راه حلی که گرچه پیش از این نیز از سوی برخی از متخصصان و مسئولان بهداشت و درمان مطرح شده بود، اما به دلیل محدودیت‌های موجود در کشور ما به‌ویژه ملاحظات اقتصادی، حتی مقدمات اجرای آن نیز هیچ گاه فراهم نشد.
حال بار دیگر و این بار عالی‌ترین مقام بهداشت و درمان کشور یعنی بهرام عین‌اللهی؛ وزیر بهداشت دولت سیزدهم تنها راه مهار کرونا پیش از واکسیناسیون عمومی کشور را اجرای هوشمندانه لاک داون می‌داند.
وی پیش از این نیز در جلسه اخذ رأی اعتماد خود در مجلس گفته بود: ما با توجه به شرایط اجتماعی و سیاسی باید این لاک‌داون را انجام دهیم ولی باید قرنطینه‌مان نمایشی نباشد و اینکه دو هفته تعطیل کنیم و پس از آن مرگ و میرمان افزایش یابد
لاک داون نیست. باید لاک داون واقعی را اجرا کنیم و از همه امکانات برای این کار کمک بگیریم تا چرخه ویروس را متوقف کنیم.
عین‌اللهی می‌گوید اگر بخواهیم اقداماتمان مؤثر باشد در حدود ۹۰ درصد از کارها را باید به‌درستی اجرا کنیم و این یعنی وقتی قرار است لاک داون در منطقه‌ای انجام شود باید دست‌کم ۹۰ درصد از سازوکارهای این طرح به طور کامل اجرا شود تا پیامدهای اثربخشی داشته باشد.
اما آیا در حال حاضر زیرساخت‌های لازم برای اجرای این تصمیم سخت و تلخ و آنچه وزیر بهداشت و دیگران بر آن تأکید می‌کنند وجود دارد؟
لاک داون؛ فقط هوشمند
مصطفی قانعی؛ رئیس علمی کمیته ملی ستاد مقابله با کرونا با اشاره به تجربه‌های لاک داونی که تا کنون در کشورهای مختلف جهان اجرا شده، به ما می‌گوید: این تجربه‌ها نشان داده متأسفانه هیچ یک به تنهایی موفق نبوده‌اند و پس از پایان دوره کشورها دوباره با عود کرونا مواجه شده‌اند.
وی ادامه می‌دهد: اجرای لاک داون در کشور باید همراه با تست گسترده به منظور شناسایی سریع و به‌موقع بیماران، ایزوله کردن آن‌ها و قرنطینه هوشمند باشد؛ چرا که لاک داون تعطیلی تنها نیست؛ اگر همراه لاک داون هوشمندی نباشد، هیچ نتیجه ثمربخشی به همراه نخواهد داشت.
در ایران قابل اجرا نیست
امیرمحمود حریرچی، متخصص سلامت عمومی در گفت‌وگو با ما اجرای لاک داون را در حال حاضر امکان‌پذیر نمی‌داند و معتقد است با توجه به شرایط فعلی کشور منطق درستی برای اجرای آن وجود ندارد چرا که اجرای لاک‌داون نیازمند هماهنگی و همکاری همه وزارتخانه‌ها، نهادها و دستگاه‌های اجرایی است.
این دکترای تخصصی اپیدمولوژی ادامه می‌دهد: مسئولان به جای ارائه چنین طرح‌ها و برنامه‌هایی باید به دنبال واکسیناسیون عمومی بروند، در شرایطی که مردم با مشکلات اقتصادی دست و پنجه نرم می‌کنند لاک داون یک شعار بیش نیست.
این پژوهشگر اجتماعی با اشاره به اینکه به گفته دکتر عین اللهی ۲۵ درصد سالمندان واجد شرایط تزریق واکسن، اقدام به واکسیناسیون نکرده‌اند، می‌گوید: دولت باید در جامعه اعتمادسازی کند تا اعتماد اجتماعی از بین رفته به جامعه بازگردد و مردم اطمینان داشته باشند سلامت و جان آن‌ها برای مسئولان مهم است. اما متأسفانه اکنون مردم تصور می‌کنند جان آن‌ها برای مسئولان اهمیت ندارد و نسبت به گفته‌های مسئولان بی‌اعتماد هستند.
تفاوت قرنطینه لاک داون با تعطیلی
شهرام توفیقی، عضو گروه آینده‌نگری، نظریه‌پردازی و رصد کلان سلامت فرهنگستان علوم پزشکی کشور نیز در پاسخ به این پرسش که چه تضمینی وجود دارد پس از اجرای لاک داون مانند تعطیلی‌های گذشته با افزایش آمار ابتلا و در پی آن افزایش آمار مرگ و میر مواجه نشویم، می‌گوید: لاک داون به معنای قرنطینه است در حالی که تعطیلات قبلی قرنطینه نبوده و فقط تعطیلی بوده است. ابتدا در نوروز سال ۹۹ که تعطیلات با تعطیلات نوروز همراه شد بسیاری از کسب و کارها تعطیل بودند و نیروی انتظامی مراقبت جدی‌تری داشت و به مغازه‌هایی که باز بودند تذکر می‌داد که تا حد زیادی مشابه قرنطینه بود، اما پس از آن در هیچ شرایطی قرنطینه را اجرا نکردیم. قرنطینه به این معناست که همه ارتباطات قطع شود و افراد در منطقه محصور شده محل زندگی خود بمانند و در مدت قرنطینه همه مایحتاج آن‌ها در اختیارشان قرار گیرد، زباله‌هایشان از خانه خارج شود تا مردم نیازی نداشته باشند از قرنطینه خارج شوند. دبیر انجمن علمی اقتصاد سلامت ایران ادامه می‌دهد: در سابقه تعطیلی‌های گذشته، ما فقط شاهد تعطیلی برخی از اداره‌های دولتی و پاساژها بودیم و اغلب مغازه‌ها باز بود، جاده‌ها و بین شهرها را نیز آن‌گونه که باید تعطیل نکردیم، فقط برای تردد بین شهرها جریمه تعیین کردیم و به طور جدی مانع سفر نشدیم.
جذب سرمایه اجتماعی؛ شرط اجرای لاک داون
توفیقی با اشاره به تفاوت حاکمیتی تعطیلی و قرنطینه می‌گوید: قرنطینه مسئولیتی حکومتی به معنای تعطیلی همه دستگاه‌های اجرایی کشور است که سهمی در اجرای موفق قرنطینه دارند. در این قرنطینه همه نیروها اعم از بهداشتی و درمانی، نظامی و انتظامی، قوای سه‌گانه، اصناف و وزارتخانه‌های مختلف مراقبت می‌کنند و سهم خود را در اجرای موفق قرنطینه می‌شناسند و برای اجرای موفق آن خود را مسئول دانسته و ایفای نقش می‌کنند، بنابراین اگر لاک‌داون با این ویژگی‌ها در ذهن وزیر بهداشت است، دستور رئیس دولت باید به همه وزارتخانه‌های کشور ابلاغ شود و مردم هم کمک کنند و مطمئن باشند هدف از اجرای این قرنطینه تنها قطع کردن زنجیره انتقال ویروس است.
مطمئن باشید اگر همدلی بین اداره‌کنندگان کشور و اجراکنندگان قرنطینه در سطح حکومت برای رفع نیازهای مردم در مدت قرنطینه و اعتماد مردم به مسئولان فراهم شود و مردم مطمئن شوند دولت همه مشکلات آن‌ها را پیش‌بینی کرده و اقدامات لازم انجام خواهد شد، اجرای لاک‌داون با جذب اعتماد اجتماعی مردم و یکصدایی مسئولان تا ۸۰ درصد موفق خواهد بود.
نظر شما