‌گوید: تعیین قیمت مواد اولیه فرمولی دارد که توسط دفتر صنایع پایین دستی شرکت ملی صنایع پتروشیمی هر هفته یکشنبه اعلام می‌شود و شرکت‌های پتروشیمی و تولیدکننده نقشی در آن ندارند، نرخ بر اساس فرمول قیمت فوب 95 درصد خلیج فارس ضرب در نرخ ارز محاسبه و هر هفته یک بار به روزرسانی می‌شود.
وی با اشاره به آنکه گاهی پس از عرضه در بورس به قیمت پایه، به دلیل فضای رقابتی بها افزایش پیدا می‌کند، می‌افزاید: معمولاً خریداران در رقابت قیمت‌ها را بین 10 تا 15 درصد افزایش می‌دهند.
نتیجه خرید در دقیقه 90
وی با اشاره به اینکه به طور معمول عرضه مواد پلیمری در بورس بیش از تقاضای بازار است، تأکید می‌کند: ظرفیت واحدهای پتروشیمی برای تولید پلی استایرن انبساطی محدود و مشخص است، سازندگان ظروف یکبار مصرف که پس از عرضه مداوم و به فروش نرفتن مواد در انتظار کاهش قیمت‌ها هستند، خرید خود را به روزهای آخر موکول می‌کنند؛ در این زمان با افزایش تقاضا با کمبود روبه‌رو شده و مجبور می‌شوند نرخ بالاتری را بپردازند و چون گران‌تر خرید می‌کنند با محاسبه قیمت تمام شده، محصول نهایی را نیز گران‌تر به مصرف‌کننده نهایی می‌رسانند که در این قسمت سازمان حمایت باید سود نامعقول را کنترل کند تا بار خرید دقیقه 90 سازندگان به دوش مصرف‌کننده نیفتد.
خریدار نباشد صادر می‌کنیم
صحاف‌زاده با بیان اینکه قیمت محصولات پتروشیمی پلی اتیلن نسبت به ماه گذشته تفاوت چندانی نکرده است، تأکید می‌کند: به هر حال تعیین قیمت دست پتروشیمی نیست و بر اساس نرخ جهانی است و اتفاق خاصی نیز نیفتاده تا نرخ جهانی را دچار تغییر کند؛ هر چه در بورس اتفاق افتاده به رقابت بین خریداران برای تهیه مواداولیه برمی‌گردد؛ به عنوان مثال پلی استایرن انسباطی اکنون در بورس در گریدهای مختلف 11 هزار و200 تومان و 11 هزار 800 تومان برای هر کیلو در نوسان است، اگر رقابت نباشد با همین قیمت فروخته می‌شود، در غیر این صورت برای صادرات آماده می‌شود.
وی در پاسخ به اینکه سازندگان ظروف پلاستیکی و یکبار مصرف معتقد هستند به دلیل به‌صرفه بودن صادرات، مواداولیه این ظروف صادر می‌شود، تأکید می‌کند: در مورد مواد پتروشیمی اصلاً صادرات نداریم، تنها زمانی که این مواد در بورس در دو تا سه نوبت عرضه بدون خریدار بماند، با دریافت مجوز از صنایع پایین دستی برای صادرات آن اقدام می‌شود. به طور کلی اولویت همیشه با عرضه در بورس است و باید بگویم اتفاقاً چون صادرات نیازمند طی مراحل پیچیده‌ای است و بازگرداندن ارز حاصل از صادرات نیز مشکلات خاص خود را دارد، واحدهای پتروشیمی ترجیح می‌دهند موادشان را در بورس به صورت نقدی به فروش برسانند.
نظر شما