از سویی عده‌ای با اشاره به تجمعات صنفی فرهنگیان بیم آن دارند که این مطالبات مورد سوءاستفاده گروه‌های سیاسی قرار گیرد، به همین دلیل موضوع تشکیل «سازمان نظام معلمی» از سال ۱۳۸۴ تاکنون بارها مورد توجه کارشناسان مختلف قرار گرفته است تا این مجموعه بتواند به عنوان سازمانی غیردولتی ضمن پیگیری مطالبات معلمان، بر فرایند تعلیم و تربیت و ارتقای شغلی آن‌ها نظارت کند.
نظام معلمی نهادی مدنی صنفی و حرفه‌ای باشد
رئیس مرکز مطالعات فقهی تعلیم و تربیت در گفت‌وگو با ما نیاز به وجود «سازمان نظام معلمی» را بیشتر شرح می‌دهد و می‌گوید: توفیقات آموزش و پرورش وقتی بیشتر می‌شود که از مشارکت جدی و همه‌جانبه معلمان در برنامه‌ریزی درسی و آموزشی، پیشرفت‌های علمی و همچنین نظارت بر ارزشیابی و کیفیت امور بهره بگیریم. بنابراین سازمان معلمی باید به عنوان یک نهاد مدنی، صنفی و حرفه‌ای و یک تشکل غیرانتفاعی، غیرسیاسی و غیردولتی و تحت نظر دولت از نظر نظارت حاکمیتی و با انتخاب معلمان تشکیل شود.
حجت‌الاسلام محی‌الدین بهرام محمدیان می‌افزاید: سازمان نظام معلمی ناظر بر معلمان خواهد بود تا به هر معلمی بگوید در چه رتبه‌ای قرار گرفته است و صلاحیت حرفه‌ای وی چقدر است. این مجموعه شاخص‌های سنجش را تعیین می‌کند تا هیچ‌کس معترض نباشد و معلمان همواره انگیزه لازم برای پیشرفت را داشته باشند و دانش خود را به‌روز نگه دارند.
نگران از سوءاستفاده جریان‌های سیاسی
وی معتقد است: در برخی مواقع معلمان مورد سوءاستفاده جریان‌های سیاسی قرار می‌گیرند و گاهی به دلیل اینکه به مطالبات صنفی آن‌ها پاسخ داده نشود از سوی دیگران متهم به سیاسی بودن می‌شوند؛ در حالی که اگر سازمان نظام معلمی تشکیل شود به عنوان یک مرجع داوری بی‌طرف که حاکمیت، آن را تأیید کرده و صلاحیت‌های مرجعیت علمی، پژوهش و تربیتی بودن را دارد می‌تواند علاوه بر ارزیابی‌ها و سنجش حرفه‌ای معلمان، پشتیبان آن‌ها درزمینه حقوقشان و حقوق دانش‌آموزان و اولیای آن‌ها باشد، چنان‌که اگر حقی از دانش‌آموزی ضایع شد در این سازمان پیگیری شود و به سایر مراجع کشیده نشود؛ مانند سازمان نظام پزشکی که اگر بیمار و یا خانواده او از پزشکی شکایت دارند به دادگاه مراجعه نمی‌کنند بلکه شکایت خود را در سازمان نظام پزشکی مطرح و پیگیری می‌کنند. علاوه بر این، افرادی که خارج از نظام رسمی آموزش و پرورش مثل معلمان مدارس غیردولتی و یا معلمانی که به عنوان معلم خصوصی به منازل مردم مراجعه می‌کنند؛ باید از سازمان نظام معلمی مجوز داشته باشند.
به گفته بهرام محمدیان، سازمان نظام معلمی یک نهاد مدنی و صنفی، غیردولتی و غیرانتفاعی و غیرسیاسی خواهد بود که رئیس آن با حکم رئیس‌جمهور تعیین می‌شود و تابعی از حاکمیت خواهد بود و ورود به امور انتفاعی و اقتصادی برای اعضای این سازمان مجاز نخواهد بود.
شرط تشکیل سازمان نظام معلمی
معاون اسبق آموزش متوسطه نیز با تشکیل سازمان نظام معلمی مخالفتی ندارد و آن را نیاز جامعه معلمی می‌داند. اما او در گفت‌وگو با ما از نگرانی‌هایش در این خصوص می‌گوید؛ اینکه مبادا این سازمان دستخوش تحولات سیاسی و گرایش‌های حزبی شود و به جای وفاق و اتحاد و انسجام بین معلمان، زمینه‌های تفرقه بین آن‌ها را فراهم آورد. ابراهیم سحرخیز به همین دلیل معتقد است باید در خصوص سازوکار تأسیس این سازمان الگوبرداری مناسبی صورت گیرد و با مطالعه و مشارکت آحاد معلمان تشکیل شود و تنها مطالبات صنفی معلمان را پیگیری کند.
وی ساختار آموزش و پرورش را با ساختار جامعه پزشکی و روان‌شناسی کشور متفاوت می‌داند و می‌افزاید: در این سازمان‌ها بیشتر اعضا به صورت خصوصی فعالیت دارند و درصد کمی از پزشکان و روان‌شناسان استخدام دولت هستند؛ اما بیشتر معلمان استخدام دولت هستند و کمتر وارد مداخلات سیاسی و وابستگی‌های جناحی می‌شوند. البته متأسفانه در ۲۰ سال اخیر آموزش و پرورش به‌شدت وارد مداخلات سیاسی و وابستگی‌های حزبی و جناحی شده که این مسئله با تشکیل سازمان نظام معلمی به یک تهدید بزرگ تبدیل خواهد شد.
وی ادامه می‌دهد: ما نباید به سمتی حرکت کنیم که نان معلم و یا تخلفات وی به عنوان یک محکمه حقوقی و قضایی توسط سازمان نظام معلمی مورد رسیدگی قرار گیرد چرا که در این صورت یک‌سری اختیارات از دولت سلب می‌شود؛ در حالی که معلم حقوق‌بگیر دولت است و دولت به عنوان کارفرما حق دارد با توجه به شرایط تعیین شده، معلمان را مورد ارزیابی قرار دهد.
وی تصریح می‌کند: با این حال می‌توانیم به جای تشکیل سازمان نظام‌معلمی، همان شیوه انجمن‌های علمی و گروه‌های آموزشی سابق را دوباره احیا کنیم و به رسمیت بشناسیم و کار نظارت، ارزیابی و ارتقای اعضای هیئت علمی را به آن‌ها واگذار کنیم تا این گروه‌ها و انجمن‌ها ساختاری برای رتبه‌بندی معلمان و اعضای منتخب آن‌ها مقدمه‌ای برای تشکیل سازمان نظام معلمی باشند و به‌تدریج وظیفه سنجش و پایش معلمان را بر اساس سند تحول به این سازمان واگذار نماییم.
وی قرار گرفتن مدل فعلی را برای تشکیل سازمان نظام معلمی به عنوان مبنای شکل‌گیری یک تشکل صنفی چندان قابل قبول نمی‌داند و معتقد است ممکن است این تشکل در آستانه انتخابات مختلف دچار گرایش‌های سیاسی و حزبی شود که این موارد سازمان نظام معلمی را به چالش می‌کشاند؛ چنان‌که هم‌اکنون نیز آموزش و پرورش دچار این آفت شده است و پس از انتخابات مجلس و ریاست جمهوری سهم خواهی‌هایی در آموزش و پرورش صورت می‌گیرد و شایستگی‌ها را زیرسؤال می‌برد.
نظر شما