محمد تربت‌زاده

شاید روزهای اولی که مسئولان اعلام کردند کرونا وارد کشورمان شده، هیچ‌کس فکرش را نمی‌کرد این میهمان ناخوانده تا ماه‌ها و چه بسا سال‌ها بعد همچنان در کشورمان باقی مانده و قربانی بگیرد.

با این‌حال ویروس کرونا پس از گذشت حدود هشت ماه از اولین روز ورودش به کشور، تبدیل به دغدغه اصلی خیلی‌هایمان شده و علاوه بر آن بسیاری از جنبه‌های زندگی مردم را تحت تأثیر قرار داده است. از تفریحات، خوش‌گذرانی‌ها و دورهمی‌هایمان بگیر تا عزاداری محرم و... در این میان یکی از اصلی‌ترین حوزه‌هایی که تحت تأثیر شیوع ویروس کرونا قرار گرفته، حوزه آموزش و پرورش کشور بوده است.

اما و اگرهای آموزش مجازی

اگرچه دانشگاه‌ها به دلیل وجود زیرساخت‌های آموزش‌ مجازی از همان روزهای ابتدایی شیوع کرونا در کشور، آموزش مجازی را در پیش گرفتند، اما دلایلی مانند عدم دسترسی کودکان روستایی به اینترنت و عدم توانایی اقشار ضعیف در تهیه تبلت برای کودکان، آموزش مجازی در مدارس با اما و اگرهای زیادی همراه شد.

مدارس در سال گذشته تقریباً نیم سال دومشان را به صورت مجازی برگزار کردند. در ابتدا مشکلاتی مانند حضور کودکان در محیط‌های ناامن پیام‌رسان‌های خارجی مانع از برگزاری کلاس‌ها می‌شد، اما اواخر سال تحصیلی سرانجام سامانه «شاد» با هدف یکپارچه‌سازی آموزش مجازی راه‌اندازی شد، اما برخلاف تصور مسئولان این سامانه هم نتوانست مشکلات آموزش مجازی را به طور تمام و کمال حل کند.

سؤال اصلی

اگرچه دولت سعی داشت با برگزاری کلاس‌های درسی در تلویزیون، امکان تحصیل برای تمام کودکان را فراهم کند اما بسیاری از کودکان در مناطق محروم و همچنین اقشار ضعیف جامعه، نتوانستند در سال تحصیلی گذشته، نتایج مطلوبی کسب کنند.

ابتدا قرار بود مسئولان برای تمام دانش‌آموزان محروم تبلت تهیه کنند و با توزیع لوح‌های فشرده آموزشی در مناطقی که به اینترنت مجهز نیستند، عدالت آموزشی را رعایت کنند، اما خیلی زود مشخص شد این طرح به دلیل کمبود بودجه و نبود زیرساخت، قابل اجرا نیست.

از طرف دیگر از اواخر خرداد و اوایل تیر که سال تحصیلی گذشته برای تمام پایه‌های تحصیلی تمام شد، دولت اعلام کرد با توجه به محدودیت‌هایی که ممکن است برای سال تحصیلی پیش رو وجود داشته باشد و برای مواجه نشدن با مشکل کمبود زمان در روند آموزش، دانش‌آموزان و دانشجویان باید از ۱۵ شهریور تحصیل خود در مقطع جدید را آغاز کنند.

در این میان اصلی‌ترین سؤال این بود که مدارس قرار است چطور بازگشایی شوند؟

سرگردانی والدین

حالا با فرا رسیدن نیمه شهریورماه، درحالی که قرار بود به تفکیک رنگ‌بندی شهرهای مختلف، روند آموزشی میان حضوری، نیمه حضوری و مجازی متغیر باشد، از سوی مقامات دولتی اعلام شد که دانش‌آموزان در هر مقطع و در هر شهر و منطقه باید به صورت حضوری در اولین روز مدرسه شرکت کرده و سال تحصیلی جدید خود را آغاز کنند!

اگرچه این موضوع موجب شده که شور و شوق همیشگی برای رفتن به مدرسه در دل دانش‌آموزان مقاطع تحصیلی مختلف به‌ویژه پایه‌های اول ابتدایی، دبیرستان دوره اول و دبیرستان دوره دوم بیدار شود؛ اما در این میان خانواده‌های ایرانی بین دوراهی و یا شاید بتوان گفت چند راهی سرگردان مانده‌اند که چگونه فرزندان خود را متقاعد کنند مدرسه رفتن به عنوان حق طبیعی‌شان ممکن است به قیمت به خطر افتادن سلامتشان تمام شود.

از طرفی رفتن فرزندان به مدرسه و حضورشان بین جمعیت دانش‌آموزان می‌تواند خطر بزرگی برای ابتلای آن‌ها به کرونا و یا ناقل شدنشان باشد. از سوی دیگر والدین ایرانی با مشکلاتی برای آموزش مجازی و یا شرکت نکردن فرزندشان در این سال تحصیلی مواجه هستند که بلاتکلیفی‌های موجود در زمینه تحصیل فرزندان و تصمیم‌های دقیقه نودی برخی مسئولان نیز بر شعله‌های آتش نگرانی آن‌ها افزوده است.

فکر جدیدی بردارید

این سرگردانی‌ها و نگرانی‌های والدین حالا موجب شده که کاربران فضای مجازی هشتگ #مدرسه را در توییتر فارسی داغ کنند. کاربران فضای مجازی و والدینِ کودکان، در اولین روز بازگشایی مدارس این هشتگ را تبدیل به یکی از ترندهای توییتر فارسی کردند تا از این طریق علاوه بر انتقاد از مسئولان، نگرانی‌هایشان را هم به گوش آن‌ها برسانند. در ادامه بخشی از توییت‌های منتشر شده توسط کاربران را می‌خوانید:

-       زمان بازگشایی مدارس هم مثل ماه‌های قمری سالی 10 روز داره میاد عقب! همین جوری پیش بریم تعطیلات تابستون میفته تو بهار و مدارس تو تیر بازگشایی می‌شن!

-       دولت الکترونیک جان اگه ناراحت نمی‌شی که همین روز اول، از صبح 10 بار دخترم بهم زنگ زده و می‌گه نمی‌تونه وارد سایت مدرسه بشه چون سرورها شلوغه و جواب نمی‌ده.

-       مدرسه خواهر کوچیکم این هفته مجازیه ولی تصمیم جدی دارم هفته دیگه اجازه ندم بره مدرسه. مسئله خواهر کوچیکم نیست. مسئله مادر پدر من که ممکنه در این بین مبتلا بشن.

-       یه مادری می‌گفت من یک‌دونه بچمو می‌برم بیرون تا وقتی برمی‌گردیم 30 بار ماسکشو برمیداره و دست می‌ماله به صورتش و من نمی‌تونم قانعش کنم این‌کار رو نکنه حالا اینا چطوری می‌خوان این همه بچه رو تو مدرسه دور هم جمع کنند و پروتکل‌ها هم رعایت بشه؟!

انتقادهای مجازی و داغ شدن هشتگ #مدرسه سرو صدای زیادی در محافل رسانه‌ای به راه انداخته است. اگرچه وزیر آموزش و پرورش هنوز پاسخ روشنی به مطالبه والدین و کاربران فضای مجازی نداده است، اما از آن‌ها خواسته به دولت اعتماد کنند و با اظهارنظرهایشان در فضای مجازی، مسئولان را تحت فشار قرار ندهند! کاربران اما همچنان بر سر موضع خودشان ایستاده‌اند و معتقدند پیش از آنکه فاجعه جدیدی رخ بدهد، آموزش و پروش باید وسواس بیشتری در رعایت پروتکل‌های بهداشتی به خرج دهد، یا آموزش را مجازی کند و یا اصلاً فکر دیگری برای سال جدید تحصیلی در مدارس بردارد.