همه ساله در فصل زمستان هوای آلوده میهمان شهرهای پرجمعیت می شود و زندگی شهروندان را مختل کرده سلامتی آن ها را تهدید می کند.

از آن جا که همیشه خودرو ها عامل اصلی آلودگی هوا معرفی شدند لذا مدتی است دود غلیظ و متصاعد شده از نیرو گاه توس در مشهد توجه بسیاری از مردم را به عنوان یکی از منابع تولید آلایندگی به خود جلب کرده است که در همین راستا با محمد عرفانی معاون نظارت و پایش حفاظت محیط زیست خراسان رضوی به گفت و گو نشستیم.

قدس آنلاین: بیشترین آلودگی هوای مشهد ناشی از چه منابعی است؟

 آلایندگی هوای مشهد بیشتر ناشی از فعالیت برخی واحدهای آلاینده در محورهای مواصلاتی این کلانشهر است که متاسفانه موجب ایجاد مشکلات بهداشتی و تهدید سلامت عمومی شهروندان شده است. صنایع بزرگی همچون ریخته گری و فولاد، تولید قطعات خودرو، پالایشگاهی، پتروشیمی و نیروگاهی، سیمان، گچ و آهک، ایزوگام  مورد پایش مستمر قرار دارند و  با افزایش پایش‌های روزانه و شبانه صنایع ضمن پیگیری واحدهای دارای سوابق آلودگی هوا، شناسایی واحدهای آلاینده جدید نیز به طور مستمر دردستور کار است که دراین خصوص کوره‌های سنتی آجرپزی و آهک پزی، واحدهای ریخته گری مستقر در شهر مشهد بیشترین سهم را دارند.

قدس آنلاین: با توجه به آلودگی مشهد اما ظاهرا هنوز نیروگاه توس از مازوت استفاده می کند؟

باتوجه به سابقه چندین ساله مصرف سوخت مازوت در نیروگاه توس و پیگیری های مکرر و متعدد انجام شده در زمینه درخواست افزایش سهم گاز طبیعی برای این نیروگاه پس از جلسه مهرماه سال ۹۸ در محل شرکت مادر تخصصی تولید برق حرارتی مقرر گردید، سهم سوخت گاز نیروگاه توس افزایش یابد و در روزهایی که در شمال شرق کشور توازن عرضه و تقاضای گاز طبیعی برقرار نمی باشد به منظور جلوگیری از بحران قطع گاز مشترکین بخش خانگی و به جهت پیشگیری از اعمال خاموشی برق و همچنین تاکیدات و نگرانی های پدافند غیر عامل کشور، به صورت محدود و مقطعی به تشخیص دیسپچینگ ملی گاز میزان مصرف این سوخت درنیروگاه طوس محدود و پس از تایید کمیته اضطرار امکان مصرف سوخت مازوت در این نیروگاه فراهم گردد.

قدس آنلاین: آیا این نیروگاه از سیستم های کاهش نشر آلاینده بهره برده است؟

 دراین ارتباط کلیه نیروگاه های مازوت سوز کشور، از جمله نیروگاه توس (وزارت نیرو) مکلفند براساس ماده ۲۳ آیین نامه فنی ماده ۲ قانون هوای پاک  نسبت به تجهیز این  نیروگاه به سیستم های کاهش نشر آلاینده های هوا تا پایان تیرماه ۹۸  و همچنین بر اساس ماده ۱۱ قانون هوای پاک نصب و راه اندازی سامانه های پایش برخط (آن لاین) اقدام نمایند، که علیرغم پیگیری های این اداره کل این موضوع تاکنون محقق نشده است.

قدس آنلاین: نقش سازمان شما در کنترل و بررسی واحدهای آلاینده چیست؟

 به منظور کنترل خروجی صنایع و مدیریت آلاینده های هوا، پایش های شبانه واحدهای صنعتی مستقر در حوزه کلانشهر مشهد از سوی کارشناسان نظارت و پایش حفاظت محیط زیست خراسان رضوی و با هدف شناسایی منابع آلوده کننده هوا به طور مستمر در حال انجام است. طی ۶ ماهه گذشته مجموعاً ۵۲۶ نوبت پایش از واحدهای صنعتی همچون واحدهای پالایشگاهی و پتروشیمی، کارخانجات سیمان، نیروگاه ها، کارخانجات ریخته گری و نورد، معادن، کارخانجات تولید مواد شیمیایی، صنایع تولید عایق های رطوبتی(ایزوگام) و  کوره های آجر پزی و آهک پزی و ... در سطح استان انجام شده است.

قدس آنلاین:آیا در ساعت غیر اداری نیز نظارتی بر کارگاهها وجود دارد؟

به دلیل افزایش آلاینده های جوی، بازدید های نظارتی به منظور کنترل فعالیت صنایع و شناسایی واحدهایی که در خارج از ساعات اداری اقدام به خروج سیستم‌های سنجش آلاینده‌ها از مدار می‌کنند، دراستان و خصوصاً در کلانشهر مشهد افزایش یافته است.

هدف از اجرای برنامه های پایش شبانه نظارت مستمر زیست محیطی بر عملکرد واحدهای صنعتی و جلوگیری از آلایندگی مراکز صنعتی در ساعاتی است که احتمال تخلفات بیشتر است.

قدس آنلاین: این اقدام از چه زمان در خراسان رضوی شروع شده است؟

 شناسایی واحدهای آلوده در خراسان رضوی از ابتدای سال ۹۶ انجام شده است.

قدس آنلاین: از ابتدای سال چند واحد مورد پایش قرار گرفته است؟

  از ابتدای سال جاری بیش از ۱۵۰ واحد صنعتی درحوزه هوا در سطح استان پایش شده اند که بیش ازدو سوم آنها هوا را آلوده می کنند.

 درحال حاضر بیش از ۶۰ درصد واحدهای پایش شده دارای استانداردهای لازم در موضوع سلامت هوا نیستند و ۱۰۱ اخطاریه زیست محیطی به واحدهای آلاینده هواصادر شده است.

قدس آنلاین: با صنایع متخلف چگونه برخورد می شود؟

 طبق قوانین حاکم بر نحوه جلوگیری از آلودگی آب، هوا و صوت، هرگونه فعالیت و بهره‌برداری از کارخانجات، کارگاه‌ها و نیروگاه‌هایی که بیش از حد مجاز موجبات آلودگی منابع را فراهم آورند، ممنوع است و طبق قانون چنانچه صاحبان واحدهای آلاینده ظرف مدت تعیین شده از سوی حفاظت محیط زیست نسبت به رفع آلودگی یا ممانعت از کار و فعالیت کارخانه و کارگاه مربوطه اقدام نکنند در پایان مهلت مقرر و با دستور مرجع قضایی از ادامه فعالیت آنها جلوگیری می‌شود و ادامه فعالیت این قبیل واحدها منوط به صدور مجوز از سازمان حفاظت محیط زیست و یا رأی دادگاه خواهد بود. که بر همین اساس بعد از شناسایی واحد های آلاینده و پس از صدور و ابلاغ اخطارنامه آلایندگی در صورتی که جهت رفع مشکلات زیست محیطی توسط صاحبان صنایع اقدام نکنند ضمن درج نام آنها در فهرست صنایع آلاینده موضوع تبصره یک ماده ۳۸ قانون مالیات بر ارزش افزوده و پرداخت جریمه آلایندگی، به مراجع قضایی نیز معرفی شدند.