دومین فیلم سینمایی بلند «هادی حاجتمند» پس از سینمایی «اشنوگل» درون مایه‌ای اجتماعی با نگاهی به معضلات روز جامعه دارد که در بستر قصه‌ای عاشقانه، جلوه‌ای انسانی از جریان مقاومت را با نمایش دلاورمردی‌های مدافعان حرم در سوریه به تصویر می‌کشد.
این فیلم برای نخستین بار در بخش «شاخه‌های زیتون» سی و هفتمین جشنواره جهانی فیلم فجر به نمایش درآمد و بعد از دو سال معطلی برای اکران سینمایی، از فردا روی پرده سالن‌های سینمایی سراسر کشور می‌رود. با این کارگردان مشهدی درباره فیلم «مدیترانه» که تهیه‌کنندگی آن بر عهده برادر وی، ابوالفضل حاجتمند است، گفت‌وگو کرده‌ایم، مشروح آن را در ادامه می‌خوانید.
فیلم شما چند سال پیش ساخته شد، اما اکنون اکران سینمایی شده‌است، دلایل تأخیر در اکران «مدیترانه» چه بود؟
این فیلم سال ۹۸ ساخته شد و اکران آن معطل تعطیلی موقت سالن‌های سینما به خاطر شرایط کرونایی شد. ما پس از جشنواره جهانی فیلم فجر، فیلم را اکران نکردیم و بعد از آن هم با شرایط فراگیری کرونا مواجه شدیم. البته در این مدت، فیلم دستخوش اصلاحات متعدد و چندین بار تدوین شد که نسخه بهتری روی پرده سینماها برود، امیدوارم که این اصلاحات به تأخیرش بیرزد. ضمن اینکه اکران فیلم نیاز به «پخش» دارد، مؤسسه پخشی که دغدغه فرهنگی داشته باشد اگر قرار باشد فقط به سود اقتصادی فکر کند، با ذائقه سازی سال‌های اخیر سینمای ایران، فیلم‌های دیگری می‌فروشد که نگاه ترویجی تبلیغی ندارند. خوشبختانه با تحولات خوبی که در حوزه هنری با قرار گرفتن مدیران جوان انقلابی،انجام شد؛ این نهاد فرهنگی به همراه مجموعه بهمن سبز، اکران فیلم را پذیرفتند. پخش‌کننده فیلم یکی از مهم‌ترین دلایل تأخیر اکران بود که خوشبختانه پخش کننده خوبی هم نصیب فیلم ما شد.
نگران تأثیر شرایط فعلی سینماها در دیده شدن و میزان فروش نیستید؟
سینماهای سراسر کشور در شرایط کرونایی، شیوه‌نامه‌های بهداشتی را به خوبی رعایت کردند، اما شرایط کرونایی فعلی در دیده شدن فیلم قطعاً تأثیرگذار است. صنعت سینما هم مانند بقیه صنایع گرفتار این همه‌گیری شده‌است و اگر قرار باشد به‌خاطر احتمال فروش پایین در شرایط کرونایی، فیلم را اکران نکنیم، صنعت سینما تعطیل می‌شود. به امید خدا و حضور مردم، فیلم را اکران کردیم و امیدوارم به برکت خون شهدای فاطمیون اتفاق خوبی برای «مدیترانه» بیفتد.
چرا پرداختن به موضوع مقاومت و نمایش بخشی از ایثار لشکر فاطمیون در سینمای ایران دارای اهمیت است؟
به‌نظرم فاطمیون یک موقعیت سینمایی است، بچه‌هایی که پدربزرگ‌ها و پدر و مادرهایشان افغانستانی هستند و به دلایل زیادی به ایران مهاجرت کردند، آن‌ها به عشق همجواری با امام رضا(ع) و ارادت به امام و انقلاب به مشهد آمدند، بچه‌هایشان در ایران به دنیا آمدند، در سال‌های دفاع مقدس از مرزهای اسلام دفاع کردند و همچنان که به عنوان مهاجر شناخته می‌شوند، اما جزو بهترین هموطنان ما هستند. این بچه‌ها برای دین، غیرت و ناموس به کشور سومی رفتند و در برابر استکبار و انحرافات دینی ایستادند، جانشان را فدای عشق و زندگی کردند و برای ما امنیت آوردند. این موقعیت در همه جای جهان، سوژه‌ای جذاب برای پرداخت سینمایی است.
دلیل کم توجهی سینماگران را به موضوع مدافعان حرم چه می‌دانید؟
برخی از دوستان هنرمند ما، فیلترهایی را جلو چشم‌هایشان گذاشته اند که این سوژه‌ها را ندیده‌اند. البته بسیاری از دوستان سینماگر ما، ارادت خاص به بچه‌های مدافع حرم دارند و می‌دانند اگر مدافعان حرم نبودند، امنیت و آرامش امروز را نداشتیم. دلیل کم توجهی برخی سینماگران به بچه‌های مدافع حرم به خاطر فیلتر روشنفکری بی‌هویتی است که گاهی در مقابل چشم سینماگران قرار می‌گیرد که این سوژه‌ها را نبینند. ما هم گاهی مورد هجمه و حرف‌های ناروا قرار می‌گیریم که پوستمان را کلفت کرده‌است، گاهی پیشوندها و پسوندهای غیرواقعی به ما می‌زنند. عده ای فکر می‌کنند که رقم‌های میلیاردی از نظام گرفته‌ایم که برای فاطمیون فیلم بسازیم، در حالی‌که اصلاً این‌طور نیست و «مدیترانه» یکی از مستقل‌ترین فیلم های سال‌های اخیر سینمای ایران است.
آیا فیلم بعدی شما هم در چنین فضایی خواهد بود؟
خیلی دوست دارم فیلم بعدی‌ام در همین فضا باشد و چند سوژه جذاب درباره فاطمیون دارم. به‌نظرم «فاطمیون» پدیده معاصری است که در آن حاضر بودم و می‌خواهم نسبت به آن مواجهه سینمایی داشته باشم. البته موضوع کرونا هم به عنوان یکی از پدیده‌های عصر کنونی، موضوعی است که دستخوش فیلم‌نامه‌ای مشترک از بنده و رضا مقصودی (نویسنده) شده که امیدوارم تولید آن به زودی کلید بخورد. سریالی را هم درباره فاطمیون دارم که نمی‌دانم چه زمانی به سرانجام می‌رسد، ولی خیلی دوست دارم در این فضا کار کنم. هر سوژه دیگری که کار کنم، زیست و رشد من در همین فضا بوده‌است و حتماً آن را حفظ می کنم.
تولید فیلم خارج از پایتخت با سختی‌هایی همراه است، اشاره‌ای به دشواری‌های تولید «مدیترانه» داشته باشید؟
یکی از اساسی‌ترین مشکلات تولید «مدیترانه» این بود که مشهد دارای هویت تولید سینمایی نیست. تولید یک فیلم سینمایی، مقتضیاتی دارد و مهم‌ترین اقتضایش این است که سینما یک صنعت گران است، ولی این موضوع در حوزه مدیران، قابل پذیرش نیست. در حال حاضر تولید یک فیلم سینمایی، حدود ۵ میلیارد تومان هزینه دارد و برای تأمین هزینه تولید باید به ۱۰ مجموعه بروید تا بتوانید تأمین بودجه کنید، اما بودجه‌های فرهنگی این نهادها هم حداقلی است. امیدوارم با حضور یکی از نهادهای سینمایی اصیل در مشهد، قطب سینمای انقلاب در این شهر احیا شود. پیشنهاد من این بود که مرکز گسترش سینمای تجربی را به مشهد منتقل کنند تا با انتقال این مرکز و مراکز مشابه در مشهد اتفاقات خوبی برای سینمای ایران بیفتد.
تهیه کننده «مدیترانه» گفته بود بخشی از عواید فروش فیلم به مردم خوزستان و سیستان و بلوچستان اختصاص می‌یابد، در این باره هم توضیح می‌دهید؟
همین‌طور است، ایشان سهم مربوط به تهیه کننده فیلم را که بخش محدودی از فروش است به مردم خوزستان و سیستان و بلوچستان اهدا خواهند کرد که ما هم پشت ماجرا هستیم نه فقط از نظر مالی که برای بیل زدن هم حاضریم به مردم شریف این مناطق خدمت کنیم.
نظر شما