تحولات منطقه

اظهارات و شرط گذاری آنتونی بلینکن وزیر خارجه دولت بایدن، بدان معناست که احتمالاً قرار نیست بایدن تا ۲۱ فوریه(سوم اسفند ماه)، موعد مقرر در مصوبه اخیر مجلس برای توقف اجرای پروتکل الحاقی، اقدامی عملی و میدانی برای بازگشت به توافق هسته‌ای بردارد و شرایط آنگونه که محمد جواد ظریف توصیف کرد، دشوارتر خواهد شد.

پروژۀ بایدن برای بازگشت طلبکارانه به برجام با هزینه ایران
زمان مطالعه: ۷ دقیقه

قدس آنلاین: اظهارات آنتونی بلینکن در نخستین نشست مطبوعاتی خود پس از تکیه بر کرسی وزارت خارجه آمریکا در مورد ایده یا بهتر بگوییم پروژه طراحی شده تیم بایدن برای بازگشت به برجام سرنخ سخنان عجیب و پارازیت گونه امانوئل ماکرون رئیس جمهور فرانسه را افشا کرد.

وزیر خارجه جدید آمریکا بلینکن با اشاره به مواضع «جو بایدن» رئیس‌ جمهوری آمریکا در خصوص بازگشت به توافق هسته‌ای با ایران، گفت که وی همواره به صراحت اعلام کرده است که چنانچه ایران رعایت تعهدات برجامی خود را از سر بگیرد، آمریکا نیز رویکرد مشابهی در پیش می‌گیرد و پس از آن به همراهی هم‌پیمانان خود از آن به عنوان زمینه‌ای برای دستیابی به توافقی مستحم‌تر و بلندمدت‌تر استفاده کرده و در آن برخی مسائل دیگری که در خصوص ایران چالش‌برانگیز است را نیز لحاظ خواهد کرد.

وی در عین حال گفت که تا رسیدن به این نقطه، راهی طولانی در پیش داریم.

این اظهارات بدان معناست که قرار نیست بایدن تا ۲۱ فوریه(سوم اسفند ماه) یعنی موعد مقرر در مصوبه اخیر مجلس برای توقف اجرای پروتکل الحاقی،  اقدامی عملی و میدانی برای بازگشت به توافق هسته‌ای بردارد و شرایط آنگونه که محمد جواد ظریف توصیف کرد، دشوارتر خواهد شد. موضوعی که شاید تیم بایدن هم چندان از ان نگران و ناراضی نباشد چون به نام برجام هم که شده به دنبال کشاندن ایران پای میز مذاکره ای طولانی و زمانبر است و نمی‌خواهد به راحتی و بدون گرفتن امتیازی به برجام باز گردد.

تقسیم کار واشنگتن و پاریس

امانوئل ماکرون هم دو روز پیش، سه شنبه هفته جاری در یک موضع‌گیری سوال برانگیز برای بازگشت آمریکا به برجام در مقابل ایران شرط و شروطی عجیب گذاشت.

دفتر رئیس جمهور فرانسه  پس از تماس تلفنی و گفت‌وگوی میان ماکرون و جو بایدن در بیانیه‌ای اعلام کرد که قبل از بازگشت آمریکا به برجام، ایران باید به تعهدات خود برگردد و به این توافق پایبند شود.

هفته پیش نیز ژان ایو لودریان وزیر خارجه دولت پاریس در واکنش به گزارش جدید مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، بی آنکه به خروج و نقض یکجانبه  برجام از سوی آمریکا و اجرا نشدن هیچ یک از یازده تعهد اروپا برای حفظ این توافق و باز کردن مسیر تجارت و تبادل مالی با ایران اشاره‌ای کند، همکاری فوری و کامل ایران با آژانس را خواستار شد.

او امروز هم در موضع‌گیری جدیدی با طرح این اتهام که ایران با آغاز غنی‌سازی ۲۰ درصد به تولید سلاح هسته‌ای نزدیک‌تر شده گفت: ما باید به دنبال راهی برای بازگشت به برجام  باشیم. هدفی که ترامپ به دنبالش بود محقق نشد. ترامپ می‌خواست با فشار حداکثری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای جلوگیری کند. نتیجه تصمیم او این بوده که ایران فاصله زیادی با سلاح هسته‌ای ندارد.

این موضع‌گیری‌های و سرنخ‌های هماهنگ بودن آنها با هم بیانگر آن است که جو بایدن با وجود وعده‌هایش برای بازگشت به برجام و تلاش برای اینکه خود را  موجه و دارای حسن نیت نشان دهد، به دنبال بهره برداری از میراث تحریمی ترامپ و آثار سیاست فشار حداکثری او برای امتیازگیری از ایران در مذاکرات احتمالی است و نمی‌خواهد به عنوان طرف مقصر و تسلیم وارد به توافق برگردد.

پلیس بد باز می‌گردد

شواهد گویای آن است که فرانسه هم دوباره قرار است نقش پلیس بد را در جبهه اروپایی بر عهده بگیرد تا افکار عمومی را از دو دوزه بازی تیم بایدن و قلب شدن این واقعیت که آمریکا مسئول نقض برجام بوده و اوست که باید گام اول را بردارد منحرف کند.

پاریسی‌ها پیش از این هم این نقش را با مهارت تمام در مذاکرات ایران و ۱+۵ برای رسیدن به برجام ایفا کرده‌اند. دولت فرانسه در آبان ماه سال ۹۲ هم که توافق هسته‌ای در مذاکرات ژنو با شرایطی متفاوت به اجماع نهایی نزدیک شده و در آستانه امضا بود زیر میز مذاکره زدند و لوران فابیوس وزیر خارجه این کشور مانع امضای برجام شد.

یک کارشناس و تحلیلگر مسائل سیاسی معتقد است که تیم بایدن فعلاً با توجه به فضایی که در دوره ترامپ علیه آمریکا بوجود آمده در حال وضعیت سنجی است تا موقعیت درست خند را در این مناقشه بیابد.

بلینکن نمی‌خواهد بعنوان بازنده مذاکره کند

دکتر حسن لاسجردی در گفت‌وگو با قدس آنلاین در تحلیل موضع‌گیری اخیر آنتونی بلینکن و شرط او برای بازگشت به برجام می‌گوید: این یک روش معمول در سیاست دولتها است که نخست اقدام به یک فضا سنجی در مورد موقعیت خود می‌کنند تا ببینند بقیه چه نگاهی دارند و بعد سیاست خودشان را تنظیم کنند. آنها می‌دانند اگر بخواهند بدون شرط برگردند بدهکار می‌شوند. لذا تلاش می کنند با پیش شرطی فضا را بشکنند و با دست بالا به نشانه تسلیم و فضای ابری وارد برجام نشوند.

وی با یادآوری اینکه دولت آمریکا پیش از آنکه سیاستی را اعمال کنند در حال شکستن فضای قبلی است خاطرنشان می‌کند: کاری که بلینکن انجام می‌دهد این است که شرایطی را فراهم آورد که آمریکا از قبل بازنده نشوند.

لاسجردی با تأکید بر اینکه دولت بایدن می‌خواهد آهسته و نرم از سیاستهای ترامپ به راهبردهای خود شیفت کند و برای این کار نیازمند فضاسازی و بستر مناسب و بالطبع زمان کافی است، می‌گوید: بایدن اولاً باید دیگر اعضای برجام را برای بازگشت خودش به برجام و شرایط آن مجاب کند و هم سیاستی را اعمال کند که تعهدات متقابل اجرا شود و گزینه‌هایی برای چانه زنی با ایران داشته باشد.

وی در پاسخ به این پرسش که در این صورت به نظر نمی‌رسد تا سوم اسفند ماه اتفاقی رخ دهد و شرایط با توقف اجرای پروتکل الحاقی از سوی ایران برای واشنگتن سخت‌تر خواهد شد؟ با اشاره به اعمال سیاست صبر استراتژیک از سوی ایران در دو سال گذشته می‌گوید: این سیاست کاملاً عاقلانه بود و اگر حالا وزیر خارجه و رئیس جمهور ما می‌گوید زمان تنگ است و پنجره بازگشت به برجام زمان زیادی باز نخواهد بود در واقع خط کشی‌های قبل از تصمیم‌سازی است.

وی می‌افزاید: من این رویدادها را از هر دو سوی میز سیاست نمی‌دانم بلکه این مسائل تبلیغات قبل از انتقال به تصمیم است و تا سوم اسفند ماه و ضرب‌الاجل ایران شاید توافق‌های اولیه‌ای حاصل شود.

لاسجردی در مورد مواضع فرانسه در روزهای اخیر و جدی تر شدن فضا هم با بیان اینکه فرانسه همچنان نقش پلیس بد را دارد، می‌گوید: دلیل این رفتار و پذیرش این نقش اولا نوع نگاه آنها به ایران است زیرا بین اروپایی‌ها آنها سیاستهای سخت‌تری نسبت به جمهوری اسلامی و انقلاب ایران دارند و ثانیاً پرونده‌هایی مناقشه آمیز بین ما و فرانسه زیرا این کشور پایگاه اصلی گروه‌های تروریستی و معاند جمهوری اسلامی ایران مثل منافقین است و پرونده‌های حقوقی سنگینی بین دو کشور در این زمینه وجود دارد و ما همواره در این زمینه از فرانسوی‌ها مطالبه گر بوده‌ایم.

درک بلینکن درست است اما روش او غلط است

یک عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس هم در گفت‌وگو با خبرنگار قدس آنلاین می‌گوید سخنان انتونی بلینکن وزیر خارجه جدید آمریکا یک نکته مثبت دارد و آن فهمیدن این است که راهی جز بازگشت به برجام برای حل بحران وجود ندارد، اما مشکل ساختاری در سیاست خارجی آمریکا که در دولت بایدن هم ظاهرا تداوم دارد اینست که آنها می‌خواهند جمهوری اسلامی ایران پیش‌قدم شده و به تعهدات برجامی خود بازگردد که این موضوع قابل پذیرش نیست.

دکتر جلیل رحیمی جهان‌آبادی می‌افزاید: طرفی که از برجام خارج شده و آن را نقض کرده و مانع اجرای تعهدات دیگر اعضای نیز شده آمریکا است در حالی که ایزان نه تنها در دوره حضور آمریکا که با صبر استراتژیک تا بیش از یکسال بعد از خروج آمریکا و نقض آن توسط این کشور هم به تعهداتش از جمله محدود کردن سقف غنی سازی و حجم ذخایر خود، توقف غنی سازی ۲۰ درصد و ادامه داد و تا به امروز هم پروتکل الحاقی را دواطلبانه اجرا کرده، بنابراین کسی که باید جبران مافات و خطا کند آمریکاست اما آنها نمی‌خواهند تقصیر خود را بپذیرند و از موضع ضعف و بدهی وارد مذاکره شوند.

نماینده مردم تربت جام و تایباد با اشاره به مصوبه مجلس و الزام دولت به غنی سازی ۲۰ درصد که آغاز شده و همچنین توقف اجرای پروتکل الحاقی از سوم اسفند ماه در صورت لغو نشدن تحریم‌های غیر قانونی آمریکا توسط بایدن، تأکید می‌کند: آمریکایی‌ها اگر حسن نظر و رویکرد مثبتی آنگونه که دولت جدید این کشور ادعا کرده دارد و معتقد است که برجام می‌تواند بحران را کاهش دهد باید مسئولیت خودش را در بروز وضعیت موجود بپذیرد و منصفانه به برجام برگردد.

شرایط برای بازگشت بایدن روز به روز سخت‌تر می‌شود

وی با اشاره به موضع‌گیری امروز وزیر خارجه آمریکا و مشخص نبودن برنامه دولت بایدن برای شروع یک فرآیند زمانبندی شده و مدون برای بازگشت به برجام، می‌گوید:بعید می دانم اتفاق خاصی تا هفته اول اسفند ماه رخ بدهد که مانع از اجرای گام دوم مصوبه مجلس شود و دولت ایران لاجرم این قانون را اجرا می‌کند. بدیهی است که پس از آن شرایط برای دولت بایدن سخت‌تر و پیچده‌تر خواهد شد بنابر این در این فرصت سه هفته‌ای همه چیز بستگی دارد به قدرت دیپلماسی و رایزنی دو کشور که این روند چالشی را به سمت درک متقابل و تفاهم ببرند یا نه.

انتهای پیام/

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.