قدس آنلاین - وحید اکرمی: مدتها در شهرستان های خراسان رضوی خبری از زلزله نبود. اما درست پس از بارندگی های هفته اخیر و در چند روز گذشته، شاهد دو زلزله خفیف در استان بوده ایم. ابتدا شهر سلطان آباد مرکز شهرستان خوشاب به اندازه 3/7 ریشتر به لرزش در آمد و چند روز بعد کمی آنطرفتر، زلزله ای به قدرت 3/5 ریشتر، چکنه در مجاورت قوچان را لرزاند. هر چند که این دو زلزله کم قدرت بود و خوشبختانه خسارات چندانی بر جای نگذاشت اما این تردید و شائبه را بوجود آورد که آیا بارندگی های اخیر در استان سبب بروز زلزله شده است؟ و اگر این مطلب صحت دارد عکس العمل زمین های تشنه خراسان رضوی در برابر بارندگی های بعدی چه خواهد بود؟ آیا زلزله های دیگری هم در راه است؟

به همین منظور با دکتر جعفر شجاع طاهری، مشاور مرکز تحقیقات زمین لرزه شناسی دانشگاه فردوسی مشهد تماس گرفته و پاسخ سوالهای خود را از ایشان جویا شدیم.

تاثیر بارندگی شدید در وقوع زلزله بسیار ناچیز است

دکتر طاهری در گفت و گو با قدس آنلاین گفت: گاهی اوقات مهندسان برای فعال سازی گسل هایی که احتمال دارند در آینده زلزله ایجاد کنند و می خواهند از بروز آن جلوگیری کنند، آب را به داخل گسل راهنمایی می کنند. این کار باعث می شود که آن گسل ناآرام لغزش کند و از مکان سست خود رها شده و در جای محکمتری آرام گیرد. البته این لرزش بسیار خفیف است و به هیچ عنوان نمی توان زمین لرزه بزرگی را به این شکل پدید آورد.

وی ادامه داد: گسل هایی بزرگ و قابل توجهی که در استان وجود دارند در اعماق بسیار پایین و طول بسیار زیاد هستند. لذا بارندگی ها و سیلابها به رغم نفوذ در زمین نمی توانند خود را به اعماق زمین برسانند. پس تاثیر گذاری بارندگی ها بر فعال شدن گسل های استان در حد صفر است.

وی تصریح کرد: بروز زلزله به عوامل مختلفی بستگی دارد. یکی از مهمترین عوامل ایجاد زمین لرزه ها بزرگ، وجود گسلهای فعالی در آن منطقه است که در رزومه خود سابقه بارها لرزیدن را ثبت کرده اند. در این مناطق نیروهای موجود در زمین در قسمتی از صفحه گسل جمع شده و به اندازه ای زیاد می شوند که دیگر گسل توان تحمل آن را ندارد. به همین دلیل به لرزش در آمده و فعالیت می کند.  

این استاد ژئوفیزیک دانشگاه فردوسی ابراز داشت: امروزه فن آوری ها و تجهیزات پیشرفته ای برای تخمین و پیش بینی لحظه ایجاد زمین لرزه، وجود دارد. اما هنوز بشر نمی تواند به طور دقیق زمان و لحظه به حرکت در آمدن گسل ها و بروز زلزله را تعیین کند. به حرکت درآمدن گسلها و زمین لرزه بسیار پیچیده است و نمی توان به راحتی لحظه آن را تخمین زد. به جای تعیین زمان دقیق زلزله بهتر این است که به دنبال راهکارهایی برای کاهش خسارات ناشی از زلزله باشیم.

وی یادآور شد: اکنون کشورهای پیشرفته و زلزله خیز مانند ژاپن به جای اینکه بر رسیدن به دانش تعیین زمان زلزله سرمایه گذاری کنند تا بدین شکل مردمان خود را از خطر برهانند، به دنبال استفاده از فن آوری هایی هستند که در زمان وقوع زلزله، تلفات و خسارات را به حداقل برساند. اکنون وقوع زمین لرزه های ۷ ریشتری برای ژاپن ها بسیار معمولی محسوب می شود و تعداد تلفات آنها در حدود انگشتان یک دست است.

دکتر طاهری افزود: امروز در کشورمان آیین نامه ها و قوانین بسیار خوب و علمی در مبحث ساختمان سازی نوشته شده است. رعایت همین قوانین در هنگام زمین لرزه، از خسارات فراوان جانی و مالی جلوگیری خواهد کرد. اما متاسفانه باید گفت که در طی سالها، ساختمان های زیادی بدون رعایت نکات فنی ساخته شده اند.

وی عنوان کرد: با توجه به وجود گسلی بزرگ در جنوب شهر مشهد، رعایت نکات ایمنی در این منطقه از شهر بسیار با اهمیت تر از دیگر مناطق است. متولیان امر باید با دقت نظر بالا، از ساخته شدن ساختمان هایی که نکات فنی و ایمنی را رعایت نمی کنند جلوگیری کنند تا خدای ناکرده در صورت وقوع زلزله تلفات و خسارات به حداقل برسد.

انتهای پیام/