قدس آنلاین: زمان به نفع مذاکرات وین نیست و فرصت کوتاه دولت دوازدهم و گروه ۱+۴ و آمریکا برای رسیدن به یک توافق برای بازگشت ایالات متحده به برجام و رفع تحریم‌ها به سرعت رو به پایان است.

شاید اینگونه تصور شود که مذاکرات جاری تا مرداد ماه که دولت روحانی بر سر کار است ظرفیت تحقق چنین توافقی را داشته باشد. این برداشت اگرچه درست است اما باید به این نکته مهم هم توجه داشت که تا ۱۵ روز دیگر فرجه سه ماهه در توافق ایران با آژانس برای توقف کامل اجرای پروتکل الحاقی به پایان می‌رسد و پس از آن دوربین‌های نظارتی فراپادمانی آژانس خاموش و حافظه سه ماهه آنها نیز پاک خواهد شد. موضوعی که امروز رئیس کمیسیون امنیت ملی نیز نسبت به آن هشدار داد.

این بدان معناست که رابطه ایران و آژانس از سوم خرداد ماه وارد مرحله جدیدی خواهد شد که بدون شک شوک ناشی از آن مذاکرات وین را تحت الشعاع قرار خواهد داد و رسیدن به یک توافق را بسیار سخت‌تر خواهد کرد.

زمان به نفع مذاکرات وین نیست

دیپلماتها اروپایی این موضوع را به خوبی می‌دانند و نگران از دست رفتن فرصت هستند. اتفاقی که می‌تواند امکان نقش آفرینی آنها را به شدت کاهش دهد. ضمن اینکه پایتخت‌های اروپایی به خوبی می‌دانند اگر در این فرصت باقی مانده با دولت روحانی به نتیجه نرسند، با تغییر دولت در ایران حداقل چندین ماه فرصت برای تشکیل دولت جدید و مشخص شدن کابینه و سپس انتخاب تیم جدید مذاکرات لازم است و تازه احتمال دارد بسیاری از رویکردها رفتارها تغییر کند.

بنابراین قابل درک است که پنج کشور شریک برجام تمایل دارند تا سرعت مذاکرات افزایش یابد. از همین رو «انریکه مورا» معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا امروز خواستار  تسریع مذاکرات احیای برجام را خواستار شد.

مورا که به عنوان نماینده بروکسل در مذاکرات وین حاضر شده است در پیامی توئیتری نوشت: «چهارمین دور از مذاکرات وین را برای احیای برجام برگزار کردیم».

معاون جوزف بورل در ادامه نوشت:‌ «ضرب‌الاجلی وجود ندارد ولی به‌عنوان یک هماهنگ‌کننده، فوریتی قطعی را احساس می‌کنم. زمان به نفع ما نیست. خوشحالم که می‌بینم تمام نمایندگان از جمله ایران و آمریکا می‌گویند که همین احساس را دارند».

با این حال به نظر می‌رسد آمریکایی‌ها با استفاده از این فضا و برای ترغیب بر گروه ۱+۴ برای فشار بیشتر بر ایران به منظور گرفتن امتیاز در چانه زنی‌های غیر مستقیم و همچنین فشار بر دولت روحانی بر خلاف آنچه که ظاهرا در مذاکرات انتقال می‌دهند و از آمادگی برای رفع تحریم‌ها سخن می‌گویند در رسانه‌ها از فاصله زیاد تا بازگشت به برجام دم می‌زنند.

از اینرو به نظر می‌رسد روند دو هفته آتی مذاکرات و بدست آوردن نتیجه عملی نقشی تعیین کننده در موفقیت یا شکست مذاکرات وین خواهد داشت.

چالش مذاکرات وین ضمانت اجرایی توافق است

دکتر رحیمی جهان آبادی عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در گفتگو با خبرنگار قدس آنلاین با اشاره به اینکه چالش‌ها میان ایران و جهان غرب به ویژه آمریکا در چند دهه اخیر همواره عمیق‌تر و بی‌اعتمادی بیشتر شده و جدی‌تر از آنست که بتوان آنرا در پرونده مذاکرات اتمی خلاصه کرد، اظهار داشت: در پس زمینه ذهنی تیم‌های مذاکره کننده در وین این چند دهه تنش و چالش وجود دارد و رویدادهای ۴ سال دوره ترامپ به ویژه بر این مذاکرات سایه انداخته است.

وی افزود: پرونده اتمی هم بخشی از  این روابط تنش آلود است ولی مذاکراتی که در وین از چند هفته پیش به این سو آغاز شده تا اینجای کار جدیت دو طرف محرز بوده. یعنی آمریکایی ها پی‌برده‌اند که فشار حداکثری و تحریم علیه ایران نه تنها نتیجه‌ای برای آ نها نداشته که سبب شده تهران آهنگ توسعه برنامه هسته‌ای خودش را سرعت ببخشد و محدودیت‌ها را پشت سر بگذارد و این وضعیت برای کشورهای غربی و آمریکایی اتفاق خوبی نیست.

عضو کمیته سیاست خارجی کمیسیون امنیت ملی وجلس خاطرنشان کرد: از طرف دیگر تحلیل دموکراتها اینست که سیاست فشار حداکثری ترامپ سبب شده تا چین و روسیه در بسیاری حوزه‌ها میدان را از آمریکا و کشورهای اروپایی بگیرند و فرصت‌های اقتصادی، تجاری و غیره را در ایران و حتی برخی حوزه ها در منطقه ازآن خود کنند زیرا توسعه همکاری ایران با روسیه و چین عملا تا گستره‌های منطقه‌ای هم ادامه یافته است.

نماینده مردم تربت جام و تایباد با اشاره به سیاست مقاومت ایران در برابر تحریم و فشارهای اقتصادی و اتخاذ رویکرد اقتصاد مقاومتی، گفت: با این حال ایران هم تمایل دارد تا بتواند مشکل خودش را با غرب حل کند تا اگر قرار است به مسیر برجام برگردد،  ضمانتی برای تداوم روند کاهش تنش‌ها با غرب وجود داشته باشد و آنها دوباره در قالب‌ها و عناوین دیگر مثل برنامه موشکی، حقوق بشر، ارتباط با گروه های مقاومت و امثالهم پرونده های جدیدی باز نکرده و مانع انتفاع ایران از برجام نشوند.

رحیمی جهان آبادی تصریح کرد: ایران در همین لحظه می‌تواند در مورد برجام با غرب و آمریکا به توافق برسد، اما آنچه تیم ایران و سیاستگذاران ایران را نگران کرده، ضمانت اجرای کامل توافق و باز کردن پرونده‌های جدید به بهانه‌های دیگر و ادبیات متفاوت و تحریم‌های جدید است و این باعث شده روند مذاکرات بسیار سخت و پیچیده شود.

هماهنگی قوا برای راستی آزمایی رفع تحریم‌ها ضروری است

عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس اضهار داشت: تا این لحظه اخبار و گزارش‌های جدید اینست که پیرامون رفع تحریم‌ها در حوزه‌های مهم همچون صادرات نفت، بیمه، کشتیرانی و مبادلات بانکی توافق حاصل شده. تفاهم در خصوص لغو تحریم‌های اشخاص و برخی نهادها انجام شده و در مورد تحریم‌های حقوق بشری و تروریسم که غربی‌ها نگرانی‌هایی دارند هم این آمادگی را نشان داده‌اند که می‌توانند برخی تحریم‌ها را کاهش دهند. اما  مسئله مهم راستی آزمایی رفع این تحریم‌ها است.

عضو کمیته هسته‌ای مجلس اضافه کرد: سیاست قطعی جمهوری اسلامی ایران اینست که بعد از راستی آزمایی و اطمینان از رفع تحریم‌ها به تعهدات کامل برجامی خود بازگردد که این موضوع در صورتی که توافق در وین حاصل شود، در داخل نیاز به رایزنی و هماهنگی بین قوا دارد که بدون اشکال و به سرعت انجام شود تا ما از تحریم‌ها خارج شویم و به آنچه حقوق قانونی ما است برسیم و مردم هم از فشارهای اقتصادی تاحدی خارج شوند و بتوانیم گشایش اقتصادی را در کشور دنبال کنیم.

پایان مهلت سه ماهه به آژانس توافق را دشوارتر می‌کند

عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس درباره تکرار این جمله از سوی مقامات مختلف آمریکایی که فاصله زیادی تا بازگشت به برجام داریم و مهلت ۱۵ روزه تا پایان ضرب‌الاجل توافق ایران و آژانس برای برچیدن دوربین‌ها و توقف کامل اجرای پروتکل الحاقی، گفت: اگر این اتفاق رخ دهد و ما به ضرب الاجل سه ماهه ایران به آژانس قبل از حصول توافق در وین برسیم، شرایط قطعا به مراتب سخت‌تر خواهد شد و روند مذاکرات هم کندتر می‌شود.

وی افزود: اگر روند مذاکرات در وین مثبت باشد، می‌توان درباره تمدید توافق ایران و آژانس و مهلت سه ماهه رایزنی و بحث کرد تا فرآیند مذاکرات دچار تنش بیشتر نشود.  اگر غربی‌ها  فکر کنند با فشار بیشتر می‌توانند امتیاز بگیرند و ایران هم مسیر کاهش تعهداتش را ادامه دهد روند مذاکرات دچار چالش می‌شود و ممکن است همین توافق‌های حاصل هم تحت الشعاع قرار گیرد.

عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس با بیان اینکه الان شرایط به گونه‌ایست که باید از روند مذاکرات در وین با نگاه خوش بینانه حمایت کنیم، اظهار داشت: اگر مذاکرات به مرحله‌ای برسد که تشخیص تیم مذاکره کننده، شورایعالی امنیت ملی و مقام معظم رهبری که بر مذاکرات نظارت دارند و مجلس این باشد که روند مذاکرات مطلوب و امیدوار کننده است، می‌شود برای تمدید توافق ایران و آژانس رایزنی کرد اما اگر احساس شود مذاکرات روند فرسایشی دارد و غربی‌ها نیتی برای رسیدن به نتیجه ندارند، ایران مرحله بعدی قانون اقدام راهبردی را اجرا و دوربین‌های فراپادمانی آژانس برچیده خواهند شد.

انتهای پیام/