قدس آنلاین: بنا بر تازه‌ترین آمار بانک مرکزی، حجم نقدینگی در بهمن ماه امسال با رشدی ۱/۳۹ درصدی، به بالای ۳۳۰۰ هزار میلیارد تومان رسیده و نسبت به دی ماه امسال رشدی ۹/۲ درصدی داشته است و این در حالی است که میزان رشد نقدینگی در بهمن ماه امسال، بیشترین رشد ۶ سال اخیر بوده است.
علاوه بر آثار تورمی انکارناپذیر سیل مخرب نقدینگی در ماه‌های پیش رو، واکنش رئیس کل بانک مرکزی به انتقادات وارد شده به افسارگسیختگی و به بی مهاری نقدینگی جالب توجه است. عبدالناصر همتی گفته است: وقتی به دلیل مشکلات ساختاری متوسط رشد نقدینگی در ۲۰ سال گذشته ۶/۲۷ درصد است، ریاضیات پایه به ما می‌گوید هر سه سال نقدینگی دو برابر می‌شود؛ فرقی نمی‌کند سیاستگذار پولی چه کسی باشد.
آقای رئیس کل، از بازی با اعداد دست بردارد
ابراهیم رزاقی استاد بازنشسته دانشگاه تهران در گفت و گو با قدس آنلاین و در واکنش به استدلال رئیس کل بانک مرکزی مبنی بر اینکه "رشد نقدینگی به دلیل مشکلات ساختاری است و فرقی نمی‌کند چه کسی سیاستگذار پولی است"، گفت: بهتر است آقای همتی دست از بازی با اعداد بردارد. چرا ایشان آمار ۲۰ ساله را مبنا قرار داده و به آمار ۸ ساله دولت آقای روحانی اشاره نکرده است؟! ایشان خوب است به این هم اشاره کنند که نیمی‌از نقدینگی تاریخ اقتصاد ایران در سه سال اخیر خلق شده و در دولت آقای روحانی شاهد رشد وحشتناک نقدینگی بوده ایم.
بانک‌ها؛ منشأ تمام سوداگری‌ها
این اقتصاددان در تحلیل دلایل افسارگسیختگی نقدینگی طی سال‌های اخیر اظهار داشت: یکی از اصول نظم دهی به اقتصاد، اخذ مالیات است. در اغلب کشورها مالیات، سهم بالایی در درآمدهای دولت دارد که این مالیات هم عمدتا از ثروت، مصرف و فعالیت‌های غیرتولیدی اخذ می‌شود چرا که این بخش‌ها سودهای بی دردسر برای صاحبان شان خلق می‌کنند. در ایران اما سهم کل مالیات در درآمد دولت حدود ۲۳ درصد است.
او به رفتارهای متضاد اقتصادی دولت اشاره و اضافه کرد: این حجم عظیم نقدینگی در اثر عدم جمع‌آوری تقاضاهای اضافی ایجاد شده و صاحبان این نقدینگی مالیات نمی‌پردازند، از سویی دیگر برخی فعالیت‌های سوداگرانه از قبیل واردات، دلالی و اختلاس که سودهایی بسیار بیشتر از تولید دارند، در کشور باب شده که منشأ اصلی آن بانک‌ها هستند.
رزاقی افزود: بانک‌ها هم بخش زیادی از بازار مسکن را تصاحب کرده اند و هم اجازه تولید مسکن در کشور را نمی‌دهند. در همین حال با سپرده‌های مردم رفتاری خلاف شرع دارند و سودی که به این سپرده‌ها می‌پردازند در برابر تورم بالای ۴۰ درصدی ناچیز است. این رفتار یعنی بانک‌ها کلاهبردارند چون در همین شرایط بابت پرداخت تسهیلات به مردم، سودی دو سه برابری دریافت می‌کنند که این سودها حرام است. در این شرایط یا تولید کننده اصولا توان گرفتن وام ندارد و یا در اثر ناتوانی در تأدیه اقساط، کارخانه و کسب و کارش توسط بانک‌ها ضبط می‌شود!
بانک‌ها علیه تولید عمل می‌کنند
این اقتصاددان در پاسخ به این سوال که چرا با اینکه ضروری است نقدینگی به سمت تولید هدایت شود، این سیاست در اقتصاد ایران اجرایی نمی‌شود، گفت: قطعا با هدایت نقدینگی به تولید، شاهد جهش این بخش خواهیم بود اما این هدایت مشروط به این است که بالاترین سود نه در دلالی که در تولید باشد و بانک‌ها هم در خدمت تولید باشند نه دلالان! متاسفانه بانک‌های ما علیرغم کسب حداکثر سود، علیه تولید عمل می‌کنند.
سرمایه داری غیرتولیدی؛ بلای جان اقتصاد ایران
این اقتصاددان همچنین در توصیف سرمایه داری در ایران گفت: ما شاهد سرمایه داری غیرتولیدی در کشور هستیم؛ پدیده ای که از زمان ریاست جمهوری مرحوم‌هاشمی‌رفسنجانی باب شد. این نوع سرمایه داری نه اشتغال خلق می‌کند و نه تناسبی بین درآمد و هزینه‌های دولت ایجاد می‌کند. دولت از یک سو در اخذ مالیات ناموفق عمل می‌کند و از سویی تا می‌تواند بر هزینه‌هایش می‌افزاید.
رزاقی با اشاره به افزایش شدید تورم در سال‌های اخیر اظهار داشت: با بالا رفتن تورم، قدرت خرید مردم به حداقل رسیده است. دولت علیرغم این که تورم رسما بالای ۴۰ درصد است، مزد و حقوق را ۲۰ تا ۲۵ درصد بالا می‌برد. بدین ترتیب هر چند در سال‌های اخیر، درآمد کارگر و کارمند سه چهار برابر رشد کرده اما قدرت خرید به یک پنجم و حتی کمتر از آن کاهش یافته است. در همین شرایط دولت برای کالاهای اساسی، ارز ترجیحی تخصیص می‌دهد و با اینکه می‌داند دلالان زیادی در بازار این کالاها فعال هستند، از دلالی ممانعت به عمل نمی‌آورد!
به گفته وی امروز فقط ۱۰ درصد جمعیت کشور درآمدهای بالا دارند و در مواردی هم این افراد، ثروت شان را به آن سوی آب‌ها منتقل می‌کنند و این در حالی است که بنا به اعلام دولت، ۶۰ میلیون ایرانی زیر خط فقر هستند.
انتهای پیام/
نظر شما