تحولات منطقه

با روی کار آمدن کابینه‌ای جدید در اراضی اشغالی، ابهاماتی در خصوص آینده روابط میان واشنگتن و تل‌آویو و طرح‌های نیمه‌تمام دو طرف وجود دارد.

بایدن، بنت و پروژه‌های نیمه‌تمام مشترک واشنگتن و تل‌آویو
زمان مطالعه: ۶ دقیقه

قدس آنلاین: دوئل سیاسی میان بنیامین نتانیاهو و نفتالی بنت سرانجام شامگاه یکشنبه ۱۳ ژوئن (۲۳ خرداد) با رسیدن کرسی نخست وزیری رژیم صهیونیستی به بنت خاتمه یافت.

رئیس حزب یامینا که خود سال‌ها از معتمدان نتانیاهو بود و در واقع به واسطه «بی بی» پا به عرصه سیاست گذاشت، در نهایت به رقیب اصلی وی در انتخابات ماه مارس بدل شد و تنها با اختلاف یک رای، به تکیه درازمدت وی بر کرسی نخست وزیری این رژیم خاتمه داد. بنت یک کابینه موزاییکی متشکل از ۸ حزب و جناح مختلف را معرفی کرد تا به رغم موقعیت متزلزل آن در همان گام نخست، به حضور ۱۲ ساله نتانیاهو در قدرت پایان دهد.

پیام تعجیل بایدن برای تبریک به بنت

تنها ساعاتی پس از تحلیف بنت در کنست، رئیس جمهور آمریکا به ارائه بیانیه در این خصوص اکتفا نکرد و در یک مکالمه تلفنی، هم مقام جدید را به رئیس حزب یامینا تبریک گفت و هم از همکاری با کابینه جدید رژیم صهیونیستی سخن گفت. آنتونی بلینکن نیز به تبعیت از بایدن با همتای صهیونیست خود از اهمیت ترویج و پیگیری پیمان‌های عادی سازی روابط با اعراب گفت و بخشی از گفت و گوی تلفنی این دو به تبادل نظر در مسئله ایران اختصاص یافت.

قسمت قابل تامل این ماجرا به انتظار ۲۸ روزه نتانیاهو برای هم صحبتی با بایدن در ژانویه ۲۰۲۱ در زمان ورود وی (بایدن) به کاخ سفید به عنوان رئیس جمهور تازه آمریکا برمی گردد. اقدامی که برای مدتی به سوژه رسانه‌ها بالاخص رسانه‌های صهیونیست تبدیل شده بود و بسیاری آن را به نوعی تحقیر نخست وزیر رژیم متحدِ شماره یک آمریکا از سوی بایدن تعبیر کردند.

همه این‌ها را اگر در کنار سخنان اخیر نخست وزیر سابق رژیم صهیونیستی قرار دهیم، آنجا که نتانیاهو در سخنرانی خود فرصت را برای طرح گلایه از آمریکا به ویژه در خصوص بازگشت به برجام غنیمت شمرد، شاید به مواج شدن نسبی و البته موقت روابط میان آمریکا و رژیم صهیونیستی در اواخر دوره نتانیاهو برسیم. نتانیاهو حتی تا آنجا پیش رفت که صریحا اعلام کرد اگر بنا به انتخاب میان مقابله با برنامه هسته‌ای ایران و دوستی با آمریکا باشد، گزینه اول را انتخاب می‌کند و قید دوستی با واشنگتن را خواهد زد.

روزنامه فرانسوی لوفیگارو تعجیل بایدن برای تبریک به بنت و قیاس آن به تعامل چند وقت اخیر با نتانیاهو را اینگونه تفسیر می‌کند: بایدن با رفتن نتانیاهو نفس راحتی کشید، اما تمایل رئیس جمهور آمریکا برای همکاری با کابینه تازه صهیونیست‌ها می‌گوید که نباید به انتظار تحول چشمگیری در روابط تل‌آویو و واشنگتن نشست.

دانیل سی کورتزر، سفیر آمریکا در اراضی اشغالی برداشت خود را از تبریک زودهنگام بایدن به بنت اینگونه بیان می‌کند: «لحن آشتی‌جویانه و تنش کم در روابط برای شروع خوب بوده است. دولت بایدن به دنبال ارسال این پیام بوده که آن‌ها برای تجارت و گفتگو بسیار جدی هستند.» ناتان ساکس، مدیر مرکز سیاست خاورمیانه‌ای موسسه بروکینگز نیز در تفسیر این اقدام می‌گوید: مقامات دولت بایدن بی‌بی را دوست ندارند و خود را برای یک شروع تازه با نفتالی بنت آماده کرده‌اند.

پایگاه هیل نیز به تازگی در مطلبی نوشت: «نخست وزیر بعدی اسرائیل بدون شک در برنامه رئیس جمهور بایدن در خاورمیانه نقش خواهد داشت و مهره موثری در روابط دو جانبه واشنگتن و تل آویو خواهد بود.» پاسخ دفتر نخست وزیر جدید رژیم صهیونیستی به تبریک بایدن چشم انداز روابط دو طرف را بیش از پیش روشن می‌سازد. در بخشی از این بیانیه رئیس‌جمهور آمریکا دوست بزرگ رژیم صهیونیستی خطاب می‌شود که در جهت تقویت روابط بین دو طرف گام برداشته است.

نخست وزیر کشیک رژیم صهیونیستی نیز یک روز پس از گرفتن رای اعتماد کابینه از کنست، نتانیاهو را به اقدامات بد و بی‌دقتی در رابطه با حزب دموکرات متهم کرد. لاپید صریحا عنوان کرد: «ما به خود آمدیم، دیدیم که کاخ سفید و دموکرات‌های سنا از دست ما عصبانی هستند.» او که اکنون وزیر امور خارجه جدید رژیم صهیونیستی نیز هست، از تغییر در نحوه همکاری خود با دموکرات‌ها گفت.

روزنامه آمریکایی نیویورک‌تایمز در این باره نوشت بنت با مهربانی پاسخ بایدن را داد و یائیر لاپید، شریک سیاسی بنت که در واقع نسخه نتانیاهو با ورود او به عرصه انتخابات در هم پیچیده شد، نخست وزیر سابق این رژیم را مقصر اصلی مسموم شدن رابطه تل‌آویو با واشنگتن و دولت دموکرات آن می‌داند.

مهر تائید بایدن بر خوش‌رقصی‌های ترامپ برای تل‌آویو

در این میان با کنار رفتن نتانیاهو از قدرت ابهاماتی در خصوص آینده موضوعاتی از جمله به رسمیت شناختن قدس به عنوان پایتخت رژیم صهیونیستی، طرح صلح خاورمیانه که در چارچوب مطالبات عمده این رژیم بوده، تضعیف اجماع بین المللی بر سر راه حل دو کشور و نیز پرونده باز سازش اعراب با صهیونیست‌ها مطرح می‌شود. مسائلی که نتانیاهو به واسطه خوش رقصی دونالد ترامپ آن‌ها را کلید زد، اما با از دست دادن حامی تندرو صهیونیست‌ها در کاخ سفید و این روزها حذف نتانیاهو از قدرت، تردید درباره چشم انداز آن‌ها بیش از همیشه خود را نشان می‌دهد.

بدیهی آنکه در خصوص پرونده درازمدت و قطوری، چون فلسطین با توجه به ترکیبی که بنت برای کابینه خود چیده، ائتلاف احزاب راست، چپ، میانه رو و نیز نمایندگان اعراب، بعید است پیشرفت ویژه‌ای در این زمینه رخ دهد. بسیاری از کارشناسان ائتلاف جدید در اراضی اشغالی را شکننده‌تر از ترکیب نتانیاهو و بنی گانتس می‌دانند و بر این باورند که بعید است در کابینه ائتلافی جدید شاهد امضا توافقات مهم و جدیدی در قبال فلسطینی‌ها باشیم. مضاف آنکه بنت نیز آشکارا مخالف رویکرد دو دولتی است و این نقطه تقابل دموکرات‌ها با بنت به حساب می‌آید.

در خصوص دیگر موضوعات نیز تا حدی پیش بینی‌های مشابهی قابل ارائه است. به عنوان نمونه دولت بایدن ظاهرا تمایل دارد که کابینه رژیم صهیونیستی در خصوص اقدامات خود در قدس و تقابل با فلسطینیان جانب احتیاط را در پیش بگیرد. به ویژه آنکه جنگ ۱۲ روزه غزه و شکست تاریخی این رژیم در مقابل مقاومت فلسطین، زنگ خطر را برای حامیان شماره یک رژیم صهیونیستی در کاخ سفید به صدا درآورده است.

در بحث عادی سازی یا به بیان بهتر آشکار سازی و سازش کشورهای عربی با رژیم صهیونیستی، دولت بایدن از ابتدای روی کار آمدن بارها حمایت خود را از این اقدام بیان کرده و به جز یک وقفه کوتاه مدت، بعید است خلایی از نظر عدم همراهی دولتمردان کاخ سفید با صهیونیست‌ها و متقاعد کردن کشورهای عربی صورت گیرد.

بنت با گرایش‌های راستگرایانه و البته افراطی از نظر ایدئولوژیک به نتانیاهو نزدیک‌تر است تا بایدن. شاید همین باعث شود که مسائل دیرینه و کهنه در خاورمیانه کمتر از قبل قابل حل به نظر برسند. اما تحلیلگران نظر دیگری دارند. اینکه تعاملات اولیه بین نفتالی بنت و بایدن نشان می‌دهد که اختلافات دو طرف بر سر مسائلی از جمله ایران، فلسطین و منطقه حتی اگر به اتفاق نظر ختم نشود، اما در قیاس با دوره نتانیاهو عمیق‌تر نخواهد شد.

اگرچه اظهارات تند نفتالی بنت در خصوص بازگشت آمریکا به برجام و نحوه همکاری آمریکا با فلسطینی‌ها توام با گله مندی بوده، ظاهرا برای دولت بایدن، رهایی از نتانیاهو یک فرصت است که باید آن را غنیمت شمرد. البته که بایدن دوستی ۴۰ ساله‌ای با نخست وزیر سابق صهیونیست‌ها را در سابقه خود دارد و هر دوستی گاه با اختلافاتی همراه است، اما هیچیک از این اختلافات در این سال‌ها از ارادت رئیس جمهور کنونی آمریکا به دوستان صهیونیست خود نکاسته، به ویژه آنکه کاملا هریس، معاون و دست راست بایدن حامی سرسخت رژیم صهیونیستی وسخنران پای ثابت لابی کمیته روابط عمومی آمریکا و رژیم صهیونیستی (آیپک) است.

بنابر آنچه به نظر می‌رسد، اگر نگاهی به دستورکار دولت بایدن در منطقه غرب آسیا داشته باشیم، از بازگشت دوباره به برجام تا مسئله فلسطین و کمک به حفظ آتش بس در درگیری‌های رژیم صهیونیستی و فلسطین، بعید است که واشنگتن با چالش عمده‌ای از سوی ائتلاف نوپا و شکننده بنت و لاپید روبرو شود و دیگر پروژه های حمایتی از رژیم صهیونیستی کمافی سابق ادامه خواهد داشت.

منبع: باشگاه خبرنگاران

انتهای پیام/

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.