به گزارش قدس آنلاین، صبح روز ۱۴ خرداد ۱۳۶۸ مجری رادیو با صدای بغض آلود این خبر را اعلام کرد: «بسم الله الرحمن الرحیم، انا لله و انا الیه راجعون، روح بلند پیشوای مسلمانان و رهبر آزادگان جهان حضرت امام خمینی به ملکوت اعلاء پیوست.»
امام خمینی رهبر ۸۶ ساله ایران(۱۲۸۱- ۱۳۶۸) منشأ خیر و برکات بسیار برای این مملک بوده است. از سال ۱۳۴۰ ه. ش. به بعد با تصویب لایحه انجمن‌های ایالتی و ولایتی مبارزه امام با رژیم شاه جدی شد و در سال ۱۳۴۲ ه. ش. با دستگیری امام خمینی(ره) به قیام پانزده خرداد ۱۳۴۲ ه. ش. منجر شد.
مواضع سرسختانه امام علیه لایحه کاپیتولاسیون در سال ۱۳۴۳ ه. ش. سبب شد که رژیم شاه ایشان را به ترکیه و پس از آن به نجف تبعید کند. تبعید امام خمینی(ره) نه تنها حرکت انقلاب اسلامی را متوقف نکرد بلکه ایشان در تبعید نیز به روشنگری مردم نسبت به خیانت‌ها و جنایت‌های رژیم پرداخت و با اوج‌گیری اعتراضات در سال‌های۱۳۵۶ الی ۱۳۵۷ ه. ش. سرانجام در ۲۲ بهمن ۱۳۵۷ انقلاب اسلامی ایران به پیروزی رسید.
از ایشان بیش از چهل عنوان کتاب و هزاران سند مکتوب و غیر مکتوب (تالیفات - تقریرات) در زمینه‌های مختلف فقهی، اخلاقی، عرفانی، سیاسی و... مجموعه اشعار و تقریرات درس که توسط شاگردانش گردآوری شده‌اند، به یادگار مانده است.
در این گزارش به معرفی تعدادی از مجموعه گسترده نشریات مرکز مطبوعات آستان قدس رضوی می‌پردازیم که به انعکاس واقعه رحلت امام راحل پرداخته است.
انعکاس بغضی عظیم در رسانه‌ها
«جهان اسلام در سوگ امام خمینی»؛ تیتر اول روزنامه «کیهان» در روز چهاردهم خرداد ماه ۱۳۶۸ بود تا ناقل یکی از مهمترین اخبار برای مردم ایران در ۴ دهه گذشته باشد.
امام خمینی(ره) که در اولین روزهای پس از انقلاب دچار عارضه قلبی شده بود، به ناچار در تهران ساکن شد و تا واپسین روزهای زندگی بارها زیر نظر پزشکان مورد مداوا قرار گرفت. بیماری ایشان از اول خرداد ۱۳۶۸ به طور جدی آغاز شد و سرانجام در ساعت ۲۲:۲۰ دقیقه روز شنبه سیزدهم خرداد به ملکوت اعلا پیوست. با ارتحال امام خمینی، بغض‌ها ترکید و سرتاسر ایران سیاه‌پوش شد.
این روزنامه که در مرکز اسناد و مطبوعات سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد موجود است، از تعطیلی کشور تا پایان هفته و اعلام ۴۰ روز عزای عمومی توسط سران سه قوه خبر داد.
ابراهیم حافظی؛ رئیس اداره مطبوعات آستان قدس رضوی می‌گوید: «در زمانه‌ای که تلویزیون، رادیو و روزنامه‌ها تنها رسانه‌های موجود برای اطلاع‌رسانی رسمی بودند، حضورشان در این شرایط شاید بیش از پیش احساس می‌شد. در آن روز با وجود اینکه در کشور تعطیلی رسمی اعلام شده بود، اما روزنامه‌ها منتشر شدند تا بیانگر اخبار و حواشی مراسم تشییع پیکر رهبر انقلابی باشند که ۱۰ سال از عمر آن می‌گذشت.»
در نخستین ساعت بامدادِ شانزده خرداد، میلیون‌ها تن به امامت آیت‌الله العظمی گلپایگانی(ره) با چشمانی اشکبار بر پیکر امام نماز گزاردند. مراسم تشییع امام از مصلی تا محل فعلی مرقد امام خمینی(ره) در جنب بهشت زهرا ادامه داشت و پیکر مطهر ایشان به خاک سپرده شد.
روزنامه «اطلاعات» نیز در روز ۱۴ خرداد ماه، عکسی از امام خمینی را به همراه تیتر یک «امام خمینی به ملکوت اعلی پیوست» منتشر کرد.
«روح بلند امام به ملکوت اعلا پیوست»؛ این تیتری بود که ۱۴ خرداد ماه بر صفحه نخست روزنامه «جمهوری اسلامی» نقش بسته بود. این روزنامه با تیتر اول «امت با راه امام تجدید ییعت و با پیکر پاکش وداع کرد.» از مراسم تشیع گزارش مفصل تهیه کرده است که علاقه‌مندان می‌توانند نسخه این روزنامه را در مرکز مطبوعات آستان قدس رضوی مطالعه کنند.
انتشار وصیت‌نامه امام در روزنامه‌ها
تمام روزنامه‌های ایران در روز ۱۶ خرداد متن وصیت‌نامه سیاسی الهی حضرت امام(ره) را به طور کامل چاپ کردند.
در روز ۱۴ خرداد ۱۳۶۸ وصیت‌نامه ایشان توسط رهبر معظم انقلاب، رئیس جمهور وقت در مجلس خبرگان رهبری خوانده شد و بعد از چندین ساعت بحث، مجلس خبرگان آیت‌الله خامنه‌ای را به عنوان دومین رهبر جمهوری اسلامی ایران برگزید.
چاپ تصاویر لحظه فوت امام و حضور سید احمد خمینی بر بالین پدر، در روزنامه‌ها از لحظه‌های ماندگاری است که در قاب دوربین‌ها ثبت و ضبط شده است.
چاپ تصاویر سیل خروشان جمعیت حاضر در مراسم تشیع حضرت امام(ره) در بسیاری از روزنامه‌های چاپ نیمه خرداد ۱۳۶۸ قابل مشاهده است.
تصاویر بیشتر از انتخاب عکاسان آن روز برای چاپ در نشریات و روزنامه‌ها را در کنار آنچه در این گزارش معرفی شد را می‌توان به طور کامل در مرکز مطبوعات آستان قدس رضوی مورد مطالعه قرار داد.
پوشش خبر رحلت امام در رسانه‌های خارجی
روزنامه‌ها تا ۱۹ خرداد ماه سال ۶۸ همچنان تب و تاب داغ‌شان را داشتند و اغلب به صورت فوق‌العاده و رایگان عرضه می‌شدند.
اما رحلت امام و مراسم تشیع ایشان در روزنامه‌های مهم دنیا انعکاس ویژه‌ای داشت. در این مراسم که بیش از ۲۹۰ روزنامه‌نگار و عکاس خارجی حضور داشتند با ثبت لحظه به لحظه رویدادها و انعکاس آن‌ها در رسانه‌هایشان، جهانیان را در جریان این رخداد بزرگ قرار دادند.
در آرشیو مطبوعات خارجی که در مرکز مطبوعات آستان قدس رضوی نگهداری می‌شود، نسخه‌هایی از مطبوعات خارجی وجود دارد که به انعکاس این رویداد پرداخته است. از آن جمله می‌توان به روزنامه «آسوشیتدپرس» اشاره داشت که در مطلبی با اشاره به سابقه مبارزاتی و نقش برجسته امام خمینی(ره) در پیروزی انقلاب اسلامی در سال ۱۳۵۷ نوشت: «آیت‌الله خمینی امام ایرانیان و دشمن آمریکا درگذشت.»
در نسخه‌ای از نشریه «ژاپن تایمز» نیز که در این مرکز موجود است در مقاله‌ای با عنوان «رحلت یک ابر مرد»، امام خمینی(ره) شخصی خوانده شد که دنیای اسلام را به لرزه درآورد و هر دو ابرقدرت را به مبارزه طلبید.
مجله آلمانی «اشپیگل» نیز نوشت: «فقط امام خمینی بود که به اعتراف حتی دشمنانش در تمام عمر یک زندگی همراه با تواضع و دور از هرگونه تمایلات و تجملات دنیوی داشت و کوچکترین لکه سیاهی در زندگانی‌اش دیده نمی‌شود.»
روزنامه «اکونومیست» عظمت مراسم سوگواری توده‌های ایرانی در غم فقدان رهبرشان نشان داد که جمهوری اسلامی رژیمی پایدار است.
روزنامه «ایندیپندنت» چاپ لندن می‌نویسد: «به ندرت اتفاق می‌افتد که یک مرد به تنهایی بتواند سیر تاریخ را عوض کند، اما این درست همان کاری بود که آیت‌الله خمینی از عهده آن بر آمد.»
«گاردین» نوشت: «رهبری که رحلتش به اندازه زندگی‌اش باشکوه بود.»
«واشنگتن پست» نیز در ۴ ژوئن ۱۹۸۹، مراسم تشییع امام راحل را اینگونه پوشش داد: «پیکر آیت‌الله روح‌الله خمینی امروز در پوششی سفید با حضور صدها هزار ایرانی که برای ادای احترام به رهبر معنوی خود[به بهشت زهرا] آمده بودند، به خاک سپرده شد.»
گفتنی است علاقه‌مندان با مراجعه به مرکز اسناد و مطبوعات آستان قدس رضوی واقع در ساختمان بنیاد پژوهش‌ها، می‌توانند در کنار نشریات معرفی شده در این مقال پیرامون رحلت رهبر کبیر انقلاب، سایر نشریات و مطبوعات منعکس کننده این واقعه را مورد مطالعه قرار دهند.
منبع: آستان نیوز
انتهای خبر/
نظر شما