قدس آنلاین: با سقوط نرخ دلار، مقاومت بازار خودرو نیز در برابر کاهش قیمت شکست تا انواع محصولات داخلی، مونتاژی و خارجی خودرو از مسابقه رشد قیمت‌هایشان دست بکشند و مردم هم از خیر خرید و فروش گذشته‌اند تا تکلیف بازار روشن شود.

در روزهای اخیر قیمت خودرو که از ابتدای هفته جاری به آرامی در سراشیبی قرار گرفته بود، متأثر از ریزش نرخ ارز سرعت گرفت، به طوری که شاهد کاهش ۱۰ تا ۱۵ میلیون تومانی قیمت خودروهای داخلی از جمله سمند و پژو پارس بودیم و این کاهش برای خودروهای مونتاژی تا ۵۰ میلیون تومان بوده است. در خودروهای خارجی نیز این کاهش تا ۲۰۰میلیون تومان هم دیده شده است.

نرخ دلار عامل بی‌ثباتی قیمت‌ها

امیرحسین کاکایی، کارشناس صنعت خودرو، با بیان اینکه فضای اقتصادی کشور بازارها را برای فعالیت دلالان بازگذاشته است، به خبرنگار ما می‌گوید: هر چقدر فضای تحریم و روانی اقتصاد با تنش بیشتری روبه‌رو می‌شود، دلالان از این موضوع بیشتر به نفع خود بهره‌برداری می‌کنند. از  سوی دیگر افزایش و کاهش نرخ دلار موضوع دیگری است که عامل مهمی در رشد یا کاهش نرخ کالاها و خدمات محاسبه می‌شود.

وی با اشاره به اینکه نرخ ارز به دلایل مختلف روی قیمت کالاها و بازارها مثل بازار خودرو تأثیر می‌گذارد، می‌افزاید: قطعاً با افزایش نرخ ارز، دلالان از فضای تنش به وجود آمده برای افزایش منافع خود استفاده می‌کنند و نرخ دلار هم یکی از عوامل دامن زدن به بی‌ثباتی یا سوءاستفاده برای دست‌اندازی بیشتر به بازارها به شمار می‌رود.

کاکایی تأکید می‌کند: اگر مسئولان و دولت خواهان تثبیت نرخ در بازارهای مختلف هستند تثبیت نرخ دلار یک راهکار مهم است؛ چرا که اگر نرخ دلار تثبیت نشود، شبیه حربه‌ای کار می‌کند که بر سر اقتصاد پتک می‌زند، ضمن اینکه زمینه را برای سوءاستفاده عده‌ای از بازارهای مختلف ازجمله بازار خودرو باز می‌کند.

ثبات قیمت‌ها در محدوده تثبیت نرخ دلار

وی تصریح می‌کند: با تثبیت نرخ دلار قطعاً قیمت‌ها نیز در همان محدوده ثابت باقی می‌مانند؛ چرا که بالا رفتن نرخ دلار منجر به افزایش نرخ همه کالاها می‌شود و این مسئله در صنعت خودرو هم یک امر عادی و محتمل است.

وی یادآوری می کند: به هر حال قیمت‌ها روی نرخ دلار افزایش یافته و ثابت می‌شوند، در حالی که این مسئله برای نرخ خودرو کمی دیرتر از بازارهای دیگر اتفاق می‌افتد، اما بازار خودرو هم کم‌کم خود را به نرخ افزایشی سایر بازارها می‌رساند. برای صنعتی مثل خودرو یا صنایع بزرگ نرخ دلار بسیار مهم است، دلاری که در یک نرخ ثابت یکی، دو هفته مبادله می‌شود.   بنابراین قیمت دلار واقعی که در مدت زمان یکی، دو هفته معامله‌گران و صنعتگران از آن استفاده می‌کنند، ملاک قیمت‌گذاری است.

کاکایی می‌گوید: اگر نرخ ارز کاهش بیابد می‌توان به ثبات بیشتری در بازار و قیمت‌ها رسید، یعنی اگر دو روز، روی ٣٠هزار تومان برسد، اما به هر دلیل نرخ ارز دوباره بیشتر از این رقم شود، نمی‌توان روی نرخ اولی یا دومی حساب‌چندانی باز کرد.

وی می‌گوید: ثبات قیمت‌ها مسئله مهمی در همه بازارها و بازار خودرو است. با ثبات  قیمت دلار قیمت خودرو هم در همین مقیاس کاهش پیدا می‌کند، اما هنگامی که تورم در همه بخش‌ها، ارکان اقتصادی و بازارها وجود دارد، نمی‌توان انتظار داشت صنعت خودرو از تورم دور بماند.

فشار فروش خودروهای ثبت‌نامی به بازار

میلاد بیگی، کارشناس بازار خودرو نیز در گفت‌وگو با خبرنگار ما، کاهش قیمت‌ها را تحت تأثیر دو عامل ریزش دلار  و فشار فروش خودروهایی می‌داند که مردم در طرح‌های فروش فوری از دو شرکت خودروساز سایپا و ایران‌خودرو خریداری کرده بودند.

وی با اشاره به اینکه بسیاری از کسانی که این خودروها را ثبت‌نام کردند به دنبال عرضه در بازار و کسب سود از آن بودند، می‌گوید: همزمانی عرضه این خودروها در بازار با کاهش قیمت ارز سبب شد تا قیمت‌ها در بازار سرکوب شود.

این کارشناس بازارخودرو، با تأکید بر اینکه کاهش فعلی قیمت‌های خودرو در روزهای اخیر وابسته به متغیرهای اقتصاد ما نبوده و موقتی است، می‌گوید: در حال حاضر اصلاح قیمت‌ها در کشور متناسب با انتظارات تورمی رخ می‌دهد که پایدار نیست، ولی اگر کاهش قیمت‌ها با ثبات متغیرهای کلان اتفاق بیفتد، کاهش قیمت‌ها باثبات خواهند بود.

تعیین‌تکلیف نرخ‌گذاری خودرو 

وی با یادآوری اینکه قیمت خودرو از افزایش هزینه‌های تولید متأثر می‌شود، می‌افزاید: خودروساز دنبال این است که قیمت شورای رقابت را بالا ببرد، براساس منطق هم وقتی تغییرات هزینه‌های تولید را از سال ۹۷  تاکنون مرور می‌کنیم باید افزایش قیمت همگام با تورم و براساس ضوابط قانونی اتفاق بیفتد.

وی می‌افزاید: وزارت صمت و مجلس تصمیم‌هایی برای کنترل و مدیریت قیمت خودرو  دارند از  قبیل اینکه قیمت‌گذاری شورای رقابت اصلاح بشود یا قیمت‌گذاری به سمت سازمان حمایت برود و یا این کار با عرضه خودرو در بورس  تعیین‌تکلیف شود. این سه گزینه تاکنون بین مجلس و دولت مطرح بوده و به نظر می‌رسد یک بخشی از خریداران دست نگه داشتند تا ببینند این تصمیم‌ها به کجا می‌رسد که به طور قطع هفته آینده کم و کیف آن روشن خواهد شد.

وی بیان می‌کند: انتظارت تورمی و اختلاف حاشیه بازار و کارخانه زیاد شده و نقدینگی را در این سبد نگه داشته و این خودش مسئله را تقویت می‌کند. برای کم‌کردن این فاصله پیشنهادی که وجود دارد این است که خودرو را در بورس عرضه کنند که احتمالاً قیمتی نزدیک بازار آزاد قیمت می‌خورد و مردم باید با همان قیمت خودرو را تهیه کنند، هر چند الان هم در حد چند دهم‌درصد از مردم می‌توانند با قیمت کارخانه خودرو خریداری کنند.

خلأ قانونی مالیات بر ارزش‌افزوده

وی می‌افزاید: اگر عرضه خودرو در بورس منتفی شود، حداقل‌ کاری که می‌توان در این حوزه انجام داد این است که قیمت کارخانه را شورای رقابت اصلاح کند تا تولید ضررده نباشد، در غیر این صورت خودروسازان تولید را کاهش می‌دهند و متعاقباً این کاهش عرضه نیز قیمت خودرو را افزایش خواهد داد.

وی تأکید می‌کند: در تمام دنیا برای کنترل بازارهایی که دچار نوسان‌های شدید هستند و ممکن است با بحران‌ها روبه‌رو شوند، مالیات بر عایدی سرمایه را تعریف کرده‌اند. در اصل سازو کار گرفتن مالیات بر عایدی بر سرمایه برای چنین مواقعی تعریف شده است تا نوسان یک کالای مصرفی سبب نشود برخی افراد به فکر سوءاستفاده از این کالا به عنوان یک کالای سرمایه‌ای باشند.

به گفته وی، در دنیا برای کنترل انگیزه‌هایی که به امید افزایش قیمت و کسب سود به جای سرمایه‌گذاری در تولید اقدام به خرید زمین و مسکن یا خودرو می‌کنند، مالیاتی تحت عنوان مالیات بر افزایش ارزش زمین و مسکن یا CGT وضع می‌شود. در این نوع از مالیات درصدی از «افزایش ارزش» معاملاتی زمین یا مسکن در هنگام نقل و انتقال از فروشنده به عنوان مالیات دریافت می‌شود.

گفتنی‌است؛ از جمله خودروهایی که با کاهش قیمت مواجه شده‌اند می‌توان به قیمت پراید اشاره کرد که در روزهای گذشته تا ۱۲۸میلیون تومان بالا رفته بود و حالا تا ۱۱۵ و حتی ۱۱۰میلیون تومان پایین آمده است. پژو ۴۰۵ با کاهش قیمت ۷ تا ۸ میلیون تومانی در بازار مواجه شده و کوییک‌معمولی نیز که قیمت آن تا ۱۸۱میلیون تومان بالا رفته بود با قیمت ۱۷۲میلیون تومان در بازار عرضه می‌شود. قیمت کوییک R. نیز که تا ۱۹۰میلیون تومان افزایش یافته بود حالا به ۱۸۰میلیون تومان رسیده است. قیمت تیبا صندوق‌دار نیز از ۱۵۷میلیون تومان حالا به ۱۵۰میلیون تومان رسیده و در مورد تیبا ۲ نیز قیمت‌ها از ۱۷۲ میلیون تومان به ۱۶۲میلیون تومان رسیده است.