خراسان‌رضوی یکی از استان‌های حادثه‌خیز در حوزه بلایای طبیعی است و هر سال حوادث غیرمترقبه مثل سیل، خشکسالی، طوفان، زمین‌لرزه، سرما و تگرگ خسارت‌های زیادی به بخش‌های مختلف از جمله کشاورزی وارد می‌کند که فقط درصد ناچیزی از این میزان خسارت‌ را دولت پرداخت و جبران می‌کند.

قرار داشتن ایران روی کمربند خشک اقلیم، منابع آبی ضعیف و نزولات جوی کم، وقوع پرشمار حوادث غیرمترقبه و نوسان قیمت محصولات کشاورزی از جمله عواملی است که ضرورت بیمه کشاورزی را بیش از پیش نمایان می‌کند.

این در حالی است که در کشور ما در زمینه بیمه محصولات کشاورزی بسیار ضعیف عمل شده و صندوق بیمه به رسالت واقعی‌اش یعنی حمایت از کشاورزان در برابر حوادث قهری و برگرداندن آنان به چرخه تولید به درستی عمل نکرده است. عملکرد ضعیف بیمه‌گران و بی‌نظمی در جبران خسارت‌ها موجب شده بسیاری از کشاورزان ناامید از جبران ضررها دیگر رغبتی به بیمه کردن مزارع و محصولات خود نداشته باشند.

با این وجود همه ساله بلایای طبیعی خسارت‌های زیادی به تولیدات کشاورزی وارد می‌کند در حالی که بیمه محصولات کشاورزی باید به منزله تضمین تولید و آرامش برای کشاورزان تلقی شود اما پرداخت غرامت‌ها تاکنون ناچیز و غیرواقعی بوده و با تأخیر فراوان از سوی صندوق بیمه پرداخت شده که این موضوع در کنار افزایش تعرفه حق بیمه و سخت‌گیری در تعیین علت و میزان خسارت، دلسردی کشاورزان را به دنبال داشته و بسیاری از زارعان و باغداران عطای بیمه را به لقایش بخشیده‌اند.

درعین حال به باور کارشناسان، تقویت نظام بیمه کشاورزی یکی از مهم‌ترین پیش‌شرط‌های توسعه کشاورزی در کشور بوده و یکی از کارکردهای مهم بیمه کشاورزی، کاهش ریسک اقتصادی و افزایش امنیت سرمایه‌گذاری است.

در عین حال برخی مسئولان تأکید دارند: براساس پیش‌بینی‌های هواشناسی امسال سال زراعی پرخطری را در پیش داریم؛ علاوه بر این در حال حاضر پرداخت کمک‌های بلاعوض در توان دولت نیست و تنها پناهگاه و راهکار کشاورزان، حرکت به سوی بیمه کشاورزی است.

آن‌ها با اشاره به بهبود تعرفه‌های بیمه‌ای بخش کشاورزی در سال جاری، به کشاورزان توصیه می‌کنند بیمه محصولات خود را جدی بگیرند، چرا که امسال تعرفه‌های متفاوت با تعهدات خوبی برای بیمه کشاورزی پیش‌بینی و تعهدات بیمه‌ای در بخش‌های مختلف زراعت و باغبانی دو برابر شده است.

علاوه بر این مسئولان سازمان جهاد کشاورزی اذعان می‌کنند: امسال با راه‌اندازی سامانه جامع بیمه کشاورزی به طور سیستمی مخاطرات اخلاقی کاهش یافته و از بدگزینشی نیز پیشگیری خواهد شد. همچنین در این سامانه شیوه‌های نوین سنجش از راه دور در ارزیابی‌ها و محاسبه میزان خسارت با هدف سرعت در رسیدگی به پرونده‌های خسارت به کار گرفته شده و تلاش می‌شود تا پرداخت غرامات بیمه‌گذاران در کوتاه‌ترین زمان ممکن انجام شود.

به نظر می‌رسد سرانجام مدیران دستگاه‌های مربوط به این واقعیت که بیمه بر مبنای دو عنصر اساسی اعتماد و اعتبار استوار است، وقوف پیدا کرده‌اند و آنچه از ظواهر امر پیداست در تلاش هستند با افزایش سرعت و کیفیت خدمات بیمه‌ای، اعتماد جامعه کشاورزی و ضریب نفوذ بیمه و امکان برخورداری حداکثری بهره‌برداران و تولیدکنندگان این بخش از مزایای بیمه کشاورزی را افزایش دهند.

البته مهرماه سال 96 یکی از مدیران جهاد کشاورزی خراسان‌رضوی از اجرای برنامه پوشش ۱۰۰ درصدی بیمه کشاورزی برای تمام اراضی استان خبر داده و گفته بود: این برنامه تا پنج سال آینده در این استان عملیاتی می‌شود اما مشخص نشده این طرح تاکنون چه میزان پیشرفت داشته است.

از آنجا که مهم‌ترین دلایل نارضایتی بیمه‌گذاران از بیمه محصولات کشاورزی در سال‌های گذشته، زیاد بودن مبلغ حق بیمه، پرداخت نشدن غرامت در رابطه با برخی حوادث، پرداخت غرامت کم و غیرواقعی، بروکراسی و پیچیدگی فرایند اداری، جای خالی فعالیت‌های آموزشی- ترویجی در این زمینه، مشکلات موجود در قوانین و مقررات بیمه و برخوردار نبودن برخی تولیدات از خدمات بیمه‌ای عنوان شده است؛ امیدواریم سازمان‌های بیمه‌گر در قالب طرح جامع بیمه کشاورزی، با شفاف‌سازی نحوه ارزیابی خسارت و پرداخت غرامت واقعی در افزایش رضایتمندی ، تشویق و ترغیب کشاورزان به بیمه محصولاتشان گام‌های مؤثری بردارند و این دغدغه کشاورزان که پس از یک سال تلاش شبانه‌روزی در ایام به بار نشستن محصولات زمانی که هوا اندکی ابری می‌شود، بادی می‌وزد و بارانی جاری می‌شود، به سراغشان می‌آید، برای همیشه از بین برود.

منبع: روزنامه قدس