قدس آنلاین:  شورای عالی سیاست‌گذاری اصلاح‌طلبان متشکل از افراد حقیقی و حقوقی است که در سال ۹۲ به منظور انتخابات ریاست جمهوری تشکیل شد و محمدرضا عارف از آن زمان تاکنون ریاست این شورا را بر عهده دارد.

این تشکل از مدتها پیش و زیر سایه اختلاف جریان‌های این جناح در انتخابات ۹۶ نشانه‌های بحران و چالش درونی جدی را نمایان کرد و از زمانی که شورای سیاستگ‌ذای اصلاح‌طلبان تلاش کرد اتوریته خود را بر آن مسلط کند با چالش روبرو بود اما درگیری احزاب و گروه‌های مختلف اصلاح‌طلب در جریان انتخابات مجلس یازدهم و شکست سنگین آنها ضربه سختی را بر پیکره این شورا وارد کرد که حالا به نظر می‌رسد عوارض آن در حال پایان دادن به عمر این تشکل اصلاح‌طلبان است.

جنگ قدرت و ریزش چهره‌ها

جنگ قدرت در این شورا از حدود یک سال پیش به این سو آغاز شد و در نتیجه ان برخی از چهره‌های شناخته شده و مهره‌های سنگین وزن و البته طیف سنتی اصلاح‌طلبان در نتیجه این جنگ قدرت داخلی از این شورا کناره‌گیری کرده و عملا باید گفت کنار گذاشته شدند.

اولین تغییرات در این شورا که در اواسط  سال گذشته به تعطیلی کشیده شده بود در مهر ماه پیش خود را نمایان کرد که افرادی همچون سید هادی خامنه‌ای دبیرکل مجمع نیروهای خط امام، رسول منتجب نیا قائم‌مقام وقت حزب اعتماد ملی، مرحوم محمدرضا راه چمنی دبیرکل حزب وحدت و همکاری ملی، مصطفی کواکبیان دبیرکل حزب مردم سالاری عضویت خود را در شورای عالی اصلاح طلبان لغو و یا تعلیق کردند.

هادی خامنه‌ای حتی فراتر از این اقدام از پذیرش ریاست شورای هماهنگی جبهه اصلاحات هم خودداری کرده و انصراف داد.

برخی رسانه‌ها زد و بند برخی احزاب و چهره‌های حقیقی برای تسلط بر این شورا را دلیل واکنش این چهره‌های سنتی و قدیمی عنوان کردند و نوشتند چون احزابی همچون حزب اتحاد ملت ایران به همراه افراد حقیقی در شورای عالی اصلاح‌طلبان یکه تاز میدان شدند، برخی چهره‌های قدیمی از شورای عالی اصلاح‌طلبان کناره‌گیری کردند.

ترکش‌های این اختلاف حتی به درون برخی از احزاب مهم اصلاح‌طلب هم کشیده شد تا آنجا که رسول منتجب نیا در یک حرکت کودتا گونه از قائم مقامی حزب اعتماد ملی کنارگذاشته شد تا الیاس حضرتی نایب رئیس وقت شورای عالی و رئیس کمیته اصلاح آیین‌نامه این شورا جایگزین وی شود.

در مهر ماه بود که عبدالواحد موسوی لاری نایب رئیس جدید شورایعالی از بازنگری در ترکیب اعضا و برنامه‌های این شورا و از سرگیری جلسات ان در آبان‌ماه خبر داد.  اما از آن زمان تا به امروز جلسات این شورا هیچ گاه با حضور همه اعضا و بدون اختلاف برگزار نشد.

حزب اتحاد ملت به همراه برخی از هره های رادیکال اصلاح‌طلب در انتخابات اخیر مجلس مانع از آن شدند که شورایعالی سیاستگذاری یک لیست انتخاباتی واحد  ارائه دهد و اصلاح طلبان را به تحریم خاموش انتخابات تشویق کردند. این امر از یک سو سبب عصبانیت عارف و انتقاد وی که به سکوت و کم حرفی شهره است و همواره نیز از این بابت مورد نقد هم حزبی‌هایش بوده، از رفتار این حزب و چهره‌های همسو با او شد، تا آنجا که او لب گلایه گشود و گفت ماموریت برخی احزاب و افراد اینست که در درون اصلاح طلبان و شورای هماهنگی اختلاف بیندازند.

عارف با آنکه در یک رویداد سیاسی دیگر ناراحتی خود را از اینکه وقتی او مشغول رایزنی در مورد لیست اصلاح طلبان در انتخابات بوده، احزاب و چهره ای دیگری درم رود انتخابات برای اصلاح طلبان و لیست آنها تصمیمی گرفتند بیان کرد در نهایت تن به خواسته جریان رادیکال داد و در راس شورای مذکور از ارائه لیست انتخاباتی خودداری کرد.

در همان زمان محمد قوچانی سردبی روزنامه سازندگی و یکی از تئوریسین‌های اصلاح‌طلبان در مقاله‌ای تند به عارف حمله کرد و با انتقاد از سیاست‌های انتخاباتی شورای سیاستگذاری اصلاح‌طلبان، انتخابات مجلس یازدهم را «آغازِ پایانِ اصلاح‌طلبان خسته» دانست.

وی با بیان اینکه چون خودشان نامزد نمی‌شوند نیاز نیست در مقام رییس شورای عالی اصلاح طلبان از دیگران دعوت کنند و دیگر بزرگان...، نوشت: این روزها آن قدر علیه نهاد انتخابات و اصلاحات حرف زدند که خودشان هم ظاهرا از اصلاحات و انتخابات پشیمان شدند و توبه کردند و از سر بی‌خیالی و بی برنامه‌گی و به نظرم بریدگی ما را مقابل اصولگرایان جوان رها کردند. حتی اگر فکر کنیم مردم رای نمی‌دهند حق نداشتیم در برابر آرمان‌های اصلاح طلبی این قدر بی‌مسئولیت و باری به هر جهت باشیم.

در نهایت اصلاح‌طلبان با وجود اختلاف درونی و ارائه لیست‌های متعدد در انتخابات مجلس یازدهم شکست سنگینی را متحمل شدند تا لاجرم در مسیر بازبینی ساختار درونی تشکیلات هماهنگی خود برآیند.

بروز علایم سقوط با استعفای موسوی لاری

علائم جدی این تغییر و تحولات در اردوگاه اصلاح‌طلبان اما یک ماه پیش با اعلام استعفای موسوی لاری از سمت خود و معاونت عارف خود را نمایان کرد. اتفاقی که نشان داد این شورا در حال احتضار است. به ویژه آنکه کمیسیون ماده ده احزاب هم در نشست اخیر خود اعلام کرد این تشکل دیگر نمی‌تواند در قالب شورا فعالیت کند و باید ساختار خود را به جبهه تغییر دهد.

موسوی لاری در نامه استعفای خود اگر چه دلیل کارش را شرایط جسمانی عنوان کرد اما اظهار امیدواری کرد که با رفتن وی شورای سیاست‌گذاری اصلاح‌طلبان دست به اصلاح ساختاری خود بزند و نقش احزاب پررنگ‌تر شود.

یک ماه پس از این شوک اما محمدرضا عارف هم درحالی از راس این شورای پر حاشه کنار رفت که به نظر می‌رسد پیش از این حتی از تصمیم خود با اعضای شورای مرکزی آن نیز سخن نگفته بود تا آنجا که برخی از آنها در تماس تلفنی خبرنگار ما حتی از این اتفاق اعلام بی اطلاعی کرده و جا خوردند.

سکوت و بی‌خبری اعضا

در همین رابطه حمیده زرآبادی نماینده فراکسیون امید در این شورا به خبرنگار با بلیان اینکه به نظر نمی‌رسید اختلافی در جلسات اخیر بوجود آمده باشد به خبرنگار ما گفت: این تصمیم آقای عارف جای سوال و ابهام دارد و باید علت آنرا جویا شویم.

هادی خامنه‌ای هم که از اولین کنارکشیده‌ها و معترضان ساختار این شورا است به خبرنگار ما گفت که در شرایط موجود مصلحت نمی‌داند و نتمی خواهد درباره کناره‌گیری عارف اظهار نظر کند.

احمد حکیمی پور دبیرکل حزب اراده ملت و رئیس شورای هماهنگی جبهه اصلاحات هم در واکنش به این خبر با بیان اینکه مدت زیادی است که دیگر به جلسات این شورا نمی‌رود از وجود اختلاف در درون این تشکل و نیم بند بودن جلساتش پرده برداشت و اظهار داشت: : من هم امروز از استعفای عارف مطلع شدم.

وی به مهر گفت: محمدی نماینده انجمن اسلامی معلمان در جلسه پیشین شورای هماهنگی اصلاحات حضور داشت اما مطلبی درباره استعفای محمد رضا عارف مطرح نکرد و ما تا امروز اطلاع نداشتیم.

وی درباره ادامه فعالیت شورای عالی سیاست گذاری به چه شکل خواهد بود، گفت: شورای هماهنگی جبهه اصلاحات نهاد بالادستی شورای عالی سیاست گذاری اصلاح طلبان است و تصمیم‌گیری درباره استمرار فعالیت این مجموعه با شورای هماهنگی است.

شهاب الدین طباطبایی سخنگوی حزب ندای ایرانیان اما با بیان اینکه اعلام پایان ماموریت یک تشکیلات مدل های متفاوتی دارد تلویحا خبر از اتمام کار شورایعالی هماهنگی اصلاح‌طلبان داده و گفته است: عارف از مدتها پیش و در اسفند ماه ۹۸ از ریاست این مجموعه استعفا داده اما این موضوع تا امروز رسانه‌ای نشد.

علیرضا خامسیان، فعال اصلاح طلب و مشاور محمدرضا عارف نیز ضمن تأیید خبر استعفای او از ریاست شورای عالی سیاست گذاری اصلاح‌طلبان گفت: در اسفند ماه سال گذشته، عارف نامه‌ای را خطاب به داود محمدی، دبیرکل انجمن اسلامی معلمان، نوشت و از سمت خود در شورای‌عالی سیاستگذاری کناره‌گیری کرد.

فعلا تمامی اعضای شورای عالی سیاستگذاری اصلاح‌طلبان در برابر این اتفاق سکوت کرده‌اند و حاضر نیستند سخنی بگویند. تماسهای خبرنگار قدس آنلاین با بیشتر آنها بدون پاسخ ماند و یا آنکه از اظهار نظر خودداری کردند. به نظر می‌رسد اصلاح‌طلبان انتظار فروپاشی این تشکیلات خود را داشتند اما به هر حال از این اتفاق شوکه هم هستند. واکنش ها علی القاعده پس از برگزاری نشست ها و رایزنی‌ها میان چهره‌های این جریان در روزهای آینده بروز و ظهور خواهند کرد. اما آنچه حتمی به نظر می‌رسد اینکه دیگر شورای عالی به این شکل ادامه حیات نخواهد داشت. حال چه اصلاح‌طلبان بتوانند به سمت رویایشان برای ایجاد پارلمان اصلاحات به گفته شهاب الدین طباطبایی بروند یا آنگونه که محمدرضا تاجیک مشاور رئیس دولت اصلاحات چند ماه قبل گفته و پیش‌بینی کرده بود هیچ اتفاقی بجز تعطیلی این شو را رخ نخواهد داد.

رئیس مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست جمهوری در زمان اصلاحات پس از کناره‌گیری موسوی لاری در پاسخ به این سوال که رفتن وی تغییری در ساختار این شورا ایجاد خواهد کرد، گفته بود: بعید است تغییری که با حضور این چهره‌ها محقق نشد در غیابشان تحقق یابد. نفسِ کناره‌گیری چنین چهره‌هایی (قائم‌مقام شورای سیاست‌گذاری) نشان از پیچیدگی بازی قدرت در این شورا دارد. صریح بگویم، امروز «تغییر» این شورا در «تعطیلی» آن است.