قدس آنلاین-گروه استان ها-بابک رحیمیان: ساعت ۵ عصر چهارشنبه هفته گذشته قطار زاهدان -تهران در منطقه «شورو» از ریل خارج شد و چهار خانواده را عزادار کرد. تنها ساعتی پس‌ازاین حادثه اعلام شد به‌جز چهار کشته قطعی این حادثه ۱۵۷ نفر هم مصدوم شده‌اند.
تلخی مرگ چهار انسان بی‌گناه به کنار که داغ بر دل خانواده‌های آن‌ها گذاشته است، اما وقتی ماجرا تلخ‌تر می‌شود که بدانیم گمانه‌ها بر این است که دلیل باز کردن پیچ‌های آهنی ریل راه‌آهن زاهدان به‌قصد فروش آهن آن بوده است!
تا پیش‌ازاین بارها اخباری مبنی بر سرقت تابلوهای راهنمایی و رانندگی یا کابل‌های برق شنیده بودیم، اما این‌که فروش چند کیلو آهن به چنین فاجعه‌ای منجر شود تلخی این حادثه را صدچندان می‌کند.
سابقه سرقت
از آخرین باری که سرقت ادوات ریلی دلیل واژگونی قطار اعلام شد چهار سال می‌گذرد اما از آن زمان تاکنون راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران بارها با موضوع سرقت پیچ و پابندها مواجه بوده که گاهی به ایجاد خسارت و گاهی به ایجاد یک فاجعه انسانی منجر شده است.
چهار سال پیش و پس از خروج قطار اتوبوسی گرگان – اینچه برون از ریل، روابط عمومی راه‌آهن در اطلاعیه‌ای علت حادثه را سرقت پیچ‌های ریل از سوی سارقان اعلام کرد.
باز شدن پیچ‌های ریل قطار با اقدام سارقان و جدا شدن خطوط ریلی در خط گرگان- اینچه برون تلفات انسانی نداشت اما خسارات زیادی را به این مسیر ریلی وارد کرد.
سال گذشته نیز در مسیر تهران- رشت و درحالی‌که تنها ۱۰ روز از افتتاح این مسیر ریلی می‌گذشت سارقان، پیچ‌های سنگین محل اتصالات ریل راه‌آهن قزوین – رشت در محدوده رودبار را به سرقت بردند.
در این مسیر ریلی شانس با مسافران بود و ناظران شرکت راه‌آهن توانستند با شناسایی به‌موقع و جاسازی مجدد پابندها اقدام به ایمن‌سازی مجدد مسیر جلوگیری از بروز فاجعه شد.
سرقتی که به قیمت جان مردم تمام شد
غضنفر فولادی، رئیس کمیسیون عالی سوانح شرکت راه‌آهن هم به‌روشنی می‌گوید این‌که باز شدن پیچ و پابندهای ریل یک حرکت خرابکارانه بوده یا به بهانه دزدی صورت گرفته در حد و صلاحیت کمیسیون عالی سوانح شرکت راه‌آهن نیست که اعلام شود، اما یکی از گمانه‌های دلیل این کار توسط افراد ناشناس باز کردن و فروش این ادوات است.
فولادی می‌گوید این کار ابزار آن‌چنان پیشرفته‌ای طلب نمی‌کند. خود کارکنان راه‌آهن با ابزار خودشان هر پیچ را در چهار ثانیه باز می‌کنند، اما یک فرد عادی هم که دسترسی به این ابزار ندارد می‌تواند در زمان حدود ۱۵ ثانیه هر پیچ را باز کند.
اگر بخواهیم رد این گمانه را دنبال کنیم باید بدانیم که جنس این پیچ و پابندها از آهن است و وزن مجموع پیچ و پابند و فنر آن شاید به حدود یک کیلوگرم برسد. ازآنجاکه در فاصله ۶۰ متری این خط ریلی هم حدود ۱۶۸ پیچ و پابند بازشده است می‌توان متوجه شد که همه دلیل این حادثه به خاطر ۱۶۸ کیلوگرم آهن بوده است و بس!
با تماس با چند خریدار ضایعات آهن هم متوجه شدیم که در بهترین حالت می‌توان آهن ضایعاتی را به قیمت هر کیلو ۲۵۰۰ تومان به فروش رساند.
وی با تأکید بر این نکته که دزدی پیچ و پابندهای خط ریلی زاهدان-تهران تنها یک گمانه است می‌توان متوجه شد که از دست رفتن جان پنج انسان بی‌گناه در این حادثه و مصدومیت بیش از صد نفر و خسارت‌های کلان به شرکت راه‌آهن برای کسب تنها ۴۲۰ هزار تومان بوده است.
چه باید کرد؟
ازآنجاکه باز کردن پیچ و پابندها در یک خط ریلی آن هم در فاصله تنها ۶۰ متر فرآیند خیلی زمانبری نیست این مورد از چشم راهبان‌ها هم دورمانده است.
غضنفر فولادی در این رابطه می‌گوید: در هر ایستگاه راه‌آهن راهبان‌هایی داریم که هرروز به سمت یکدیگر حرکت کرده و نهایتاً در وسط یک خط کارنامه‌هایشان را با یکدیگر به‌منظور تائید چک نهایی خط تعویض کرده و از همان مسیر برمی‌گردند. اما ممکن است در یک ایستگاه رفت‌وبرگشت مسیر حدود هشت ساعت و حتی بیشتر طول بکشد و طی این مدت افراد ناشناس اقدام به باز کردن پیچ و مهره‌ها کرده باشند.
به گفته او راه دیگری برای بازدید و رصد مسیر وجود ندارد، گرچه پس از بروز این سانحه تصمیم بر آن شد تا کنترل و رصدهای بیشتری صورت گیرد، اما در همه کشورهای دنیا نیز روال همین‌گونه است و نمی‌توان طول ۱۲ هزار کیلومتر شبکه ریلی را به‌صورت متر به متر از روش‌های آنلاین، تصویری و. رصد کرد.
آن‌طور که رئیس کمیسیون عالی سوانح شرکت راه‌آهن می‌گوید ممکن است همین‌الان نیز چنین اتفاقی دریکی از محورها و مناطق بیفتد و برای متر به متر آن نمی‌توان نگهبان استخدام کرد و مدیریت این مسئله تنها به رفاه، امنیت و دیگر پارامترهای فرهنگی و اجتماعی جامعه برمی‌گردد.
نظر شما