عقب‌نشینی سه کشور اروپایی عضو برجام (انگلیس، آلمان و فرانسه) از صدور قطعنامه ضد ایرانی در شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که در هماهنگی کامل با طرف آمریکایی صورت گرفت، از ابعاد مختلف مورد توجه تحلیلگران قرار گرفته است. طرف غربی به بهانه کاهش تعهدات برجامی، این اقدام ضد ایرانی را در دستور کار خود قرار داده بود. اما تصمیم اروپا و آمریکا در کوتاه آمدن از این مسیر را باید در پازل بازیگری مناسب جمهوری اسلامی در چند ماه اخیر تعبیر کرد. روندی ایجابی که تهران در حرکت به سمت غنی سازی ۲۰ درصدی و به دنبال آن محدود کردن بازرسی‌های آژانس بین المللی انرژی اتمی از تأسیسات هسته‌ای کشورمان با توجه به قانون اقدام راهبردی مجلس انجام داد، نوعی پیشروی در سیاست خارجی پس از سال‌ها انفعال و امتیازدهی دیپلماتیک بود. تهران پیشتر هم پنج گام کاهشی تعهدات برجامی را عملیاتی کرد، ولی از آنجا که هیچ قاطعیت و اراده‌ای پشت آن وجود نداشت، غرب هم به آن وقعی ننهاد. با این وجود اقدام‌های اخیر که با خط دهی مجلس و همراهی مردم دنبال شد، دو گام مهم برای جبران گذشته بود و وقتی طرف مقابل این قاطعیت را دید ترجیح داد بیش از این گستاخی نکند؛ چرا که در صورت ادامه این روند ماهیت توافق نامه اخیر تهران با آژانس و موافقت با ادامه بازرسی‌های سرزده و جزء به جزء هم در خطر قرار می‌گرفت، موضوعی که اصلاً دلچسب غرب نبود و مجبور به عقب‌نشینی شد.  این ماجرا بیش از همه یک واقعیت را آشکار کرد؛ اینکه اگر حتی قرار است دیپلماسی هم محور باشد، تأمین منافع ملی با قاطعیت و پافشاری بر حقوق بدست می‌آید. در نظام بین‌الملل مبنا زور است و هر که قدرت و ابزار چانه‌زنی بیشتری دارد، می‌تواند اهداف خود را پیش ببرد. پس اگر ما با غنی‌سازی ۲۰درصدی و کاهش تعهدات برجامی برای خود ابزار قدرت ایجاد نمی‌کردیم، طرف غربی هر روز بر گستاخی خود می‌افزود اما از آنجا که این دو برگ برنده و اهرم فشار را در اختیار داشتیم ناگزیر شد تهدید اعلامی خود را متوقف کند. این موضوع همچنین اثبات می‌کند روشی که برای مذاکره در هفت سال گذشته با دادن امتیازات پی‌درپی و عقب‌نشینی دنبال شد، غلط و خسارت‌بار بوده است.

در نهایت اینکه ایالات متحده تلاش داشته اقدام‌هایی نظیر رفع منع تردد دیپلمات‌های کشورمان در نیویورک و همچنین گفت‌وگو درباره آزادی مقداری از پول‌های بلوکه شده در چندین کشور را نوعی امتیازدهی به جمهوری اسلامی جا بیندازد. برخی گام اخیر در کوتاه آمدن از پیشبرد قطعنامه ضد ایرانی را هم در راستای همین امتیازدهی صوری برای متقاعد کردن کشورمان برای نشستن پای میز مذاکره تعبیر کرده‌اند. اما این نوع نگاه از اساس اشتباه است؛ چرا که این اقدام‌ها اصلاً امتیازدهی نیست، بلکه اصلاح حماقت‌های گذشته دولت ترامپ است. کوتاه آمدن طرف غربی از پیشبرد قطعنامه ضد ایرانی در آژانس هم ربطی به امتیازدهی ندارد، بلکه همان‌گونه که گفته شد شکست در مقابل حرکت آفندی و حساب شده تهران بود. عقب‌نشینی وقتی اتفاق می‌افتد که طرف متخاصم از پافشاری بر سر زیاده‌خواهی‌های خود دست بردارد و سعی در جبران گذشته کند، در حالی که اروپا و آمریکا تاکنون حتی مقابل ابتدایی‌ترین خواسته جمهوری اسلامی که رفع تحریم‌هاست هم هیچ نرمشی از خود نشان نداده‌اند و بر مسیر اشتباه گذشته تأکید دارند.