در تمامی دنیا برای مقابله با آسیب‌های خشکسالی، میزان آب مورد استفاده در صنعت و کشاورزی و... را حدود ۰.۴ یا ۴۰درصد از تجدیدپذیری متوسط در نظر می‌گیرند تا در سال‌های خشکسالی دچار مشکل نشوند؛ اما در کشور ما چنین نیست و به همین دلیل امروزه دچار بحران کم‌آبی شده‌ایم.

باید درصد مشخصی از آب‌های ذخیره شده از بارش‌ها در زیر زمین را استفاده کنیم. اما متأسفانه برای مثال در خراسان رضوی ۱۳۰درصد از آب را استفاده می‌کنیم؛ یعنی در واقع از ذخایر گذشته برداشت می‌کنیم. این موضوع علاوه بر آنکه منجر به اُفت سفره‌های آب زیرزمینی شده، ما را با فشارهای وحشتناکی در سال‌های خشکسالی مواجه کرده است.

به تعبیری صحیح‌تر، به بهانه حفظ حال و روز امروز خود، آینده نسل‌های بعد را نابود می‌کنیم؛ به‌گونه‌ای که ۱۰ تا ۲۰ سال دیگر شوری آن‌قدر در آب زیرزمینی کشور زیاد می‌شود و یا آب به‌قدری پایین می‌رود که دیگر قابل برداشت و استفاده نخواهد بود.

امروزه مسئولان به این نتیجه رسیده‌اند مدیریت آب تنها مدیریت لوله و مفاهیمی همچون هیدرولیک و هیدرولوژی نیست؛ بلکه بخش قابل ملاحظه‌ای از این مدیریت مربوط به اجتماع، اقتصاد و سیاست است. آن‌ها می‌دانند تأثیر آب در هر حوزه‌ای انکارناپذیر است و بنابراین باید نیروهایی را که در این خصوص اعمال اثر و فشار می‌کنند شناسایی و مدیریت کرد.

در این میان بیشترین انتظار را باید از نخبگان جامعه اعم از نخبگان کشاورزی، صنعت و شورای شهرها داشت که با خردورزی در رسیدن به وفاق بر سر مخاطرات اساسی و بنیادی که کشور را تهدید می‌کند، توافق کنند.

برای درک واضح‌تر تصمیمات غلط مدیریت این حوزه کافی است به این نکته اشاره کنیم که در سال ۱۳۴۷ دشت مشهد دارای حدود هزار و ۵۰۰ حلقه چاه بود، اما در حال حاضر تنها ۷هزار حلقه چاه مجاز در این دشت وجود دارد، یعنی با اینکه آب در حال پایین رفتن بوده برای آن مجوز نیز صادر کرده‌ایم. این در حالی است که اگر از همان زمان اعلام می‌شد موجودی آب همین مقدار است و به همین میزان خرید و فروش کنید، شاید شاهد این اتفاق نبودیم.

موضوع دیگری که در مدیریت آب باید به آن توجه کرد بازچرخانی و استفاده از پساب فاضلاب برای آبیاری و تأثیر آن در صرفه‌جویی است. در این خصوص نیز دو نکته حائز توجه است؛ نخست موضوع بهره‌وری و صرفه‌جویی و دیگری پایداری. در موضوع پایداری باید بدانیم مقدار کل آب تجدیدپذیر چقدر است و به همان میزان تنها باید درصدی از آن را استفاده کرد نه تمام آن را.

بر اساس بیلان کمی آب، اگر تنها به مقدار تجدیدپذیر مصرف کنیم شاهد پایین رفتن  آب نخواهیم بود اما متأسفانه در مصرف آب به این موضوع توجه نکرده‌ایم؛ برای مثال در شهری مانند مشهد ۱۳۰درصد آب را برداشت می‌کنیم.

اگر بازچرخانی آب صورت گیرد، در واقع مقداری از آب برگشت دارد، ولی ما مانع برگشت آن شده‌ایم و در چنین شرایطی قطعاً اُفت سفره، سریع‌تر اتفاق می‌افتد.