قدس آنلاین-گروه استان‌ها: در نوروز، مردم شب‌زنده‌داری می‌کنند و به تفریح می‌پردازند. شیپورها و سرناها به صدا درمی‌آیند و مدام نقاره می‌زنند.

یک روز مانده به پایان آخرین روز سال همه دکان‌ها و بازارها را رنگ می‌کنند و با گل می‌آرایند.

صبح هنگام، در همه مغازه‌ها و خانه‌ها، شمع‌ها و پیه‌سوزها را روشن می‌کنند که به مدت سه ساعت شمع‌ها و پیه‌سوزها روشن می‌ماند و سپس، شمع‌ها را خاموش می‌کنند. دکان‌ها را می‌بندند و با تعطیلی بازار به خانه خود می‌روند. دست به هیچ دادوستدی نمی‌زنند. فقط در میدان، بازی‌ها و نمایش‌های مختلفی ترتیب می‌دهند. تخم‌مرغ‌های قرمز را با دست می‌شکنند.

در اتاق‌ها و باغ‌های خود، فرش‌ پهن می‌کنند و بر روی آن بهترین اثاث گران‌قیمت خود را می‌گذارند. بدین ترتیب سه روز از سال نو را با شیپور و سرنا زدن و نقاره کوفتن جشن می‌گیرند».

جشن زنده رود

تا دوران صفویه در ۲۶ اسفند «جشن زنده رود» برپا می‌شد که اکنون تنها یادی از آن باقی است و در این جشن مردم با شکرگزاری به استقبال عید نوروز می‌رفتند.

ز دیگر جلوه‌های نوروز میهمان‌نوازی اصفهانی‌هاست که علاوه بر سکونت گردشگران در هتل‌ها و مسافرخانه‌ها، اصفهانی‌ها هزاران گردشگر را در دل خانه‌های سنتی خود جای می‌دهند که البته این مراسم از سال گذشته به دلیل شیوع کرونا تحت‌الشعاع قرارگرفته است.

سبزه گره زدن

 «سبزه گره زدن» و «سبزه در آب انداختن» هم دو رسم کهن اصفهانی‌هاست که نباید با آسیب به طبیعت همراه شود و پیشنهاد می‌شود سبزه به‌صورت نمادین توسط مدیران شهر یا سمن‌ها در آب انداخته شود تا سبب آلودگی آب‌های روان نشود، همچنین سبزه گره زدن باید بدون لطمه زدن به گیاهان و درختان صورت گیرد.

سبزه گره زدن هم اشاره به آئینی باستانی دارد که به یاد «مهر و مهریانه» با نیت پیوند بین دو زوج انجام می‌گرفته که در فرهنگ کهن ایرانی معادل پیوند آدم و حوا بوده است.

سبزه در آب انداختن اشاره به رسمی کهن است که مردم سبزه را به «آناهیتا» ایزد بانوی آب‌های روان تقدیم می‌کردند، ولی امروز با افزایش جمعیت شهرها انجام این کار به ضرر طبیعت تمام می‌شود.

امسال هم محیط بانان و دوست داران طبیعت با قرار دادن کیسه‌زباله در اماکن پرتردد گردشگری بر عدم آسیب‌رسانی به طبیعت تأکید می‌کنند و مردم عزیز نیز قطعاً یاریگر این زحمتکشان هستند.

رسوم کمرنگ شده

یکی از رسوم منسوخ‌شده در اصفهان که اکنون کمتر دیده می‌شود، رسم شاد قاشق زنی است که کودکان و نوجوانان با زدن قاشق به یک ظرف فلزی، به در خانه‌ها همسایه‌ها می‌رفتند و آن‌ها هم با انداختن شیرینی و شکلات و تنقلات در ظرف کودکان این رسم را گرامی می‌داشتند و شادی را به آن‌ها هدیه می‌دادند.

  تا دهه ۵۰ و ۶۰ در اصفهان خانواده‌ها گرد هم می‌آمدند و ۳ تا ۷ بوته روشن می‌کردند و از روی آن می‌پریدند، ولی سختگیری‌های امروزی سبب به خیابان کشیده شدن این جشن و جنگ‌وگریز خیابانی شده است.

بنیان جشن چهارشنبه به افروختن آتش یا چراغ در سپیده‌دمان در شب آخر سال بر بام خانه و به یاد درگذشتگان بازمی‌گردد که باگذشت زمان جای خود را به چهارشنبه‌سوری داده است و زمان آتش‌افروزی به‌جای سپیده‌دم به سر شب در شب چهارشنبه آخر سال تغییریافته است.

غذای شب عید و سیزده‌بدر

پختن غذای مخصوص شب عید که سبزی‌پلو با ماهی است، هم از رسوم اصفهانی‌هاست که البته برخی هم به پختن شوید پلو یا باقلا با ماهی یا کوکو سبزی با پلو اقدام می‌کنند.

همچنین، در مراسم «سیزده به در نیز متداول‌ترین غذای مردم اصفهانی‌ها جوجه‌کباب است که برخی استامبولی پلو را هم برای این جشن می‌پسندند که البته این مراسم هم به دلیل کرونا امسال به‌صورت جمعی برگزار نخواهد شد.

 به عقیده اکثر مردم، نوروز اصفهان تنها با زاینده‌رودی پرآب معنا پیدا می‌کند و چند سال اخیر فقدان این جاذبه طبیعی باعث ناراحتی مردم و کاهش دلپذیری نوروز برای مسافران و اصفهان دوستان شده است.

بهترین تفرجگاه اصفهانی‌ها همیشه بوستان‌های گسترده حاشیه رودخانه بوده که اکنون دیگر با خشک‌سالی دلپسند مردم نیست.

جشن باران خواهی

در ایران باستان «جشن باران خواهی» در روز «تیر» از ماه فروردین برگزار می‌شد و امروزه هم برگزاری جشن سیزده به در» و روز طبیعت ریشه در همان مراسم کهن دارد و باور به نحوست ۱۳ نوروز خرافه‌ای است که وارد این جشن فرخنده شده است.

استقبال از عید در چهارباغ

گرچه کرونا بر نصف جهان سایه افکنده است اما بااین‌حال شهرداری تصمیم دارد تا با اجرای برنامه عیدانه به استقبال بهار برود.

در همین راستا رئیس اداره توسعه فرهنگ شهروندی گفت: بهاری خوانی  ئ نوروز خوانی  همیشه در فرهنگ کشور ما مطرح بوده است لذا هرساله شاهد برنامه‌هایی در رابطه با استقبال نوروز هستیم که بیشتر آن‌ها حول محور نمایش‌های آئینی و سنتی و نشانگرنمادین ورود عمو نوروز و رفتن ننه سرما است.

احمدرضایی اظهار داشت: امسال نیز به همت سازمان فرهنگی اجتماعی ورزشی شهرداری اصفهان شاهد برگزاری  برنامه خیمه‌شب‌بازی و نغمه‌پردازی عروسکی، حضور ننه سرما، عمو نوروز و مبارک درگذر چهارباغ خواهیم بود.

وی با اشاره به حضور نوروز خوان‌ها در گذر چهارباغ، افزود: با توجه به شیوع کرونا در سال جاری به‌منظور پاسداشت تلاش کادر درمان در عرصه سلامت، یک ابر عروسک از پرستاران (مدافعان سلامت) تهیه شده که در برنامه "عیدانه، استقبال از بهار" حضور دارد.

وی با بیان اینکه چهارباغ  به عنوان  گذر فرهنگی و مرکزی پایلوت اجرای این رویداد در نظر گرفته شده و در مناطق مختلف نیز برنامه هایی به این شکل برگزار خواهد شد تصریح کرد: در این عیدانه، عمو نوروز و ننه سرما با نغمه پردارزی هر روز از ساعت 16 تا 18 در گذر چهارباغ و خیابان های سطح شهر به استقبال بهار رفته و در مناطق مختلف حرکت می‌کنند.