قدس آنلاین: سیدحسن موسوی ۳۷ ساله و اهل قم، یک تصویرگر صاحبنام ایرانی در عرصه کتاب کودک و نوجوان است که سال گذشته با بردن معتبرترین جایزه جهانی تصویرگری کتاب یعنی براتیسلاوا برای کتاب «مشت‌زن»، مجدداً بر سر زبان‌ها افتاد و به تازگی نیز کتاب «موزی که می‌خندید» او در فهرست نامزدهای آثار ممتاز جهانی برای کودکان معلول جا خوش کرده است.
وی چند جایزه برای آثارش برده و برگزیده فستیوال‌های داخلی بوده است.
همچنین آثار او تاکنون برای شرکت در ورکشاپ براتیسلاوا (اسلواکی ۲۰۱۱ و ۲۰۱۳)، فستیوال بلونیا (ایتالیا ۲۰۱۳)، موزه ایتاباشی (ژاپن ۲۰۱۳)، فستیوال شارجه (امارات ۲۰۱۳)، نمایشگاه تصویرسازی مونیخ (آلمان ۲۰۱۴)، نمایشگاه تصویرسازی بلژیک(۲۰۱۴)، نمایشگاه تصویرسازی دانمارک(۲۰۱۴)، نمایشگاه تصویرسازی بیروت(لبنان ۲۰۱۴)، نمایشگاه تصویرسازی (آلمان۲۰۱۵) و نمایشگاه تصویرسازی بیروت (لبنان ۲۰۱۵) انتخاب شده است. برخی از کتاب‌های او «مسافران و هواپیمای سفید»، «گوریل و موز خندان»، «می‌روم برای کرم‌ها لانه بسازم» و «مشت زن» هستند.
ناشناخته‌ای در ایران!
حسن موسوی معتقد است: تصویر در کتاب کودک و نوجوان آن‌قدر مهم است که می‌توان به تنهایی بار متن را بکشد، اما در ایران این نوع کتاب خیلی شناخته‌شده نیست و هنوز برای جذب مخاطب به متن نیاز دارد.
این هنرمند با بیان این مطلب در خصوص کتاب «موزی که می‌خندد» توضیح داد: این کتاب درباره گوریلی است که بسیار خشن و عصبانی است و تمام موجودات جنگل از او می‌ترسند. او به موزی می‌رسد که غذای مورد علاقه‌اش است، اما از خوردن آن صرف‌نظر می‌کند و تصمیمی غیرمتعارف می‌گیرد. در نهایت این تصمیم در او تحولی ایجاد کرده و شخصیتی جدید در او شکل می‌گیرد.
وی با اشاره به اینکه در این اثر از تکنیک اکریلیک روی چوب بهره جسته است، افزود: من در کارهای مختلف سعی می‌کنم از الگوهای متفاوتی استفاده کنم.
بدون حاشیه کار می‌کنم
این تصویرگر جوان دلیل موفقیت کارهایش را در جشنواره‌های بین‌المللی و داخلی، بدون حاشیه کار کردن عنوان کرد و گفت: سعی می‌کنم فقط به دنبال علاقه‌ام باشم و سعی کنم دیدگاه جدیدی را در این فضا پیدا کرده و به کارهایم اضافه کنم. این علاقه‌ای بود که از کودکی با من بود و کار را با مداد طراحی و نقاشی شروع کردم و در دوران هنرستان و دانشگاه کم‌کم کارم تخصصی‌تر شد و وارد شاخه تصویرگری کتاب کودک شدم.
موسوی در پاسخ به این پرسش که آیا وسوسه نوشتن هم داشته است، گفت: من از کودکی در کنار طراحی به نوشتن داستان‌های کوتاه هم علاقه داشتم. وقتی تصویرسازی را به طور جدی شروع کردم دیدم برای ایده‌هایی که در ذهنم هست سفارشی به من نمی‌شود. داستان معمولاً ایده ذهن نویسنده است و من تصویرسازی ذهن نویسنده را انجام می‌دهم، اما از آنجا که در ذهنم ایده‌آل‌هایی داشتم ترجیح دادم تصاویری که به فضاهای ذهنی من نزدیک‌تر است را کار کنم. در نهایت تصمیم گرفتم روی بخش داستان‌نویسی بیشتر کار کرده و چکش‌کاری‌اش کنم و از داستان‌نویسی برای کار تصویرگری وام بگیرم. شاید همین امر موجب شد کتاب‌های من با اقبال بیشتری روبه‌رو شوند. در یک کتاب تصویری، تصویرگری اتفاق افتاده، ایده داستان شکل گرفته، ساخته و پرداخته شده؛ حتی نمونه خارجی وجود دارد که اصلاً متن ندارد، اما با توجه به اینکه قرار شد نمونه ایرانی‌اش را درست کنم با توجه به شرایط فرهنگی ایران ترجیح دادم متن هم داشته باشد که با کمک آقای شاه‌آبادی این اتفاق افتاد.
موسوی در خصوص ویژگی‌های اثر مناسب کودک، توضیح داد: برای خلق یک اثر مناسب دنیای کودک به چند عامل نیاز داریم. ابتدا شناخت کودک و دنیای کودک است و با تجربه این شناخت برای تصویرگر به‌وجود می‌آید که چه پالت رنگی، فضاسازی و چه طراحی‌هایی برای مخاطب مناسب است. مهم‌ترین ویژگی یک اثر موفق ایده است که این مسئله به عهده نویسنده است. تصویرگر هم دنباله‌روی نویسنده است، ولی به طور کلی کتاب باید بتواند یک تأثیر جهان‌شمول بر زندگی کودک بگذارد.
تصویرگری و ادبیات بزرگسال
این تصویرگر ایرانی در خصوص جایگاه تصویرگری در آثار بزرگسال هم گفت: تا به حال اتکای کتاب به تصویر فقط در ادبیات کودک و نوجوان رخ داده و من به این فکر کردم شاید بتوان تنها از تصویر برای این رده سنی استفاده کرد، اما برای بزرگسالان هم می‌تواند اتفاق بیفتد.
موسوی درباره جایگاه تصویرگری ایران در جهان اظهار کرد: در تمام این سال‌ها کارهای بسیار خوبی از تصویرسازان ایرانی دیده‌ایم که به طور جدی در فستیوال‌های جهانی فعالیت کرده و کاملاً شناخته‌شده بودند و البته در سال‌هایی نیز کم‌رنگ‌تر دیده شدند. امیدوارم با اتفاق‌هایی نظیر برنده شدن کتاب ایرانی در فستیوال براتیسلاوا به شناخت جهانی از تصویرگری کتاب در ایران کمک کرده باشیم و کار در داخل را برای تصویرگران کتاب تسهیل کند.
هنری که به لحاظ مالی قابل اتکا نیست
وی در مورد حمایت از کار تصویرسازی در ایران گفت: متأسفانه حمایت چشمگیری از کار ما در ایران نمی‌شود. از ابتدای کارم با چالش‌های مختلفی روبه‌رو بوده‌ام و جدا از چند نمایشگاه و مسابقه در مقیاس‌های کوچک و آن هم نه مداوم، حمایت جدی از سوی هیچ مسئولی اتفاق نیفتاده است. با توجه به این حمایت نشدن‌ها، موفقیت تصویرگران ایرانی کار سخت‌تری به نسبت رقبایشان در جهان است. تصویرسازانی که در مارکت جهانی فعال باشند خیلی کم هستند و از طرفی این شغل از لحاظ مالی خیلی قابل اتکا نیست. تصویرسازان ایران البته این شرایط را دارند و سعی می‌کنند بیشتر از طریق کلاس‌های گرافیک و نقاشی اموراتشان را بگذرانند و متأسفانه تصویرسازی نقش کمتری از لحاظ مالی در زندگی هنرمندان این حوزه دارد.
نظر شما