محمود مصدق/

 بازگشایی مدارس در سال تحصیلی جدید و حضور اختیاری دانش‌آموزان در کلاس‌های درس مشروط به رعایت کامل پروتکل‌های بهداشتی بود؛ شرطی که در کمتر از یک ماه از بازگشایی مدارس رنگ باخته و حالا خبرها و گزارش‌های میدانی نشان می‌دهد پروتکل‌های بهداشتی به منظور مقابله با ویروس کرونا آنچنان که باید توسط برخی مدارس و دانش‌آموزان رعایت نمی‌شود.

برای تأیید این ادعا و با توجه به اهمیت این موضوع، سری به برخی از مدارس تهران و شهرهای اقماری آن زدیم تا از نزدیک ببینیم واقعاً آن گونه که وزارت آموزش و پرورش ادعا می‌کند پروتکل‌های بهداشتی مثل انجام دو بار ضد عفونی کردن سطوح مختلف از قبیل صندلی‌ها و دستگیره‌ها، نصب تهویه مناسب در تمام نقاط ساختمان، گندزدایی آبخوری‌ها، دستشویی‌ها و توالت‌ها، و... از سوی دانش‌آموزان و معلمان و مدیران و کارکنان مدارس انجام می‌گیرد؟

خبری از تب‌سنج نیست

آیدا، دانش‌آموز یک دبستان دولتی در محدوده محله جمالزاده تهران در حالی که ماسک سفید به صورتش زده و دستکش پلاستیکی به دستانش دارد در خصوص رعایت پروتکل‌های بهداشتی توسط دانش‌آموزان و پرسنل مدرسه‌اش به قدس می‌گوید: من بیشتر درس‌ها را از طریق شبکه شاد و شبکه آموزش تلویزیون دنبال می‌کنم. فقط در بعضی از دروس مثل ریاضیات که مشکل داریم به مدرسه می‌آیم. اما تا الان ندیدم موقع ورود به مدرسه کسی با دستگاه تب‌سنج درجه حرارت دانش‌آموزان را اندازه بگیرد و یا به دستان بچه‌ها محلول ضدعفونی‌کننده بزند.

وی با اشاره به اینکه معلمش همواره از آن‌ها می‌خواهد فاصله ۲متری را رعایت کنند، می‌افزاید: بچه‌ها معمولاً سر کلاس و در سالن مدرسه سعی می‌کنند به هم نزدیک نشوند اما موقع زنگ تفریح وقتی در حیاط مدرسه مشغول بازی می‌شوند خیلی مراعات نمی‌کنند.

مدیر و نیمی از پرسنل مدرسه ماسک نمی‌زنند!

از جمالزاده به مدرسه‌ای در شهرستان رودهن در ۳۰ کیلومتری تهران می‌روم. خانمی که همراه پسرش در حال خروج از یک مدرسه دولتی پسرانه است با انتقاد از مسئولان این مدرسه می‌گوید: وقتی مدیر و نیمی از پرسنل مدرسه ماسک نمی‌زنند و از دستکش استفاده نمی‌کنند از دانش‌آموزان و اولیای آن‌ها چه انتظاری می‌توان داشت.

وی می‌افزاید: پسر کوچکم دوم ابتدایی درس می‌خواند. چند روز پیش چون آزمون ریاضی حضوری داشت، مجبور شدیم به مدرسه بیاییم، اما وقتی وارد مدرسه شدم به چشمم دیدم نکاتی که آموزش و پرورش به عنوان پروتکل‌های بهداشتی ابلاغ کرده، چندان رعایت نمی‌شود. نه از محلول ضد عفونی‌کننده خبری بود و نه از مایع صابون یا دستمال کاغذی. این را می‌شد از کثیفی و گرد و خاکی که روی میزها و صندلی‌ها نشسته بود به‌راحتی فهمید. خیلی از بچه‌ها هم به دلیل پایین بودن درآمد مالی والدینشان ژل ضد عفونی‌کننده و حتی بعضی از آن‌ها ماسک هم نداشتند. سیستم تهویه هوای کلاسشان هم خاموش بود.

با اجازه معلم پسرم تا جایی که توانستم میز و صندلی بچه‌های کلاس را ضدعفونی کردم و بعد به اتفاق چند نفر از مادران دیگر سراغ مدیر مدرسه رفتیم و اعتراض کردیم که دو روز بعد تصاویری از تعدادی قوطی محلول و اسپری ضدعفونی‌کننده و سایر مواد بهداشتی را که توسط مدرسه خریداری شده بود در کانال گذاشتند.

بی‌توجهی دانش‌آموزان به پروتکل‌های بهداشتی

اما «مهرشاد» نوجوان ۱۲ ساله‌ای که در مقطع متوسطه اول در یکی از مدارس نیمه خصوصی شهرستان بومهن تحصیل می‌کند از روند اجرای پروتکل‌های بهداشتی در مدرسه‌اش تا حد زیادی رضایت دارد و به قدس می‌گوید: کلاس‌های ما دو شیفته است. معمولاً ۹ نفر از بچه‌ها صبح‌ها سر کلاس حاضر می‌شوند و ۹ نفر دیگر هم بعد از ظهرها. بدون استثنا همه باید ماسک به صورت بزنیم و از دستکش استفاده کنیم. اگر کسی ماسک یا دستکش نداشته باشد خود مدرسه آن را در اختیارش می‌گذارد. ضمن اینکه بچه‌ها اجازه استفاده از آبخوری را ندارند و همه باید بطری آب را از منزل بیاورند و از آن استفاده کنند.

کف کفش‌ها هم گندزدایی می‌شود

اما اظهارات یکی از دانش‌آموزان دوره متوسطه اول نشان از رعایت حداکثری پروتکل‌های بهداشتی در یک مدرسه غیرانتفاعی در شرق تهران دارد.

کیارش در این باره به قدس می‌گوید: ضد عفونی کردن سطوح میزها و صندلی‌ها و همچنین گندزدایی آبخوری و توالت‌ها روزی دوبار انجام می‌شود. وی با اشاره به اینکه ابتدای ورود به مدرسه یعنی جلو در ورودی کف کفش دانش‌آموزان گندزدایی می‌شود، می‌افزاید: پیش از ورود به کلاس درجه حرارت تک تک دانش‌آموزان اندازه‌گیری می‌شود و اگر بیشتر از ۳۷ درجه باشد از ورودش جلوگیری شده و به خانواده‌اش اطلاع داده می‌شود تا پیگیر موضوع شوند. علاوه بر این، بچه‌ها موظف هستند با الکل دستان خود را ضدعفونی کنند. استفاده از ماسک و دستکش هم که اجباری است و اگر دانش‌آموزی نداشته باشد از طرف مدرسه در اختیارش قرار می‌گیرد.

کنترل دانش‌آموزان دبیرستانی بسیار سخت است 

جدا از دانش‌آموزان و اولیا، بعضی از معلمان نیز روند اجرای پروتکل‌های بهداشتی را در مدارس دولتی زیرسؤال می‌برند.

معلم مقطع ابتدایی یکی از مدارس شهرستان رودهن به قدس می‌گوید: پروتکل‌های بهداشتی تا حد قابل قبولی در مدارس غیرانتفاعی رعایت می‌شود اما در مدارس دولتی وضعیت این گونه نیست. یعنی دیده می‌شود که بعضی دانش‌آموزان بدون ماسک سر کلاس حاضر می‌شوند. گاهی فاصله اجتماعی رعایت نمی‌شود. ضد عفونی کردن سطوح صندلی و دستگیره‌ها و... حتی یک‌بار در روز توسط بعضی از مدارس انجام نمی‌گیرد. البته مدیران مدارس تأکید می‌کنند بچه‌ها به صورت غیرحضوری آموزش ببینند چون کنترل دانش‌آموزان به‌ویژه مقطع دبیرستان خیلی سخت است.  

مدارس پایتخت پروتکل‌های بهداشتی را رعایت نمی‌کنند

از سوی دیگر گزارش‌های بعضی از نمایندگان مجلس و مسئولان حوزه بهداشت نیز حاکی از آن است که برخلاف آنچه مسئولان وزارت آموزش و پرورش به هنگام بازگشایی مدارس وعده داده بودند، پروتکل‌های بهداشتی به خوبی در مدارس رعایت نمی‌شود.

برای مثال سیدامیرحسین قاضی‌زاده هاشمی، نایب رئیس مجلس که به‌تازگی و به صورت سرزده از ۶ مدرسه دولتی و خیریه در محله‌های شوش و هرندی تهران بازدید کرده، می‌گوید: این مدارس اوضاع مناسبی در خصوص رعایت پروتکل‌های بهداشتی ندارند و رعایت نشدن پروتکل‌های بهداشتی در این مدارس نشان می‌دهد حتی مدارس منطقه مرکزی پایتخت هم آمادگی لازم برای حفاظت از جان فرزندانمان را ندارند و اعضای کمیسیون آموزش و تحقیقات باید به صورت جدی به این موضوع ورود کنند.