فرزانه غلامی/
در حالی که مردم، نگران تبعات تورمی افزایش قیمت بنزین هستند، نه تنها بانک مرکزی تأثیر تورمی این اقدام را محدود به ۴ درصد در سال می‌داند، بلکه کارشناسان اقتصادی هم معتقدند با نظارت دقیق دولت، نگرانی مردم در این خصوص، بی‌مورد است.
هر چند سهمیه‌بندی، افزایش ۵۰ درصدی قیمت بنزیــن و تعیین نرخ ۳ هزار تومان برای بنزین آزاد، تصمیم سران سه قوه بوده اما مردم، نگران از تبعات تورمــی این اقدام، به افزایش قیمت بنزین معترض هســتند و این افزایش را به کنایــه «عیدی دولت «برای مــردم می‌داننــد.
در همین حال، برخی مراجــع تقلید هم به افزایش قیمت بنزین و احتمال وارد آمدن فشــار تورمی بیش از پیش بر دهکهای آســیب‌پذیر جامعه واکنش منفی از خود نشان داده و خواستار لغو این تصمیم شده‌اند.
در همین حال در جلسه روز گذشته شــورای عالی هماهنگی اقتصادی سران قوا تأکید شد با توجه به تأمین منابع، این کمک‌هــای حمایتی و معیشــتی، ماهانه، بدون وقفه و به طور منظم پرداخت و پرداخت‌های آبان از هفته آینده آغاز خواهد شد.
به باور کارشناســان اقتصادی، واقعی کردن قیمت حامل‌های انرژی، حذف گام به گام یارانه‌های پنهان سوخت، جراحی لازم‌الاجرا برای نجات اقتصاد کشور و غیرتورم‌زاست و باید با نظارت‌های گسترده و عمیق بر بازار، نگرانی‌های مردم را برطرف کرد.
تورم، حاصل نقدینگی است نه بنزین
یک اقتصاددان به خبرنگار ما میگوید: با بانک مرکزی در خصوص تأثیر ناچیز افزایش قیمت بنزین بر تورم، موافقم و معتقدم مردم به اشتباه تصور می‌کنند. تورم در راه است.
علی سرزعیم تأکید میکند: تورم اقتصاد ما نتیجه نقدینگــی و نقدینگی هم به طور عمده از کسری بودجه ناشی میشود. مردم بی‌دلیل نگران موج تورم هستند. حتی اگر دولت درآمد حاصل از این افزایش قیمت را بین خانوارها توزیع نکند باز هم تبعات تورمی در پیش نداریم.
مجلس، تزریق درآمدهای بنزینی به بودجه عمومی را ممنوع کند
نماینده ادوار مجلس در کمیسیون اقتصادی هم با بیان اینکه ادامه وضــع موجود و توزیع بنزین هزار تومانی، محکوم به شکست بود، به خبرنگار ما میگوید: هیچ اقتصاددانی ادامه شیوه فعلی را عاقلانه نمیداند، اما هر چند قیمت دیگر حامل‌ها تغییری نداشته و تنها بنزین گران شده، لازم است این جراحی بزرگ اقتصادی با کمترین خونریزی و پیامدها برای اقتصاد بیمار کشور انجام گیرد.
محمدرضا خباز ادامه میدهد: باید تمام نظارتها برای اصابــت دقیق این درآمد به طور مستقیم به خانوارهای هدف اعمال شــود.
بی‌شک با این گام بزرگ اقتصادی، قاچاق روزانه ۲۶ میلیون لیتر بنزین به کشــورهای همسایه، کنترل و صرفه‌جویی در مصرف سوخت محقق میشود. بر همین اساس بایــد درآمدهای حاصل از این اقدام عیناً و به طور کامل صرف رفــاه دهکهای آســیب‌پذیر شود.
این کارشناس اقتصادی معتقد اســت: تاکنون یارانه پنهان ۹۰۰ هــزار میلیارد تومانی اقتصاد کشور که بیش از ۲۰۰ هزار میلیارد تومان آن یارانه سوخت است، برای مردم محسوس نبوده و دلیل این نامحسوسی، غیرهدفمند بودن این ارقام عظیم است.
وی میگوید: حالا که ســران قوا به افزایش نرخ بنزین رأی داده‌اند بهتر اســت مجلس، مصوبه‌ای مبنی بر ممنوعیت هزینه‌کرد حتی یک ریال از این درآمد در بودجه عمومی کشور و واریز این مبالغ به صورت مستقیم به حساب مردم داشته باشد.
این نماینده ادوار مجلس، بر ضرورت کنترل بازار و افزایــش نظارتها برای رفع دغدغه‌های تورمی مردم تأکید و اضافه میکند: شاید بهترین شیوه برای کنترل تورم، استفاده از ظرفیت‌های مردمی باشــد؛ بدان معنی که گروه‌هــای مردمی را در محلات ســاماندهی کنند تا بازار را رصد کرده و نظارت بر قیمت‌ها را افزایش و گزارش دهند.
طرح دوفوریتی مجلس برای لغو مصوبه قوا
عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس هم با بیان اینکه مجلس، امروز طرحی دو فوریتی برای لغو افزایش قیمت بنزین خواهد داشــت، به خبرنگار ما میگوید: دولت اقدامی غیرقانونی انجام داده، هر چند این امر را تصمیم ســران ســه قوه می‌داند.
هــادی قوامی اضافه میکند: مطابــق مواد یک، ۲ و ۳ قانون هدفمندی باید در ســال‌های مختلف با اجرای تدریجی قانــون، نرخ حامل‌ها به ۹۰ درصد فوب خلیج‌فارس میرسید و منابع حاصل از آن نه فقط برای پرداخت به مردم بلکه به تولید، سلامت و... تزریق شود.
دولت‌ها در این سال‌ها قانون را اجرا نکرده‌اند و بر همین اساس مجلس در قانون بودجه ۹۸ مخالفت خود را با افزایش قیمت حامل‌ها اعالام کرده است.
وی بــا بیان اینکه نگران فشــار تورمی مضاعف بر طبقات ضعیف هســتیم، ادامه می‌دهــد: به طور قطع شــورای عالی هماهنگی اقتصادی ســه قوه، شــأن قانون‌گذاری ندارد و اگر هم دولت به صورت خودســرانه این تصمیم را گرفته باید پاســخگوی شوک‌های تورمی احتمالی باشد.
نگرانی مردم را برطرف کنید
یک فعال اقتصادی پیشکسوت هم به ایسنا میگوید: نحوه تخصیص درآمد حاصل از اصلاح قیمت بنزین بر اقشار کم درآمد جامعه اهمیت زیادی دارد. تجربه نشان میدهد پس از افزایش قیمت بنزین یک تورم انتظاری شــکل میگیرد و برای برطرف کردن این مشــکل باید نگرانی مردم در زمان افزایش قیمت حامل‌های انرژی را برطرف کرد که اصلی‌ترین آن چگونگی تأمین و توزیع کالاهای مورد نیاز آنهاست.
یحیی آل اسحاق در ادامه اضافه میکند: خیال مردم باید از برطرف شدن نیازهای‌شان راحت باشد. از این رو حتی گزینه‌هایی مثل عرضه کالا به جای پول نفت یا ارائه کارتی که به وسیله آن بتوان یک‌سری کالاهای اساسی خرید نیز جزو گزینه‌هایی بود که در روزها و ماه‌های گذشــته مطرح شده بود و در صورتی که پیش از اجرایی شدن این تصمیم، جلسات مشاوره با کارشناســان و فعالان بخش خصوصی گذاشته می‌شد، بی‌شک تفاوتی جدی در شرایط اجرای این تصمیم به وجود می‌آمد.
به گفته وی در شرایط فعلی که سهمیه‌بندی بنزین اجرایی شــده، باید تلاش کرد همه دســتگاه‌های مرتبط و تمام فعالان حاضر در اقتصاد، شــرایط را طوری جلو ببرند که این سیاست به بهترین شکل ممکن اجرایی شود.
آل اسحاق میگوید: در مرحله فعلی، تأمیــن نیاز کالایی مــردم، مدیریت بازار و کاهش تورم انتظاری نقش مثبتی بر افکار عمومی خواهد داشت و در صورت اجرایی شدن این سیاست میتوان به حفظ ثبات اقتصادی امیدوار بود.
تأثیر ۰.۳۴ درصدی بنزین بر تورم
تسنیم هم به نقل از یک کارشناس انرژی می‌نویسد: اصلاح قیمت بنزین بر تورم سبد خانوار و رفاه آن به صورت مستقیم تأثیر چندانی ندارد. اگر نرخ بنزین هزار و ۵۰۰ تومان شــود میانگین تأثیر آن بر تورم و همه دهک‌هــای جامعه ۰.۳۴ درصد و اگر ۲ هزار تومان شود ۱.۸درصد است.
به گفته فریدون اســعدی و بر اســاس آمار، دهک پردرآمد جامعه حــدود ۱۵ برابر بیشــتر از دهک کــم درآمد جامعه از یارانه بنزیــن بهره می‌برد. وی خاطرنشــان میکند: پرداخت‌های حمایتی در دنیا یا در قالب یارانــه یا افزایش رفاه اجتماعی یا کمک بالعوض اســت، اما در روشی که ما انتخاب کرده‌ایم بی‌عدالتی بســیار پررنگ اســت.
در دنیا پرداخت نقدی یارانه جایگاهی ندارد و تجربه کشــورها نشان میدهد حــدود ۶۰ درصــد از مباحث حمایتی در قالب مقوله‌های رفاه اجتماعی مانند بهداشت، درمان، آموزش، مسکن، اشتغال و بازنشستگی است.
مانع هرگونه افزایش قیمت کالا می شویم
در همین حال قائم مقام وزیر صمت در امور بازرگانی با بیان اینکه تأثیر افزایش قیمت بنزین بر کالاها بسیار ناچیز است، به فارس میگوید: طرح ویژه نظارت بر قیمت‌هــا به مدت دو هفته اجرا می‌شــود و ضمن کنترل شــرایط هیجانی تلاش میکنیم با تأمین و توزیع به موقع کالا مانــع هر گونه افزایش نرخ کالا شــویم.
محمدرضا مدرس خیابانی اضافه میکند: شــرایط فعلی دارای دو ویژگی اســت یکی اینکه مدتی است کشورمان باوجود تمام فشارهای ناشی از تحریم‌ها ثبات نسبی پیدا کرده و ثبات نرخ ارز گویای این مسئله است.
ویژگی دوم شرایط فعلی کشور این اســت که در زمینه موجودی و فراوانی کالا در حال حاضر هیچ مشــکلی وجود ندارد و با توجه به اینکه تأمین به موقع کالاهای اساسی در سرلوحه اقدامات ســتاد تنظیم بازار بوده، اکنون در وضعیت بالاترین موجودی کالاهای اساسی هستیم.
وی خاطرنشان میکند: تمام جلسات ستاد تنظیم بازار به صورت روزانه در کشور برگزار میشود و تمام رؤسای تنظیم بازار کشور در ستاد تنظیم بازار حضور دارند و در این جلسات حتی فروشگاه‌های زنجیره‌ای به ما قول داده‌اند تخفیفات ادامه یابد و متوقف نشود.
به گفته وی، اثر تغییر قیمت کل حامل‌های انرژی در ســال ۹۴ -۹۳ در تورم فقط ۴ درصد بوده است و با توجه به اینکه قیمت گازوئیل افزایش نیافته و حمل و نقل کالا با سوخت گازوئیل انجام میشود، بنابراین گران شــدن بنزین نمیتواند تأثیری بر افزایش نرخ کالاها داشته باشد.
نظر شما