قدس آنلاین: یکی از بزرگ‌ترین چالش‌هایی که تا امروز درباره کرونا مطرح شده، بحثِ ابتلا یا عدم ابتلای کودکان به ویروس کروناست. بسیاری از محققان می‌گویند کودکان به دلایل نامعلوم به کرونا مبتلا نمی‌شوند و بخش دیگری از محققان می‌گویند این موضوع فقط ساخته ذهن ماست و کودکان هم به همان اندازه در خطر ابتلا به کرونا هستند که ما قرار داریم. این دسته از محققان می‌گویند کودکان به دلیل شرایط خاصشان در جامعه، کمتر از بزرگسالان در معرض ابتلا هستند و البته سیستم دفاعی بدنشان هم کمی تا قسمتی از ما بزرگسالان سالم‌تر است و به همین دلیل تصور می‌کنیم آن‌ها در مقابل کرونا مصونیت دارند. با تمام این تفاسیر، حالا که مسئولان اعلام کردند مدارس از ۲۷ اردیبهشت بازگشایی می‌شوند، حواشی ابتلای کودکان به کرونا بیشتر از همیشه در فضای مجازی و رسانه‌ها بالا گرفته و آن‌طور که برخی از تحقیقات در سرتاسر جهان ادعا می‌کنند، بازگشایی مدارس می‌تواند سبب گسترش بیشتر ویروس در کشور شود. البته این موضوع فقط در مورد بازگشایی مدارس در کشور خودمان صدق نمی‌کند و از آنجایی که بسیاری از کشورها از مدتی پیش مدارس را بازگشایی کرده‌اند یا در شُرف بازگشایی هستند، نشریه علمی Nature در مقاله‌ای ضمن اشاره به آخرین یافته‌های کارشناسان در این زمینه، به بررسی این موضوع پرداخته است.

فقط ۲ درصد

بر اساس آخرین آمارها، کمتر از ۲ درصد عفونت‌های تأیید شده در چین، ایتالیا و آمریکا مربوط به کودکانِ زیر ۱۸ سال بوده است. بسیاری از دانشمندان هم با تکیه بر همین آمارها، به مسئولان کشورشان مجوز بازگشایی مدارس را داده‌اند.

از طرف دیگر اما دانشمندان دیگری هستند که به صراحت مخالف بازگشت سریع کودکان به کلاس‌های درس هستند. آن‌ها می‌گویند شیوع عفونت در کودکان نسبت به بزرگسالان کمتر است، زیرا به طور طبیعی کمتر در معرض ویروس قرار دارند، به خصوص که بسیاری از مدارس تعطیل شده‌اند. محققان همچنین می‌گویند، کودکان به همان اندازه بزرگسالان مورد آزمایش قرار نمی‌گیرند، چرا که بیشترشان علائم خفیف دارند و حتی گاه بدون علائم هستند.

بر اساس مقاله نشریه Nature که توسط فرارو ترجمه شده، «گری وانگ» محقق طب تنفسی کودکان در دانشگاه هنگ کنگ می‌گوید: «من هیچ دلیل قوی بیولوژیکی یا اپیدمیولوژیکی نمی‌بینم که اعتقاد داشته باشم کودکان آلوده نمی‌شوند. تا زمانی که انتقال ویروس در بزرگسالان وجود داشته باشد، بازگشایی مدارس احتمالاً انتقال را تسهیل می‌کند، زیرا ویروس‌های تنفسی در مدارس و مراکز مراقبت‌های روزانه به گردش در می‌آیند». او می‌گوید پیش از بازگشایی مدارس باید سیستم‌های نظارتی قدرتمندی در نظام آموزشی کشورها راه‌اندازی شود. دانشمندان می‌گویند اگر کودکان حامل ویروس باشند، احتمالاً در چند هفته آینده میزان ابتلا در کشورهایی که مدارس خود را بازگشایی کرده‌اند، به طور چشمگیری افزایش خواهد یافت.

نتیجه‌گیری‌های متناقض

دلیل اینکه چرا گفته‌های دانشمندان تا این اندازه در مورد ابتلای کودکان به کرونا متناقض است را باید در نتایج متناقضی که از آزمایش‌هایشان گرفته‌اند جست‌وجو کنیم.

حدود چند روز پیش مطالعه‌ای در زمینه بررسی خانواده‌هایی که موارد مبتلا به کووید۱۹ در آن‌ها دیده شده بود، در نشریه Lancet Infectious Diseases به چاپ رسید. نتایج این مطالعه که در یکی از شهرهای چین صورت گرفته بود، نشان می‌داد در این خانواده‌ها کودکان کمتر از ۱۰ سال به همان اندازه بزرگسالان احتمال آلوده شدن دارند، اما کمتر از آن‌ها علائم شدید از خود بروز می‌دهند. این، یعنی کودکان بدون داشتن هیچ علامتی، کرونا را به اطرافیانشان منتقل می‌کنند.

همزمان با انجام این تحقیق، تحقیقات دیگری هم در کره جنوبی، ایتالیا و ایسلند صورت گرفت که نتایجی کاملاً برعکس آزمایش صورت گرفته در چین را داشت و میزان ابتلای کمتری در کودکان را نشان می‌داد! حتی خودِ چینی‌ها هم در برخی از گزارش‌هایشان به این نتیجه رسیده‌اند که کودکان کمتر مستعد ابتلا به کرونا هستند!

مثلاً دانشمندان بر اساس تحقیقی که حدود دو هفته پیش در شهر هونان چین صورت گرفته و در نشریه علمی ساینس هم به چاپ رسیده، به این نتیجه رسیده‌اند  در برابر هر کودک مبتلای زیر ۱۵ سال، نزدیک به سه نفر مبتلا در سنین ۲۰ تا ۶۴ سال وجود دارد. البته در انتهای این تحقیق اعلام شده برخلاف سایر پژوهش‌ها، واژه کودک فقط برای افراد زیر ۱۵ سال صدق می‌کند و افراد بالای ۱۵ سال هم به اندازه بزرگسالان در خطر ابتلا به کرونا هستند.

یک فاجعه جهانی دیگر؟!

چیزی که دانشمندان در مورد آن به قطعیت رسیده‌اند این است که سیستم دفاعی بدن کودکان بهتر از بزرگسالان به کووید۱۹ واکنش نشان می‌دهد. اما این نکته هم وجود دارد که اگرچه کودکان معمولاً بدون علائم هستند و خیلی راحت بیماری کرونا را پشت سر می‌گذارند، اما بخشی از آن‌ها هم بدون داشتن هیچ علائمی، مدتی پس از ابتلا به کرونا جانشان را از دست می‌دهند.

چیزی که ماجرا را کمی ترسناک‌تر می‌کند، کشف بیماری نادری با علائم مشابه به سندروم «کاوازاکی» و احتمال ارتباط آن با کرونا در کودکان است.

حدود چند روز پیش بود که محققان اروپایی و آمریکایی اعلام کردند یک سندروم ناشناخته که علائمی شبیه به «کاوازاکی» دارد، در کودکانِ مبتلا به کرونا کشف شده که به مراتب از خود کرونا خطرناک‌تر است.

سندروم کاوازاکی نوعی مشکل عروقی است که معمولاً در کودکان ایجاد می‌شود. حالا سندرمی که به‌تازگی در آمریکا کشف شده هم علائمی شبیه به کاوازاکی دارد و تعدادی از کودکان مبتلا به کرونا را دچار ایست قلبی کرده است!

برخی از محققان اعلام کرده‌اند احتمال دارد کرونا در کودکان زیر ۱۵ سال به شکل همین سندروم ناشناخته بروز کند که در صورت درست از آب در آمدن این فرضیه، احتمالاً با یک فاجعه جهانی دیگر رو به رو خواهیم شد که به مراتب قربانیان بیشتری از کرونا را به دنبال خواهد داشت.

با این همه نظریه دیگری هم وجود دارد که می‌گوید کودکان به دلیل آنکه به طور مکرر در معرض ابتلا به انواع ویروس کرونای عادی مثل سرماخوردگی هستند، بدنشان در مقابل کرونای جدید مقاومت می‌کند. البته این فرضیه هم به علت عدم ابتلای نوزادان به کرونای جدید، کمی تا قسمتی به حاشیه رانده شده است.

خبرهای خوب

برای آنکه خیلی ته دلتان را خالی نکنیم، باید بگوییم دانشمندان خبرهای خوب هم درباره بازگشایی مدارس دارند!

محققان در آخرین تحقیقاتشان به این نتیجه رسیده‌اند که کودکان حتی اگر به کرونا هم مبتلا باشند، نمی‌توانند مثل بزرگسالان ویروس را به اطرافیان منتقل کنند. دانشمندان در یکی از تحقیقاتی که در این زمینه در فرانسه انجام شده بود، یک کودک ۹ ساله مبتلا به کرونا که در سه مدرسه و یک کلاس ورزشی شرکت کرده بود را مورد آزمایش قرار دادند و به این نتیجه رسیدند که این کودک حتی یک نفر از همکلاسی‌هایش را هم آلوده نکرده است. این درحالی است که اگر به جای این کودک ۹ ساله، یک فرد بزرگسال قرار داشت احتمالاً تمام افراد حاضر در مدارس و سالن ورزشی را آلوده می‌کرد.

همچنین آزمایش دیگری هم در سنگاپور در زمانی که هنوز مدارس تعطیل نشده بودند صورت گرفت که نشان می‌داد کودکان به ندرت نخستین کسی هستند که این عفونت را به خانه منتقل می‌کنند. به طور دقیق‌تر اگر بخواهیم بگوییم، این تحقیق نشان می‌داد تنها در ۸ درصد خانوارها، اولین مورد ابتلا کودکان مدرسه‌ای بوده‌اند.

البته بسیاری از محققان نتیجه این تحقیقات را زیرسؤال برده‌اند و اعلام کرده‌اند امکان تشخیص اینکه چه کسی برای نخستین بار ویروس را وارد محیط خانواده کرده وجود ندارد.

بی‌سوادِ زنده یا باسوادِ مرده؟!

درحال حاضر کودکان آلمان و دانمارک به مدرسه بازگشته‌اند و دانش آموزان برخی مناطق استرالیا و فرانسه هم قرار است به‌تدریج در هفته‌های آینده به سر کلاس‌های خود بازگردند. در کشور خودمان هم قرار است مدارس به طور غیراجباری و فقط برای رفع اشکال از ۲۷ اردیبهشت بازگشایی شوند.

آن دسته از محققانی که حامی بازگشایی مدارس هستند، می‌گویند ضرر تعطیلی مدارس برای کودکان بیشتر از منفعت آن است. استدلال آن‌ها هم در اینجاست که کودکان به دلیل فعالیت‌های والدینشان در خارج از منزل و همچنین فعالیت‌های احتمالی خودشان در جامعه، به اندازه کافی در خطر ابتلا به ویروس کرونا هستند و تعطیلی مدارس ریسک ابتلای آن‌ها به ویروس را پایین نمی‌آورد. حامیان بازگشایی مدارس می‌گویند تعطیلی چندماهه مدارس، کودکان را تا حد زیادی از آموزش دور کرده و اگر قرار باشد این تعطیلی ادامه پیدا کند احتمالاً آن‌ها هیچ وقت نمی‌توانند عقب‌ماندگی تحصیلی خودشان را جبران کنند، چون با آغاز سال جدید تحصیلی باید بدون طی کردن مراحل آموزشی در پایه فعلی، به پایه بالاتر منتقل شوند.

از طرف دیگر مخالفان طرح بازگشایی مدارس هم استدلال می‌کنند که یک کودک زنده بی‌سواد بهتر از کودک مرده با سواد است و قطعاً خانواده‌ها گزینه اول را درمورد فرزندشان ترجیح می‌دهند!

با وجود تمام این حواشی اما دولت‌ها انگار تصمیم خودشان را گرفته‌اند و در هفته‌های آینده، مدارس در سرتاسر جهان یکی پس از دیگری بازگشایی می‌شوند و باید منتظر بمانیم تا ببینیم نتیجه قمارِ دولت‌ها روی بازگشایی مدارس چه خواهد شد.