تورم ۴۴درصدی سفره مردم را کوچک نموده و بیکاری و بیماری عرصه را بر مردم تنگ کرده است. دولت نیز از همان روز نخست باید در حالی که با کسری‌بودجه و شیوع کرونا در کشور می‌جنگد، برای اجرای برنامه‌های منجر به رشد اقتصادی زمان‌بندی کند. در چنین شرایطی جلسه رأی‌اعتماد به وزیران کابینه دولت سیزدهم در حال برگزاری است و کسی نمی‌داند مجلس یازدهم به ریاست محمدباقر قالیباف در رویارویی با وزرای پیشنهادی سیدابراهیم رئیسی چه واکنش و رأیی خواهند داشت.
اقتصاد ایران و چالش‌های پیش‌روی آن اعم از داخلی و خارجی به شرایط سخت و پیچیده‌ای رسیده است و تیم اقتصادی دولت باید برای حل انباشت ۵۰ساله چالش‌های اقتصادی در بهترین وضعیت خود باشد. اما در ترکیب تیم اقتصادی دولت چه خبر است. در این تیم میرکاظمی، رئیس سازمان برنامه و بودجه است. احسان خاندوزی برای تصدی وزارت اقتصادی به مجلس معرفی شده و حجت عبدالملکی برای نشستن بر کرسی وزارت کار انتخاب شده است.سیدرضا فاطمی‌امین قرار است عهده‌دار وزارت صمت باشد و جواد ساداتی‌نژاد برای انجام وظیفه در وزارت جهادکشاورزی برگزیده شده و علی‌اکبر محرابیان نیز اگر رأی اعتماد مجلس را بگیرد، ردای وزارت نیرو را خواهد پوشید. در زیر تلاش کردیم مهم‌ترین اعضایی که سکان اقتصاد دولت را در کابینه سیزدهم به دست خواهند گرفت، بیشتر معرفی کنیم.
رئیس دولت اولویت اول خود را مهار کرونا عنوان کرده بود و بعد از آن ایجاد ثبات اقتصادی، بهبود شاخص‌های کلان و تقویت معیشت مردم و تقویت کسب و کار اولویت دوم دولت سیزدهم معرفی شده است.
سابقه اجرایی یا نظری؟
سید مسعود میرکاظمی
یکی از حساس‌ترین دستگاه‌های دولتی، سازمان برنامه‌وبودجه است که به واسطه بودجه و هماهنگی سیاست‌های مالی با وزارت اقتصاد، بانک‌مرکزی و سایر دستگاه‌ها، جایگاه خطیری دارد.
میرکاظمی مأموریت خود را کنترل تورم از طریق بودجه عنوان کرده، موضوعی که به واسطه کسری بودجه ۱۴۰۰ و تبعات همسان‌سازی حقوق‌ها بسیار نگران‌کننده است.
برخی معتقدند میرکاظمی سابقه کاری خوبی را در دولت‌های نهم و دهم به جای گذاشته و نشان داده به نگاه کارشناسی، استراتژی صادرات و اقتصاد مقاومتی توجه جدی دارد و به افراد متخصص و متعهد میدان می‌دهد. میرکاظمی خودش هم معتقد است این سازمان علاوه بر اینکه باید بودجه را مدیریت کند، باید مدیریت برای ریل‌گذاری کشور را هم انجام دهد.
میرکاظمی، وزیر نفت و وزیر بازرگانی در دولت احمدی‌نژاد بوده، موضوعی که می‌تواند هم برای او حسن و هم عیب باشد، چراکه او بیشتر از آن‌که با اقتصاد کلان آشنا باشد، با حوزه اجرا درگیر بوده است. پیش از این فرهاد رهبر، استاد تمام اقتصاد نامزد چنین پستی بود.
وزارت تعاون، کار و رفاه‌اجتماعی
چالش‌های وزارتخانه پرمشغله
حجت عبدالملکی
حجت عبدالملکی به عنوان وزیر تعاون، کار و رفاه‌اجتماعی به مجلس معرفی شده است. وی می‌گوید: اگر رأی اعتماد بگیرم قوی‌ترین معاونم را به بخش تعاون می‌آورم. پیگیری می‌کنم تا همه ذی‌نفعان از باقیمانده سهام‌دولت، سهام‌عدالت بگیرند. شاخص فضای کسب‌وکار تعاونی را ایجاد خواهیم کرد تا متناسب با کسب‌وکارهای تعاونی باشد.
اما اصلی‌ترین مسئله در وزارت تعاون، حل مشکل تأمین‌اجتماعی است. دولت ۹۰هزارمیلیارد تومان به تأمین‌اجتماعی بدهکار است و وزیر آینده باید در راستای وصول این بدهی تلاش کند. موافقان عبدالملکی او را فردی جوان و جسور می‌دانند که می‌تواند با برنامه‌ریزی این بدهی انباشته را کاهش دهد و تلاش کند تا بدهی جدیدی هم از ناحیه دولت به تأمین‌اجتماعی تحمیل نشود. آن‌ها معتقدند عبدالملکی عملکرد خوبی در کمیته‌امداد داشته و نسبت به سایر گزینه‌ها از روحیه فسادستیزی بالاتری برخوردار است؛ اما مخالفان وی بر این باورند که با توجه به مسئله تعیین دستمزد کارگران و بحران صندوق‌های بازنشستگی، وزیر پیشنهادی دولت سیزدهم توانمندی لازم برای تصدی چنین وزارتخانه‌ای را ندارد و بهتر بود شخصی از بدنه وزارت کار برای این پست انتخاب می‌شد.
وزارت اقتصاد و دارایی
در آرزوی ثبات اقتصاد کلان
احسان خاندوزی
احسان خاندوزی که برای تصدی وزارت امور اقتصادی و دارایی برگزیده شده، معتقد است ستاد اقتصادی دولت باید در کوتاه‌مدت بر کنترل انتظارات تورمی و کنترل نوسان‌های نرخ ارز تمرکز کند. به اعتقاد وی، اولویت با ثبات اقتصاد کلان و ممانعت از کاهش قدرت خرید مردم است.یکی از حوزه‌های مورد علاقه خاندوزی، بحث‌های مالیاتی است. او از طراحان اخذ مالیات بر عایدی‌سرمایه است و اعتقاد دارد یکی از ابزارهای کنترل سوداگری در بازارهای دارایی، مالیات بر عایدی‌سرمایه است. وزیر پیشنهادی وزارت امور اقتصادی و دارایی، افزایش ۵۰درصدی رقم فعلیِ حدود ۶درصد نسبت درآمدهای مالیاتی به تولید ناخالص ملی تا پایان دولت را به عنوان یکی از اهداف خود اعلام کرده است. موافقان خاندوزی می‌گویند از بین اعضای معرفی‌شده برای تیم اقتصادی رئیسی، احسان خاندوزی که از سابقه علمی و پژوهشی زیادی برخوردار است، برای وزارت اقتصاد، در مقایسه با سایر اعضا گزینه مناسب‌تری است، زیرا متخصص، توانمند، منطقی و متعادل و اقتصاددانی کارشناس‌محور است و به نظرات کارشناسی گوش می‌دهد، اما مخالفان وی بر این باورند که خاندوزی تجربه اجرایی کافی ندارد و باید این موضوع را با تشکیل تیم اقتصادی خود برای زیرمجموعه‌های وزارت اقتصاد حل کند و به نظارت و راهبری اقتصادی توجه ویژه‌ای داشته باشد.
وزارت صنعت، معدن و تجارت
وعده خودرویی
سیدرضا فاطمی‌امین
دکتر سیدرضا فاطمی‌امین به عنوان وزیر پیشنهادی وزارت صنعت، معدن و تجارت گفته است اگر وزیر شوم تولید خودرو کشور را تا پایان سال ۱۴۰۴ به ۳میلیون دستگاه می‌رسانم. ۲میلیون برای تأمین بازار داخل و یک‌میلیون هم برای صادرات.
بنابراین با این نگاه باید منتظر ممنوعیت و محدودیت بیشتر واردات خودروهای خارجی باشیم؛ چراکه وزارت صمت قرار است با رویکرد حمایت از خودروسازان داخلی و خودکفایی در صنعت خودرو به میدان بیاید به‌خصوص در شرایط کنونی که از برجام و مذاکرات وین هم اخبار خوشی به گوش نمی‌رسد.
موافقان وزارت فاطمی‌امین، قائم مقام سابق آستان قدس رضوی می‌گویند وی شناخت خوبی از بازار دارد و سال‌ها قائم‌مقام وزارت صمت بوده است اما مخالفان معتقدند وزارت صمت در شرایط فعلی یک فرمانده مدیریت بحران می‌خواهد و فاطمی‌امین یک مدیر کارآزموده نیست و سوابق صنعتی قابل‌قبولی ندارد. برخی وعده تولید ۳میلیون خودرو توسط وی را یک شعار تلقی کرده و معتقدند وزارت صمت یک وزارتخانه گسترده است و فردی که در رأس آن قرار می‌گیرد، باید در حوزه اجرا و سیاست‌گذاری قوی باشد.
وزارت جهاد کشاورزی
دغدغه امنیت غذایی
جواد ساداتی‌نژاد
جواد ساداتی‌نژاد که برای وزارت جهاد کشاورزی خود را آماده کرده، موافقان و مخالفان زیادی دارد. طرفداران وی می‌گویند ساداتی‌نژاد بهترین انتخابی است که می‌توانست انجام شود و وی می‌تواند با بهره‌گیری از متخصصان در مدت زمان کوتاهی به بخش کشاورزی سر و سامان دهد؛ چرا که در مدتی که رئیس کمیسیون کشاورزی مجلس بوده است به مسائل این بخش اشراف خوبی پیدا کرده و ایده‌های خوبی برای بهبود بخش کشاورزی در برنامه‌هایش دارد. این گروه می‌گویند در مجموع ۶۷ صفحه برنامه‌ای که از سوی وزیر پیشنهادی جهاد کشاورزی ارائه شده، تمام حوزه‌های زیرمجموعه این وزارتخانه و چالش‌ها و راهکارهای حل آن‌ها دیده شده است. اما در مقابل بسیاری معتقدند از آن جایی که گردش مالی کشاورزی به نفت پهلو می‌زند و با توجه به اینکه در جهاد کشاورزی و سازمان‌های آن ۸۵۹ وظیفه حاکمیتی وجود دارد، کسی می‌تواند این وزارتخانه را اداره کند که علم و تخصص داشته باشد و زوایای مخفی این حوزه را بشناسد. به گفته این گروه، وی از پیکره وزارتخانه نیست و نمایندگی مجلس هم برای وزیر شدن ایشان کافی نیست. این تردید در بین مخالفان وجود دارد که وزیر معرفی شده با شناخت اندک در حوزه کشاورزی، چگونه می‌خواهد از رانت‌های این حوزه جلوگیری کند.
وزارت نیرو
وزیری خارج از بدنه وزارتخانه
علی‌اکبر محرابیان
علی‌اکبر محرابیان که قرعه وزارت نیرو به نامش افتاده است، وعده داده با توجه به نیاز کشور به تولید ۳۰هزارمگاوات برق، برنامه‌ای عملیاتی برای تولید این نیاز در یک برنامه چهارساله و در قالب سه طرح تولید ۱۰هزارمگاواتی دارد. از دیدگاه موافقان، محرابیان فردی فعال و دارای برنامه توصیف می‌شود که به کار جمعی و برنامه‌های کارشناسی‌شده و علمی اعتقاد دارد. به باور این افراد، محرابیان نگاه اجرایی به حل مشکلات حوزه آب و برق دارد و در صورت پایبندی به قانون و برنامه‌های توسعه‌ای می‌تواند در این حوزه اثربخش باشد. این گروه می‌گویند از آن جایی که وی وزیر صنایع و معادن بوده، به دلیل آشنایی کامل با حوزه تولید و صنعت قادر است تحول در وزارت نیرو ایجاد کند و خاموشی‌ها را به حداقل برساند. و در عین حال برخی او را که خارج از بدنه وزارت نیروست و شناختی به این حوزه ندارد، پیشنهادی کم‌اثر می‌دانند که به دلیل نداشتن دانش و سوابق اجرایی در این حوزه نمی‌تواند تحولی در این وزارتخانه ایجاد کند. مخالفان نسبت به توان این وزیر در حل بدهی ۶۰هزارمیلیارد تومانی وزارتخانه، تنظیم اقتصاد آب و برق و جبران عقب‌افتادگی‌ها، تردید دارند.
وزارت نفت
معاون زنگنه، وزیر می‌شود؟
جواد اوجی
جواد اوجی در شرایطی برای تصدی وزارت نفت پیشنهاد شده که ایران یکی از بدترین شرایط فروش نفت خود را در چهار دهه اخیر پشت سر می‌گذارد. اوجی که قرار است راهبری یکی از دستگاه‌های کلیدی ایران را برعهده بگیرد، بیشترین دغدغه‌ای که با رسانه‌ها مطرح کرده است توسعه میادین گازی و تقویت ارزآوری از این حوزه بوده است. هرچند او در زمان مدیریت خود در شرکت ملی هم از راه‌اندازی طرح‌های توسعه‌ای مانند خط لوله اسلامی گفته بود اما در نهایت طرح‌های او اتفاق ویژه‌ای را رقم نزد. براساس این طرح مسیر جدیدی برای انتقال گاز ایران از سوریه به اروپا تعریف شد که البته نه‌تنها گاز ایران را به اروپا نرساند که مالک یکی از بزرگ‌ترین ذخایر گاز جهان یعنی ایران، همچنان نیازمند واردات گاز در برخی مقاطع است. با این حال طرفداران این وزیر او را جزو قوی‌ترین وزیران کابینه دولت سیزدهم می‌دانند و می‌گویند اوجی از درون صنعت نفت است؛ بنابراین وی را گزینه‌ای دارای سابقه، تجربه و مدیریت در صنعت نفت و گاز کشور دانسته و می‌گویند وی با بسیاری از مسائل، مشکلات و چالش‌های این صنعت آشنایی دارد و فردی است که می‌تواند برای حل مشکلات این وزارتخانه راهگشا باشد.
وزیر راه و شهرسازی
مأموریت ویژه مسکن‌سازی
رستم قاسمی
ساخت سالانه یک میلیون مسکن، تقویت بزرگراه‌ها و آزادراه‌ها، تسریع در جاده ترانزیت شمال به جنوب، تکمیل راه‌آهن ایران به چین از مسیر افغانستان، توجه جدی به مسکن اجتماعی، تکمیل و اتمام مسکن مهر و ساماندهی بافت‌های فرسوده شهری از جمله برنامه‌های رستم قاسمی، وزیر پیشنهادی راه و شهرسازی است. با اینکه گمانه‌ها رستم قاسمی را برای تصدی وزارت نفت مطرح کرده بودند اما رزومه وی در ابرفعالیت‌های عمرانی سبب شده بدنه مجلس وی را در کسوت وزیر پیشنهادی راه وشهرسازی به قضاوت بنشیند. مجلسی‌ها قاسمی را مدیری جهادی می‌دانند که با توجه به اینکه سابقه اجرای پروژه‌های عمرانی و زیرساختی در زمان فعالیت در معاونت مهندسی سپاه، قرارگاه خاتم، وزارت نفت و... را دارد، می‌تواند نیاز به ساخت یک میلیون مسکن در کشور را محقق کند. گفته می‌شود قاسمی به معمار احداث راه‌های سخت‌گذر در مناطق کوهستانی و پیچیده‌ترین تونل‌ها و بنادر مهم، آزادراه‌ها و مسیرها و تونل‌های زیرزمینی، حمل و نقل ریلی، ساخت فرودگاه‌های کشور، شهرسازی و مسکن‌سازی در ایران مشهور است. همین موارد سبب شده تا وی تأیید ضمنی خویش را از اهالی بهارستان داشته باشد.
نظر شما