قدس آنلاین-گروه استان ها: ماه گذشته بیشتر استان‌های کشور به‌نوعی درگیر سیلاب و آب‌گرفتگی شدند اما در میان تمام استان‌ها سیلاب استان‌های سیستان و بلوچستان، هرمزگان و کرمان با حجم بیشتری بود و به‌نوعی چالش زا شد.
لایروبی نشدن رودخانه‌ها یکی از دلایلی است که باعث می‌شود بستر پر از گل‌ولای رودخانه‌ها قادر به انتقال جریان آب نباشد و سیل را به محل‌های مسکونی بکشاند. گواه این ادعا هم‌صحبت‌های نماینده مردم زابل در مجلس است.
حبیب‌الله دهمرده در جلسه علنی ۲۳ دی‌ماه با انتقاد از عملکرد وزیران کشور، نیرو و استاندار سیستان و بلوچستان، درباره انجام نشدن لایروبی گفت: ازآنجاکه در اوایل سال جاری استان دچار سیل شد، در ستاد مدیریت بحران مقرر شد رودخانه‌ها، لایروبی شود اما اقدامی در این زمینه صورت نگرفت که این امر بیانگر این است که پیشگیری معنایی ندارد.
فقدان تدبیر بزرگ‌ترین محرومیت
سید سجاد شبانکاره، مسئول گروه جهادی محمد رسول‌الله(ص) که از حدود ۱۰ سال پیش تاکنون در مناطق محروم استان سیستان و بلوچستان به فعالیت جهادی مشغول است در خصوص مشاهدات و تجربیات خود می‌گوید: حقیقت این است که سیل کاملاً قابل پیش‌بینی بود چون رد رودخانه‌ها مشخص است، همه رودخانه‌هایی که در سیل اخیر طغیان کرده و خانه‌های مردم را خراب کرد، رودخانه‌های جدیدی نبودند، همه آن‌ها رودخانه‌های قدیمی بودند که عمدتاً لایروبی نشده بودند.
وی عنوان می‌کند: البته بعضی از مردم هم بدون مجوز در حاشیه رودخانه خانه ساخته بودند و لذا بخشی از تقصیر هم متوجه آن‌هاست. وقتی به مسئولان محلی می‌گوییم چرا غفلت کردید و رودخانه‌ها را لایروبی نکردید؟ می‌گویند سالیان سال است که اینجا باران به این شکل نیامده بود، لذا اصلاً فکرش را نمی‌کردیم که چنین سیلی راه بیفتد، ضمناً تجهیزات و پولی هم برای لایروبی نداشتیم، کمبود امکانات و لجستیک یکی از معضل‌های جدی این مناطق است.
وی ادامه می‌دهد: همیشه گفته‌ایم که مهم‌ترین محرومیت، مسائل فکری و فرهنگی یا به بیان من، فقدان تدبیر است.
وی معتقد است: سیل اخیر، در مقابلِ سیلِ بی‌تدبیری که سال‌هاست سیستان و بلوچستان را برده، چیزی نیست.
روز از نوروزی از نو
شه بخش گرگیج نماینده چابهار در شورای عالی استان‌ها با درباره تأثیر سرریز شدن سدهای واقع‌شده در مناطق سیل‌زده بر وقوع سیل می‌گوید: در سیل اخیر سدهای «زیردان» و «پیشین» سرریز شدند، البته در جلسه شورای اداری استان به وزیر نیرو اطلاع دادیم که سد پیشین کاملاً پر بود و ظرفیتی برایش باقی نمانده است.
وی ادامه می‌دهد: اگر برای آب سد راه‌سازی کرده و خط لوله آب را آماده می‌کردند این موضوع باعث کاهش میزان آب موجود در سد می‌شد. در حال حاضر تمامی هوتک‌ها به دلیل سرریز شدن سد زیردان پرشده است. اما این آب به دریا می‌ریزد و ۲، ۳ ماه دیگر مردم استان دوباره با مشکل بی‌آبی مواجه می‌شوند.
عضو شورای عالی استان‌ها با اشاره به اینکه خاک این منطقه نسبت به آب نفوذناپذیر است تنها از طریق تبخیر ممکن است از بین برود اظهار می‌کند: اگر در این منطقه چاه نیمه‌های مصنوعی درست می‌شد با توجه به این نفوذناپذیری این امکان ایجاد می‌شد که آب چند سال در این چاه‌ها ذخیره شود.
از سیل درس نگرفتیم
شه بخش گرگیج بابیان اینکه مهم‌ترین کمک به مردم مناطق سیل‌زده بازسازی و ترمیم زیرساخت‌ها و به‌ویژه زیرساخت‌های جاده‌ای است، عنوان می‌کند: اگر پیش از سیل زیرساخت‌ها بازسازی و به‌روزرسانی می‌شدند خسارت‌ها کاهش می‌یافت.
وی تصریح می‌کند: به‌عنوان‌مثال سیل بندهای این مناطق در زمان طوفان «گونو» خراب شد این طوفان بزرگ در سال ۸۶ رخ داد و از آن زمان تاکنون ترمیم نشده است این در حالی است که اگر این سیل بندها همان زمان‌ترمیم شده بود ۶۰ درصد از خسارات وارده به زمین‌های زراعی کاهش می‌یافت.
گرگیج تصریح می‌کند: ابنیه و پل‌ها هم در همین شرایط قرار دارند. مثلاً دربسیاری از این مناطق ارتفاع و عرض پلی که روی رودها بسته‌شده نسبت به ارتفاع رودخانه کم است. به‌بیان‌دیگر سازه‌ای که روی رودخانه قرار دارد با شرایط رودخانه مطابقت ندارد درحالی‌که اگر پیش از سیل سازه‌ها را متناسب با شرایط رود می‌ساختند شاهد این‌همه خسارت نبودیم. بسیاری از این پل‌ها ۳۰، ۴۰ سال پیش‌ساخته شده و اگر بازسازی و مناسب‌سازی شده و لایروبی رودخانه‌ها نیز انجام می‌شود قطعاً خسارات این سیل به ۱۰، ۱۵ درصد هم نمی‌رسید.
نظر شما