به گزارش قدس آنلاین، وجود حرم مطهر امام رضا(ع) به عنوان کانون توجه عموم مردم و از سوی دیگر حضور چهره‌های برجسته‌ای همچون آیت‌الله سید علی خامنه‌ای، حجت الاسلام والمسلمین سیدعبدالکریم هاشمی نژاد، آیت‌الله عباس واعظ طبسی در شهر مشهد، این شهر مذهبی را به پایگاه مبارزاتی مردم تبدیل کرده بود و بسیاری از اتفاقات مهم آن سال‌ها در این شهر رقم خورد.
در تاریخ انقلاب شهر مقدس مشهد، روزهای نهم و دهم دی سال ۱۳۵۷ از اهمیت خاصی برخوردار است و در کنار آن، وقایع و حوادث بهمن ۵۷ نیز تاریخ‌ساز بوده است. آنچــه در ادامــه می‌‎خوانیــد بخشــی از توضیحات «فاطمه خندان» کارشناس واحد مطالعات انقلاب اسلامی مشــهد در اداره امور اسناد سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی است که به جزئیات تاریخی آن روزها اشاره کرده است.

اعزام برخی از اقشار مشهد برای استقبال از امام به تهران
با خروج شاه از کشور و تشدید اعتراضات به دولت بختیار، همبستگی ملی برای بازگشت امام به ایران افزایش یافت. در مشهد نیز گروه‌های انقلابی با تجمع در بیوت مراجع و ادارات که در این زمان کاملاً در کنار انقلاب بودند، با سخنرانی و صدور قطعنامه و اعلامیه بر درخواست خود برای تشکیل حکومت اسلامی به زعامت امام خمینی(ره) تأکید داشتند.
زمزمه‌های ورود امام به ایران باعث دل گرمی اعتصاب کنندگان در ادارات و نهادهای مختلف می‌شد. از جمله با قطعی شدن خبر بازگشت امام، کارکنان رادیو و تلویزیون خود را برای بازگشت امام و پخش تصاویر و اخبار آن آماده کرده و با توصیه مراجع و علما و درخواست‌های مردمی به اعتصاب پایان دادند.
از سوی دیگر فرودگاه‌های کشور نیز که از چندی پیش در تعطیلی به سر می‌بردند با قوی شدن احتمال خبر بازگشت امام دست از اعتصاب برداشته و قرار بر این شد که اعتصاب آن‌ها با حضور آیت‌الله طالقانی پایان یابد.
کمیته استقبال امام نیز به شدت مشغول آماده کردن شرایط در ایران برای ورود امام بود و اطلاعیه‌های این کمیته زمان و مسیر ورود امام را به اطلاع مردم منتظر ایران می‌رساند.
گروه‌های استقبال از امام از اصناف مختلف و بیوت مراجع مشهد سازمان‌دهی و به تهران رفتند. از جمله گروهی از بازاریان مشهد و نیز پزشکان انقلابی بیمارستان‌های ۱۷شهریور، امام رضا(ع) و قائم(عج).

دهه آخر ماه صفر سال ۱۳۵۷ مشهد
جلسات سخنرانی انقلابی در تالار بزرگ شهرداری مشهد با سخنرانی روحانیت مبارز آیت‌الله خامنه‌ای، حجج اسلام والمسلمین هاشمی نژاد و فرزانه در میان کارکنان شهرداری و اصناف مختلف و مردم انقلابی برگزار می‌شد.
کارشکنی‌ها برای به هم خوردن برنامه بازگشت امام باعث گسترده شدن اعتراضات و تحصن دانشجویان و علما در مسجد دانشگاه تهران، قم و نیز تحصن علما و روحانیت در حرم مطهر رضوی در رواق دارالزهد مبارکه شد.
مردم مشهد با وجود بارش شدید برف در روزهای سوم تا پنجم بهمن ماه ۱۳۵۷ در اعتراض به استقرار نظامیان با تانک و زره‌پوش اطراف فرودگاه مهرآباد و مختل شدن پرواز امام به ایران در منزل آیت‌الله شیرازی تجمع و سپس در شهر مشهد راهپیمایی کردند.
با منتشر شدن خبر به تعویق افتادن سه روزه سفر امام به ایران برای سه روز در پنجم بهمن ۱۳۵۷ که طی اطلاعیه‌ای از سوی کمیته استقبال از امام به‌صورت رسمی اعلام شد، گروه‌ها و اصناف و ادارات مختلف طی پیام‌هایی حمایت مجدد خود را از امام خمینی اعلام کرده و در تجمعات و راهپیمایی‌هایی به دعوت مراجع و علما و روحانیت شرکت می‌کردند. این در حالی بود که در مشهد مردم خود را برای مراسم آخر ماه صفر و ارتحال پیامبر اسلام (ص) و شهادت امام رضا(ع) آماده می‌کردند و شهر حال و هوای دیگری داشت.
بیوت مراجع و علما از جمله آیت الله شیرازی نیز با انتشار اعلامیه اقدام دولت بختیار برای ایجاد موانع در بازگشت امام خمینی(ره) به ایران را محکوم کردند.

همبستگی اقشار مختلف مشهد در حمایت از  بازگشت امام خمینی(ره)
کارکنان آستان قدس رضوی طی اعلامیه‌ای با اعلام حمایت خود از امام خمینی(ره)، بازگشت ایشان را خواستار شدند. فرهنگیان مشهد نیز با تجمع در سالن ورزشی میدان چرخ (واقع در بین چهارراه بی‌سیم و چهارراه لشکر فعلی) و سخنرانی حجت الاسلام هاشمی نژاد، سعیدی و حسینی خواستار بازگشت امام خمینی(ره) و تشکیل حکومت اسلامی شدند.
اصناف و گروه‌های مختلف ازجمله اتحادیه پوشاک و صنف خیاط مشهد، کمیته اجرایی کارکنان راه و ترابری خراسان، جامعه مهندسین خراسان علاوه بر حضور در تجمعات و راهپیمایی، بیانیه‌هایی در اعلام حمایت از امام خمینی(ره) منتشر کردند.
با افزایش اعتراضات و راهپیمایی‌ها علیه دولت بختیار و مخالفت امام خمینی برای ملاقات یا مذاکره با وی در پاریس، بختیار طی مصاحبه‌ای بر مواضع خود برای اجرای قانون اساسی و عدم موافقت با درخواست‌های امام و انقلابیون پافشاری کرد که این مصاحبه به تشدید تظاهرات علیه دولت انجامید و بازگشت امام را قطعی نمود.
انتشار مصاحبه امام با خبرنگاران در نوفل‌لوشاتو در مورد بسته شدن فرودگاه‌های ایران و ممانعت از ورود ایشان، به راهپیمایی‌های گسترده در ایران و به‌ویژه مشهد مقدس منتهی شد.
راهپیمایی مردم مشهد در روز شنبه ۲۸ صفر مطابق با هفتم بهمن ماه ۱۳۵۷ که از ابتدای خیابان طبرسی به سمت پایین خیابان شروع شده بود، از پنج راه به سمت حرم مطهر رضوی ادامه یافت.
تظاهرکنندگان در مقابل صحن موزه(رواق امام خمینی(ره) فعلی) تجمع کردند. تظاهرکنندگان با در دست داشتن تصاویر امام و شهدا، شعارهایی در اعتراض به دولت بختیار به دلیل جلوگیری از ورود امام سر دادند و به سمت خیابان  امام رضا(ع) حرکت کردند. حجت‌الاسلام هاشمی نژاد در سخنرانی میان راهپیمایان و تظاهرکنندگان دولت وقت را به گفته امام غیرقانونی دانسته و اقدام دولت را در ممانعت از ورود امام، محکوم کرد.

حرم مطهر رضوی مرکز تجمع‌های مردمی مشهد
همزمان با این حوادث، نمایشگاه‌های عکس و کتاب از حوادث و شهدای انقلاب در تالار دانشکده پزشکی، دانشسرای خیابان راهنمایی و دبیرستان دکتر محمد مصدق مشهد ( خیابان خسروی) برگزار شد.
به دنبال تحصن روحانیون مبارز تهران و مدرسین حوزه علمیه قم و نمایندگان روحانیون شهرستان‌ها در دانشگاه تهران به عنوان اعتراض به بسته شدن فرودگاه و ممانعت از بازگشت امام، روحانیون بر ادامه تحصن تا بازگشت امام تاکید داشتند.
تظاهرات میلیونی مردم مشهد با حضور اقشار و اصناف مختلف از جمله کارکنان اداره غله و سیلوی خراسان در دوشنبه۳۰ صفر برگزار شد.
علما و مراجع نیز در دوشنبه ۹ بهمن۱۳۵۷شمسی مطابق با  ۳۰صفر ۱۳۹۹ قمری طی پیامی به روحانیون و اصناف متحصن در دانشگاه تهران اعلام همبستگی کردند.
آیت الله خامنه ای نیز که در این زمان همراه با روحانیت متحصن در دانشگاه تهران به سر می‌بردند، پیام کانون نشر حقایق و انقلابیون در مشهد را  برای حمایت از تلاش روحانیت و اصناف متحصن در مسجد دانشگاه تهران برای بازگشت پیروزمندانه امام به ایران را اعلام کردند.
همچنین علمای متحصن در حرم امام رضا(ع) از جمله سید عزالدین حسینی زنجانی، جواد تهرانی، علی فلسفی، حسنعلی مروارید، سید عبدالکریم هاشمی نژاد، عباس واعظ طبسی با انتشار بیانیه‌ای همبستگی  خود با علمای متحصن در مسجد دانشگاه تهران و مسجد اعظم قم تا بازگشت امام به ایران را اعلام کردند.
بیانیه اساتید حوزه علمیه مشهد، آیات عظام سید ابراهیم حجازی، یعقوب واعظی، محمدحسین جعفری، عباس عباس نژاد، رجب علی رضازاده، محمدباقر عباسپور، محمدرضا دهشت، سیدعلی اکبر بنی هاشمی نیز مبنی بر اعلام همبستگی با انقلاب و حمایت از امام خمینی هم منتشر شد.
به دنبال تحصن علما و روحانیون در حرم منور امام هشتم(ع) از دهم تا دوازدهم بهمن ۱۳۵۷ بسیاری از نهادها و ادارات و از جمله جامعه دانشگاهیان با حضور و یا انتشار بیانیه از تحصن علما در مشهد و تهران حمایت کردند.
در روز چهارشنبه ۱۱ بهمن نیز تظاهرات گسترده‌ای در مشهد از باشگاه دانشگاه فردوسی و بیمارستان ارتش به منظور بازگشت امام به ایران برگزار شد و تا حرم مطهر رضوی ادامه داشت که در پایان تظاهرات کنندگان با حضور در حرم مطهر امام رضا(ع) و محل تحصن، با علما و روحانیت اعلام همبستگی کردند. حجت الاسلام هاشمی نژاد در جمع متحصنین خبر قرار بازگشت امام به ایران را اعلام کرد.
کارکنان رادیو و تلویزیون نیز با حضور در سالن تشریفات آستان قدس رضوی در صحن موزه (رواق امام خمینی(ره) فعلی) و اهدای گل به روحانیون مبارز متحصن همبستگی خود را با ایشان اعلام کردند.

۱۲ بهمن ۵۷ مشهد
سرانجام ۱۲ بهمن ۱۳۵۷ فرارسید و امام و همراهان پس از تحمل تبعید و دوری از به میهن بازگشتند. مردم گزارش مراسم استقبال از امام را از تلویزیون پیگیر بودند.
جمع زیادی از مردم در استقبال از بازگشت امام خمینی در میدان شهدای مشهد و خیابان‌های منتهی به حرم امام هشتم(ع) که در طول یک سال شاهد مبارزات مردم بود به شادی  و پخش گل و شیرینی پرداختند.
همچنین تحصن روحانیون مشهد در حرم مطهر با بازگشت امام خاتمه یافت و بیانیه‌ای در تبریک بازگشت امام و حمایت از ایشان قرائت شد.

انتهای پیام

منبع: آستان نیوز