تحولات منطقه

مریم مقداد از کشور تونس آمده بود. فوق لیسانس پژوهش‌های اسلامی و مسلط به زبان‌های عربی و فرانسه بوده و به خاطر نگارش مقاله ای درباره امام رضا(ع) که در آن به بررسی شباهت‌های دوران امام حسین(ع) و امام رضا(ع) پرداخته، به همایشی در ایران دعوت شده بود.

امام رضا(ع) را خیلی شبیه امام حسین(ع) می‌بینم
زمان مطالعه: ۵ دقیقه

به گزارش قدس آنلاین، او پژوهشگری ۴۷ ساله بود. روسری اش را به سبک زن‌های لبنانی سنجاق کرده و مانتوی بلند عربی پوشیده بود. مثل همه زن‌ها روحیه ای لطیف و نگاهی جزیی نگر داشت، با من از غذاهای سنتی تونس حرف می‌زد. از اینکه به اعتقاد او چقدر غذاهای عربی و تونسی نسبت به غذاهای ایرانی به خاطر ادویه اش خوشمزه تر است.

مریم از شیعیان تونس بود و در وزارت ثبت اسناد این کشور کار می‌کرد... با او در حرم مطهر امام رضا(ع) به گفت وگو نشستیم:

بفرمایید چه حسی نسبت به امام هشتم(ع) دارید؟

بیان این حس خیلی سخت است. سخت است، چون مطمئن نیستم بتوانم تمام احساسم را به شما بگویم. من یک مسلمان شیعه ام که دومین بار است امام رضا(ع) را زیارت می‌کنم. همه شیعیان با ائمه اطهار رابطه عاطفی عمیقی دارند. من هم همین طورم، بخصوص نسبت به امام رضا(ع). از این جهت ایشان را خیلی شبیه امام حسین(ع) می‌بینم. شیعیان روابط عمیق عاطفی با امام رضا(ع) دارند. در این چند روز که در مشهدم، گاهی که در حرم مطهر با عرب زبان‌ها حرف می‌زدم، این احساس را در آن‌ها نیز می‌دیدم. بیشتر آن‌ها عراقی، کویتی، بحرینی، اماراتی و حتی عربستانی بودند. اما زبان قلب شان با من که از آفریقا آمده ام مشترک بود. دیشب گروهی از شیعیان قطیف عربستان را در حرم رضوی دیدم. خیلی دلشکسته بودند از ظلم‌هایی که به آن‌ها و رهبر شان «شیخ النمر» شد. انگار آن‌ها از عربستان که حرم امن الهی در آن قرار دارد به دامان امام رضا(ع) پناه آورده بودند و این مرا خیلی تحت تأثیر قرار داد و مغموم کرد.

گفتید این دومین سفرتان به مشهد است، اولین بار را یادتان هست؟

بله! سال ۲۰۱۱ بود.

حضرت رضا(ع) را به چه صفاتی می‌شناسید؟

انیس النفوس و طبیب دل‌ها. امامی که اخلاق و خلق و خوی قرآنی در شخصیت شان مجسم بود و علم شان همه را حیرت زده می‌کرد. امامی که در بهشت توس مدفون شدند، تا سرزمین ایران در بین مسلمانان شهره شود.

در شخصیتشان صفت رأفت و رحمت بیشتر از هر چیزی جلب توجه و ایشان را متمایز می‌کند. حتی با سرسخت ترین دشمنانشان هم مهربان بودند. با همین ویژگی بود که امام  بر اقوام و مذاهب مختلف پیروز شدند و تلاش کردند مفاهیم اشتباه و نادرست را که در آن عصر وارد دین اسلام شده بود تصحیح کنند. ایشان مثل امام حسین(ع) به احیای دوباره اسلام پرداختند. امام حسین(ع) با خونشان و امام رضا(ع) با علم شان اسلام را دوباره احیا کردند.

آیا در اندیشه و باور شما بین کربلا و خراسان شباهت وجود دارد؟

بله! تعبیرتان را می‌پسندم که بین کربلا و مشهد پیوند و شباهتی وجود دارد. در کربلا اسلام با خون احیا شد و در خراسان با علم و در دنیای امروز عقلانیت و حکمت امام رضا(ع) می‌تواند الگوی ما مسلمان‌ها قرار گیرد.

شما در این زمینه مقاله ای نوشته اید؟

بله! دلیل دعوتم به جشنواره امام رضا(ع) تألیف همین مقاله درباره حیات اجتماعی و سیاسی امام رضا(ع) است که شامل چندین فصل می‌شود و جنبه‌های مختلفی از زندگی سیاسی و اجتماعی امام رضا(ع) را مورد بررسی قرار می‌دهد. در جنبه‌های اجتماعی به نوع برخورد و رفتار امام با مردم و در جنبه‌های سیاسی، به نوع برخوردشان با مامون و حکومت عباسی پرداخته ام. اینکه ایشان چطور در قامت یک امام در مناظرات ظاهر می‌شوند و حتی با بدترین دشمنان خودشان تعامل و گفت گو دارند.

در این مقاله به چه نکته جذاب و تازه ای از زندگی و حیات امام رضا(ع) دست یافتید؟

مهم ترین نکته همان بحث احیاگر بودن امام رضا(ع) است که در این پژوهش بر آن تمرکز شده. همان نقشی که امام حسین(ع) هم در دوران خودشان داشتند. در اصل این مقاله بررسی تطبیقی بین عصر امام رضا(ع) و امام حسین(ع) است.

هر چند بین این دو عصر تفاوت آنچنانی وجود ندارد، در حقیقت، امام حسین(ع) در دوره خودشان با تحریف اسلام و ظلم و ستم مواجه بودند و در عصر امام رضا(ع) هم باز می‌بینیم آن حضرت با همین ظلم و انحراف در دین روبه رو هستند. نکته ای که وجود دارد این است که امام حسین(ع) در عصر خودشان برای اصلاح امت جدشان و بازگرداندن مفاهیم اصیل اسلامی قیام کردند؛ اما مشاهده می‌کنیم در عصر امام رضا(ع) شیوه بازگشت به اسلام اصیل نبوی و اصلاح امت اسلامی، به گونه ای دیگر بود. امام که بناچار ولایتعهدی را پذیرفتند از همان طریق راهی برای ترویج اسلام اصیل نبوی پیدا کردند و با مناظرات شان، اسلام اصیل محمدی را معرفی کردند.

 فصل مشترک این دو عصر اصلاح و احیاگری است و هر دو امام ما بر اصلاحگری تمرکز کردند که شرح کامل این نکته‌ها در مقاله آمده است و ان شاءالله به دنبال آن هستم، این مقاله را کامل و در قالب کتاب چاپ و منتشر کنم.

غیر از این مقاله، پژوهش دیگری هم در این حوزه انجام داده اید؟

پژوهش‌های من درباره اهل بیت و به طور خاص امام رضا(ع) است و در این زمینه تألیفات ویژه ای دارم. درباره اخلاق اهل بیت و چگونگی رفتار آن در زندگی هم تحقیقاتی انجام داده ام.

می‌دانید که آیت الله جوادی آملی چنین دیدگاهی دارند و معتقدند، امام رضا(ع) احیا گر مجدد اسلام ناب بودند و با هجرت شان به خراسان، مسأله امامت و توحید را تنظیم و تثبیت کردند؟

چقدر عجیب! خیلی خوشحالم که عالم بزرگی مثل ایشان این دیدگاه را دارند، هر چند هنوز توفیق نیافته ام دیدگاه‌های آیت الله را در این زمینه مطالعه کنم.

خانم مقداد تا لحظاتی دیگر حرم رضوی را ترک خواهید کرد، خداحافظی با امام رضا(ع) برایتان چگونه است؟

درحالی که اشک‌هایش بی اختیار سرازیر می‌شود، می‌گوید: لحظه وداع و بهتر بگویم لحظه فراق و جدایی از محبوب واقعاً سخت است، اما همین که می‌دانم مولایم امام رضا(ع) کریم و رؤوف است، امیدوار می‌شوم که با رأفت شان، اذن زیارت دوباره به من خواهند داد. از همین امشب که آسمان ملکوتی مشهد را ترک کنم؛ یک انتظار سخت در من آغاز می‌شود تا دوباره بهشت توس و امامم را زیارت کنم و امیدوارم بار دیگر به این سرزمین بازگردم و دوباره سلام دهم به امامی که نماد مهربانی و رأفت است. من همیشه و در هر زمان و مکانی حتی اگر مشهد را به چشم نبینم، تا آسمان و زمین و شب و روز باقی است به مولایم سلام می‌کنم. سلامی که تا لحظه مرگ ادامه دارد.

... و کلام آخر

مولای من! ای امام رضا(ع)! سخنی با تو دارم، می‌دانید که من با عطشی سرشار در آرزوی دیدار شما در  بهشت توس بودم ودر حالی که حیران و سرگردان بودم، گمشده ام را یافتم. روبه روی ضریحتان روحم آزاد شد و نفس آشفته و پریشانم آرامش یافت. ناتوان وخسته از سختی‌های این دنیا به دیدارتان آمدم و شما مرهم زخم‌های دلم شدید. این بوی خوش که با خود می‌برم رایحه زیبای بارگاه شماست ای امام مهربان!

منبع: مجله زائر

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

نظرات

  • نظرات منتشر شده: 1
  • نظرات در صف انتشار: 0
  • نظرات غیرقابل انتشار: 0
  • ساره ۱۷:۳۴ - ۱۴۰۲/۰۵/۰۷
    0 0
    عالی