قدس آنلاین: شرکت آرایه‌های معماری رضوی از ادغام دو شرکت کاشی سنتی قدس رضوی و صنایع چوب آستان قدس رضوی در سال گذشته تشکیل شد. این شرکت مجری، مشاور، طراح و تولیدکننده انواع مصنوعات در زمینه هنرهای چوبی با معیارهای اصیل ایرانی و اسلامی شامل طرح‌های هنری سنتی گره چینی و معرق مخصوص اماکن مذهبی، انواع پنجره و درهای چوبی، تجهیزات و مصنوعات چوبی استاندارد کتابخانه‌ای و مراکز آموزشی و... است. از طرف دیگر انجام کاشیکاری‌های سنتی، ارائه و اجرای نماهای سنتی مرمت و بازسازی ابنیه و نماهای تاریخی، رفع نیازهای کاشیکاری اماکن متبرکه حرم مطهر رضوی و... از جمله اقدام‌های دیگر این شرکت به شمار می‌آید. مدیرعامل شرکت آرایه‌های معماری رضوی معتقد است انجام فعالیت‌های مرتبط با صنایع چوب و کاشیکاری‌های سنتی با رعایت نکات فنی و معماری و توجه به اصالت هنرهای اسلامی و ایرانی از جمله اهداف مورد توجه در این شرکت است.

گفت‌وگوی خبرنگار قدس با مهندس محمدجواد طبسی را در ادامه دنبال کنید.

شرکت آرایه‌های رضوی با چه هدفی شکل گرفته است؟

حدود ۳۰ سال پیش سازمان عمران و توسعه حریم حرم حضرت رضا(ع) در مجموعه حرم مطهر رضوی تشکیل شد که برای توسعه این بارگاه منور فعالیت خود را آغاز کرد. در این راستا برآوردهای اولیه برای انجام و اجرای این طرح، حدود ۱۰۰ هزار مترمربع عملیات کاشیکاری و افزون بر ۱۰ هزار مترمربع ساخت و نصب درهای چوبی سنتی منقوش به گره چینی، آلات چینی، معرق و... بوده است.

به همین دلیل مدیریت کلان و ارشد آستان قدس رضوی در آن زمان تصمیم به تشکیل شرکت کاشی سنتی قدس رضوی و کارخانجات صنایع چوب آستان قدس رضوی می‌گیرد تا به این صورت نیازهای اشاره شده در زمینه تأمین کاشی و صنایع چوبی طرح توسعه حریم حرم حضرت رضا(ع) تأمین شود.

از طرف دیگر یکی دیگر از دلایل تشکیل دو شرکت کاشی سنتی قدس رضوی و صنایع چوب آستان قدس رضوی این بود که با توجه به امکانات و تجهیزات روز کارگاهی مستقر در کارگاه‌های اقماری واقع در محدوده حرم مطهر امام رضا(ع)؛ برای انجام طرح‌های مربوط به کاشیکاری و تهیه نصب درهای چوبی مربوط، حدود ۱۰۰ سال زمان لازم بود تا این عملیات با موفقیت به اتمام رسد و این مهم، ضرورت تشکیل شرکت‌های مزبور (کاشی سنتی و صنایع چوب) را بیش از پیش جلوه‌گر می‌کرد.

به هر حال با توجه به اینکه رسالت این دو شرکت در سالیان اخیر انجام پذیرفته است و مأموریت اصلی و جدید تعریف شده برای این دو شرکت، تعمیر و نگهداری کاشیکاری‌های نماها و درهای چوبی نصب شده در اماکن متبرکه رضوی است، برای مدیریت هزینه‌های سربار، سازمان اقتصادی رضوی تصمیم گرفت در سال گذشته نسبت به ادغام این دو شرکت اقدام کند به گونه‌ای که با انحلال شرکت کاشی سنتی قدس رضوی، شرکت کارخانجات صنایع چوب آستان قدس رضوی هم تغییر نام دهد و با نام جدید شرکت آرایه‌های معماری رضوی که شرکت کاشی سنتی قدس رضوی هم در آن ادغام شده است به فعالیت خود ادامه دهد.

به عنوان نمونه ما در دوران بسته بودن رواق‌های مبارکه حرم مطهر رضوی اقدام‌های فراوانی را برای مرمت آثار نفیس چوبی موجود در رواق‌های متبرکه حرم مطهر انجام دادیم.

مشخصاً چه آثاری؟

با توجه به اینکه به لحاظ رعایت مسائل و دستورالعمل‌های بهداشتی برای مقابله با شیوع و گسترش ویروس کرونا از سوی مسئولان آستان قدس رضوی و با هماهنگی ستاد ملی مدیریت و مقابله با بیماری کرونا، درهای رواق‌های مبارکه حرم مطهر رضوی و روضه منوره حضرت رضا(ع) روی زائران و مجاوران بسته است، این عامل فرصت مغتنمی بود تا با هماهنگی مسئولان مربوط و با همکاری معاونت اماکن متبرکه و امور زائران آستان قدس رضوی و سازمان فنی و نگهداری حرم مطهر رضوی نسبت به مرمت و تعمیر و رنگ‌آمیزی درهای چوبی به کار رفته در رواق‌های اطراف روضه منوره رضوی اقدام شود و پرداختن به این مهم از فروردین سال ۱۳۹۹ در دستور کار این شرکت قرار گرفت.

در همین راستا نسبت به مرمت، تعمیر و رنگ‌آمیزی درهای به کار رفته در رواق‌های اطراف روضه منوره حضرت رضا(ع) به اختصار و به شرح ذیل در این مدت اقدام شد: در ریلی بالای سر مبارک حضرت، در طلای پیش روی مبارک، در طلای پایین پای مبارک، در طلای توحیدخانه، در قاب‌دار کفشداری شماره۴ رواق الله‌وردی خان، در گره‌دار کفشداری شماره۵ رواق الله‌وردی خان، در منبت‌کاری رواق الله‌وردی خان به رواق دارالفیض، درهای معرق شیشه‌دار رواق دارالذکر، درهای معرق شیشه‌دار رواق دارالسرور، در طلای رواق دارالحفاظ، در گره‌دار اتاق قرآن‌های نفیس رواق دارالسیاده، در لولا پاشنه باب‌السلام صحن آزادی، در طلای رواق دارالسلام، در قاب‌دار ورودی رمپ کفشداری شماره۱۲، در قاب‌دار ورودی رواق الله‌وردی خان به دارالسعاده و ... گفتنی است، حدود ۲۶ مورد تعمیر، مرمت و رنگ‌آمیزی درهای رواق‌های اطراف روضه منوره در این مورد انجام شده است که به اختصار به بخشی از آن‌ها اشاره شد.

همه مأموریت این شرکت صرفاً در جغرافیای حرم مطهر تعریف شده است؟

خیر؛ شرکت آرایه‌های معماری رضوی در سال جاری در دو زمینه صنایع چوبی و کاشیکاری سنتی پروژه‌های متعددی را در دست انجام دارد.

اگر بخواهم برخی از این پروژه‌ها را نام ببرم، به اختصار به موارد ذیل می‌توانم اشاره کنم:

برخی از پروژه‌های مربوط به صنایع چوب شامل  تهیه و اجرای درها و مبلمان هتل امام رضا(ع) وابسته به بنیاد کوثر در شهر مشهد در زمینه تهیه و نصب حدود ۶۶۰ عدد در و افزون بر ۶۰۰ واحد مبل و صندلی، پروژه تهیه و نصب کابینت‌ها و کمدهای برج مسکونی مثلث در شهر شیراز و برج مسکونی بوتیا در شهر کرمان؛ تهیه و اجرای کمدها و کابینت‌های برج مسکونی رویال کوثر مشهد؛ تجهیز دکوراتیو سالن اجتماعات پردیس دانشگاه بین‌المللی امام رضا(ع) مشهد؛ تأمین باقیمانده درهای چوبی صحن مبارک حضرت فاطمه زهرا(س) در حرم مطهر حضرت امیرالمؤمنین علی بن ابیطالب(ع) در شهر نجف اشرف؛ تجهیز اتاق کنفرانس شرکت داروسازی ثامن و سالن کنفرانس قوه قضائیه در تهران؛ اجرای دکوراتیو پروژه هتل قدس مشهد در نزدیکی حرم مطهر رضوی؛ بازسازی اقلام چوبی هتل قصر الضیافه در نزدیکی حرم مطهر و تجهیز اقلام چوبی مورد نیاز هتل گلشن شهر طبس و ...

و برخی از پروژه‌های مربوط به کاشیکاری سنتی شامل: کاشیکاری نمای بیرونی بست‌های غربی و شرقی صحن جامع رضوی حرم مطهر در محل‌های باب‌الکاظم(ع) و باب‌الهادی(ع) در مجموع حدود یک هزار مترمربع و کاشیکاری کتیبه‌های نمای داخلی باب‌الکاظم(ع) و باب‌الهادی(ع) در صحن جامع رضوی به متراژ حدود ۲۵۰ مترمربع؛ ادامه کاشیکاری نمای روبه‌روی موزه مردم‌شناسی در حرم مطهر رضوی به میزان حدود ۲۰۰ مترمربع؛ کاشیکاری نمای توسعه کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی در محل ورودی بست طبرسی حرم امام رضا(ع) به میزان حدود ۲۰۰ مترمربع؛ رفع نواقص و تعمیرات کاشیکاری‌های صحن جامع رضوی به میزان حدود ۵ هزار مترمربع؛ تحقیق و توسعه نحوه اجرای کاشیکاری گنبد مصلای جزیره کیش؛ کاشیکاری پروژه‌های مجتمع رفاهی میان‌راهی امام رضا(ع) واقع در مسیر میرجاوه در استان سیستان و بلوچستان و مجتمع میان‌راهی در استان گلستان و پروژه گنبد ورودی ساختمان افلاک‌نما در شهر نیشابور در مجموع هر سه پروژه به میزان حدود هزار و ۲۰۰ مترمربع.

این را هم اضافه کنم که تمامی این پروژه‌های صنایع چوب و کاشیکاری سنتی در سال ۱۳۹۹ در راستای تحقق شعار سال یعنی جهش تولید انجام می‌شود که اشتغال‌زایی و حمایت از صنعت داخلی و کالای ایرانی و توجه به هنرهای اصیل اسلامی- ایرانی و... در اجرای این پروژه‌ها مورد توجه قرار دارد. البته سایر پروژه‌های چوبی و کاشیکاری دیگری هم در دستور کار این شرکت قرار دارد که به اختصار به موارد فوق در سال جاری اشاره شد که در مجموع حدود ۳۰۰ میلیارد ریال ارزش ریالی پروژه‌های صنایع چوبی و کاشیکاری این شرکت در سال جاری برآورد می‌شود.